Google

This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project to make the world's books discoverable online.

It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover.

Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the publisher to a library and finally to you.

Usage guidelines Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the

public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.

We also ask that you:

Ἔ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individual personal, non-commercial purposes.

and we request that you use these files for

Ὁ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the use of public domain materials for these purposes and may be able to help.

Ἢ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.

* Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.

About Google Book Search

Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web a[nttp: //books . google. con/]

PATROLOGUE

CURSUS COMPLETDS,

SEU BIBLIOTHECA 'UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA,

OMNIUM SS. PATRUM, DOCTORUM, SCRIPTORUMQUE ECCLESIASTICORUM,

SIVE LATINORUM, SIVE GRACORUM,

QUI AB .£VO APOSTOLICO AD TEMPORA CONCILII. TRIDENTINI (ANNO 1545) PRO LATINIS ET CONCILII FLORENTINI (ANN. 1439) PRO GR,ECIS FLORUERUNT :

RECUSIO CHRONOLOGICA

OMNIUM QUAE EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICAE TRADITIONIS PER QUINDECIM PRIMA ECCLESLE SJECULA ET AMPLIUS,

JUXTA EDITIONES ACCURATISSIMAS, INTER 8E CUMQUE NONNULLIS8 CODICIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS, PERQUAM DILIGEN- TER CASTIGATA ; DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS, VARIISQUE LECTIONIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA ; OMNIBUS OPERIBUS POST AMPLISSIMAS EDITIONES QUA& TRIBUS NOVISSIMIS SAXCULIS DEBENTUR ABSOLUTAS, DETECTIS, AUCTA; INDICIBUS PARTICULARIBUS ANALYTICIS, 8INGULOS 8IVE TOMOR, SIVE AUCTORES ALICUJUS MOMENTI SUBSEQUENTIBUS, DONATA ; CAPITULIS INTRA IPSUM TEXTUM RITE DISPOSITIS, NECNON ET TITULIS 8INGU- LARUM PAGINARUM MARGINEM SUPERIOREM DISTINGUENTIBUS SUBJECTAMQUE MATERIAM 8SIGNIFICAN-

TIBUS, ADORNATA; OPERIBUS CUM DUBIIS, TUM APOCRYPHIS, ALIQUA VERO AUCTORITATE IN ORDINE AD TRADITIONEM ECCLESIASTICAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA ;

DUCENTIS ET AMPLIUS LOCUPLETATA INDICIBUS AUCTORUM SICUT ET OPERUM, ALPHABETICIS8, CHRONOLOGICIS, STATI- STICIS, SYNTHETICIS, ANALYTICIS, ANALOGICIS, IN QUODQUE RELIG!ONIS PUNCTUM DOGMATICUM, MORALE, LITUR- GICUM, CANONICUM, DISCIPLINARE, HISTORICUM, ET CUNCTA ALIA 8INE ULLA EXCKPTIONE; SED PRAESERTIM DUOBUS INDICIBUS IMMENSIS ET GKNERALIBUS, ALTERO SCILICET HERUM, QUO CONSULTO, QUIDQUID NON 80LUM TALIS TALISVE PATER, VERUM ETIAM UNUSQUISQUE PATRUM, NE UNO QUIDEM OMIS8O,

ΙΝ QUODLIBET THEMA SCRIPSERIT, UNO INTUITU CONSPICIATUR; ALTERO SCRIPTUR/E SACR/E, EX QUO LECTORI COMPERIRE 8IT OBVIUM QUINAM PATRES ET ΙΝ QUIBUS OPERUM SUORUM LOCIS SINGULOS SINGULORUM LIBRORUM SCRIPTURA "VKRBUS, A PRIMO GENESEOS USQUE AD NOVISSIMUM APOCALYPSIS, COMMENTATI SINT.

EDITIO ACCURATISSIMA, CAETERISQUE OMNIBUS FACILE ANTEPONENDA, 81 PERPENDANTUR CHARACTERUM NITIDITAS, CHARTA& QUALITAS, INTEGRITAS TEXTUB, PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TUM VARIETAS TUM NUMERUS, FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO PATROLOGIA DECURSU CONSTANTER SIMILIS, PRETIL EXIGUITAS, PRASERTIMQUE ISTA COLLECTIO UNA, METHODICA ET CHRONOLOGICA, SEXCENTORUM FRAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENUS HIC ILLIC SPARSORUM,

PRIMUM AUTEM IN NOSTRA BIBLIOTHECA, EX OPERIBUS ET M88. AD OMNES ATATES, LOCOS, LINGUA8 FORMASQUE PERTINENTIBUS, COADUNATORUM.

SERIES GR/ECA POSTERIOR,

IN QUA PRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLRSLE GERECAE AB JEVO PHOTIANO USQUE AD CONCILII FLORENTINI TEMPORA ;

ACCURANTE J.-P. MIGNE,

BBiblietheese Clerl universse, SIYE CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTI£ ECCLESIASTICAE RAMOS EDITORE.

PATROLOGIA, AD INSTAR IPSIUS ECCLESIAE, IN DUAS PARTES DIVIDITUR, ALIA NEMPE LATINA, ALIA GR/ECO-LATINA. LATINA, JAM PENITUS EXARATA, QUOAD PRIMAM SERIEM VIGINTI-QUINQUE ET DUCENTIS VOLUMINIBUS MOLE SUA STAT, MOXVE POST PERACTOS INDICES 8TABIT, AC QUINQUE-VIGINTI-CENTUM ET MILLE FRANCIS VENIT. GRAECA DUPLICI EDITIONE TYPI8 MANDATA EST. PRIOR GRACUM TEXTUM UNA CUM VERSIONE LATINA LATERALIS AMPLE- CTITUR, ET AD NOVEM ET CENTUM VOLUMINA PERVENIT, SED BINE INDICIBUS ; POSTERIOR AUTEM HANC VERSIONEM TANTUM EXHIBET, IDEOQUE INTRA QUINQUE ET QUINQUAGINTA VOLUMINA HKTINETUR. UTRAQUE VIGESIMA QUARTA DI£ DECEMBRIS 18600 OMNINO APPARUERAT. UNUMQUODQUE VOLUMEN GR/AECO-LATINUM OCTO, UNUMQUODQUE MERE LATINUM QUINQUE FRANCIS SOLUMMODO EMITUR : UTROBIQUE VERO, UT PRETII HUJUS BENEFICIO FRUATUR EM- PTOR, COLLECTIONEM INTEGRAM, SIVE GHAECAM SIVE LATINAM, 390 vOLUMINIBUS PRO AMPLIORI KDITIONE ET 979 PRO MINORI ABSQUE INDICIBUS CONSTANTEM, COMPARET NECESSE ERHIT; SECUS ENIM CUJURQUE VOLUMINIS AMPLI- TUDINEM NECNON ET DIFFICULTATES VARIA PRETIA AEQUABUNT. ATTAMEN, 8I QUIS EMAT INTEGRE ET SEORSIM COLLECTIONEM GRAECO-LATINAM, VEL EAMDEM EX GR4ECO LATINE VERSAM, TUM QUODQUE VOLUMEN PRO NOVEM VEL, PRO SEX FRANCIS OBTINEBIT. I8TJ& CONDITIONES 8EHIEBUS PATROLOGLE NONDUM EXCUSIS APPLICANTUR

PATROLOGLE GRAEC/E TOMUS CXIV. SYMEON METAPHASTES.

PARISIIS

APUD GARNIER FRATRES EDITORES, ET J.-P. MIGNE, SUCCESSORES . IN VIA DICTA : AVENUE DU MAINE, 208

Clichy. — Ex typls PAUL DUPONT, 12, via dicta Bac-d'Asniéres. — 109.12.1903

TRADITIO CATHOLICA. SAECULUM X. ANNUS 965.

ΣΥΜΕΩΝ

AOT'OOETOY,

TOY META9PAZXTOY,

TA EYPIXKOMENA IIANTA.

T o——UaáÀ i —

SYMEONIS LOGOTHET E,

COGNOMENTO

METAPHRAST E, OPERA OMNIA.

ASCETICA, PAR/ENETICA, CANONICA, HISTORICA, HAGIOGRAPHICA, MAGNAM PARTEM EX MSS. PARISIENSIBUS NUNC PRIMUM GR/ECE EDITA ;

ACCURANTE ET DENUO RECOGNOSCENTE J.-P. MIGNE,

BIBLIOTHEC/E CLERI UNIVERS/E SIVE CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTLE ECCLESIASTICA RAMOS EDITORE.

—M ÁÁÁÁ 'Áup.—0-O-0 ——À-' — ———

TOMUS PRIMUS.

-— α

VENEPNT TRI. YOpUiINA SE KRANCIS GALLICIS: 5s

PARISIIS APUD GARNIER FRATRES EDITORES, ET J.-P. MIGNE, SUCCESSORES IN VIA DICTA : AVENUE DU MAINH, 208.

1903

Clichy. — Ex typls PAUL DUPONT, 12, via dicta Bac-d'Asniéres. — 109.12.1903

TRADITIO CATHOLICA. SAECULUM X. ANNUS 905.

ΣΥΜΕΩΝ

AOTl'OOETOY,

TOY METAO9PAZXTOY,

TA EYPIXKOMENA IIANTA.

————— i MÀ

SYMEONIS LOGOTHET/,

COGNOMENTO

METAPHRAST E, OPERA OMNIA,

ASCETICA, PAR/ENETICA, CANONICA, HISTORICA, HAGIOGRAPHICA, MAGNAM PARTEM EX MSS. PARISIENSIBUS NUNC PRIMUM GR/ECE EDITA ;

ACCURANTE ET DENUO RECOGNOSCENTE J.-P. MIGNE,

BIBLIOTHEC/E CLERI UNIVERSE SIVE CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTLE ECCLESIASTICAE RAMOS EDITORE.

———— ÁO U""- -9-0-9 -————— — ———

TOMUS PRIMUS.

VENEÍNT TRM. tÓpugINA GO YRANCIS GALLICIS: ^ 8 222i

PARISIIS APUD GARNIER FRATRES EDITORES, ET J.-P. MIGNE, SUCCESSORES IN VIA DICTA : AVENUE DU MAINE, 208.

1903

TRADITIO CATHOLICA.

SAECULUM X. ANNUS 965.

ELENCHUS

AUCTORUM ET OPERUM QUI IN HOC TOMO CXIV CONTINENTUR

SYMEON METAPHRASTES.

Patrologie Editorum Praefatio.

Leonis Allatii De Symeonis Metaphraste scriptis Diatriba.

De auctoritate et testimonio Metaphrasta, auctore ἢ. P. Honorato a S. Maria, Carmelita discaleeato, in « Réflexions sur les régles et sur l'usage de la cri- tique. »

Symeonis Melaphrastae, Encomium auctore Michaele Pseilo.

Ejusdem Metaphrastee Officium eodem auctore.

SYMEONIS METAPHRASTA OPERUM PARS PRIMA. — ASCETICA ET PAR/AENETICA. Oratio in Lamentationem Deipare. Sermones Ethici XXV e scriptis Basilii Magni collecti. Paraphrasis in Sermones S. Macarii /Egyptii. Precationes.

OPERUM PARS SECUNDA. —- EPISTOLJE, SCRIPTA CANONICA ET HISTORICA. lambici trimetri. Alphabeta moralia quatuor. Epistola. Epitome canonum. Annales a regno Leonis Ármeni usque ad Nicephorum Phocam, jam editi in tomo

CIX, inter Scriptores post Theophanem. OPERUM PARS TERTIA. — V 1. SANCTORUM.

Monitum Editorum. Martini Hanckii Catalogus Vitarum quas Symeon Metaphrastes composuit. Danielis de Nessel Catalogus de eodem. Incipiunt Vite sanctorum.

241 219 219

PRAEFATIO. CLE

De vita et scriptis Symeonis Metaphrasi», Magistri et Logothete, ita scribit Leo Allatius in sua Diatriba de Symeonum scriptis, quam infra magna ex parte edemus, ut nos ab onere elucidandi doctissimi viri gesta dispenset.

De &tate qua Symeon floruit diu et acriter disputarunt viri periti, inter quos Oudinus, nulla habita ratione documentorum ab Allatio prolatorum, Metapl;rasten seculo xi vixisse contendit. At Joannes Bollandus, in celeberrima et eruditissima Praefatione quam prsmisit Actis Sanclorum, jam pridem demonstraverat Symeonem Metaphrastem sub Constantini Porphyrogeniti imperio scripsisse, et cum circa an. 914 Vitas sanctorum componere incepisset, vitam saltem usque ad an. 965 protraxisse, quo regnabat Romanus, Constantini Porphyrogeniti filius et successor. Id postea pluriuis documentis confirmavit Leo Allatius in laudata Diatriba, adeo ut de vera state hujus nulla superesse possit du-

jtatio.

Symeon Melaphrastes non tantum doctrina et scriptis claruit, sed etiam auctoritate et. publicis qua gessit muneribus. Ad primarias enim Imperii Orientalis dignitates promotus, negotia gravissima perite tractavit, et bono publico sapienter et feliciter consulit.

Sed quodad rem nostram maxime facit, laudem summam estassecutus dum viresingenii omnes in col- ligendis, corrigendis, scribendis et edendis Vitis Sanctorum impendit. /Egre ferebat nempe, Acta mar- tyrum, Vitas SS. Confessorum et Virginum sive ob abjectum quo scripta fuerant stylum, sive ob in- termistas narrationes parum credibiles, partim negligi, partim contemni, et sui officii esse putavit eas ad meliorem formam reducere, ut a fidelibus in pretio denuo haberentur et ab omnibus Chris- tianis passim legerentur.

Des ei pro votis cessit;incredibile enim est quantum famam sibi in hoc opere prosequendo compara- verit, quantumque profeetum spiritualem populo Christiano hac lectione procuraverit. Ab late qua scripsit,codices fere innumeri confecti sunt, in quibus Vite Sanctorum ex editione ejus descripti sunt, et ubique fuerunt propagate. Summas ei laudes tribuunt non tantum Michael Psellus, qui centesimo post ipsam scribebat anno, et eum viris sanstissimis fere z:quavit; sed preterea auctores quieunque rerum illius temporis notitiam posteritati transmiserunt.

Fama Symeonis Metaphraste primum obscurari cepit seculo xv, cum hzretici, cultui sanctorum infensi, in celeberrimum Grecorum hagiographum ex industria debacchati sunt, ut precipuum auc- torem Vitarum illarum in quibus virtutes sanctorum extolluntur et cultus eorum commendatur, in contemptum adducerent, et sic veterem Ecclesix catholice doctrinam ie veneralione sanctis exhi- benda facilius abolerent.

Hireticorum machinationibus invite favit schelailla hypercriticorum, quz szculo xvit in Gallia nata est,et in discernendis genuinis documentis a falsis,suppositis aut corruptis fere totam operam suam uti- liter collocavit. Metam autem pertransiit, dum ctco carpendi veteres ardore abrepta, Metaphrasten et alios nonnullos medii evi scriptores injuriis, conviciis et contemptu ita affecit, ac si in scriptis eorum nihil veri, nihil sani prorsus reperiretur. Sieos audias, Symeon nosterin vendendis fabulis totus est ; tera monumenta corrupit et perturbavit ; mendacia historica innumera congessit ; nullam prorsus meretur fidem ; libri ejus quasi neniarum farragines a viro docto et perito adjiciendi sunt.

Hec omnia przter veritatem dicta sunt, et in detrimentum histori: et doctrine sacre. Quanquam enim Symeon Melaphrastes, quod omnium mortalium sors est,"in aliquibus erraverit, et veritatem aut ignoraverit, aut ex parte lzserit, tamen indubium est ejus diligentia multa vetera documenta servata fuisse, qux» secus periissent, nec eum mendacia scientem scripsisse aut ex ingenio fabulis indulsisse. E contra ex hoc capite a veteribus laudatur,quod e Vitis Sanctorum oscitanter scriptis,multa miracula in- credibilia,narratiunculas futilissimas,et prodigia suspecta aut manifeste ficta resecuerit,et easdem dig- nioti forma ediderit.Quze stylo humili vel abjecto composite fuerant, ipse stylo amoniori descripsit;qua prolixitate tedio lectori esse debebant, ad breviorem narrationem contraxit: adeo ut longe plura rese- cuerit, quam de suo addiderit, quemadmodum jam observavit J. Bollandus ; que eleganti calamo exarale eran! inlactas servavit et describere fecit. In. iis autem perficiendis non famam scriptoris criticorum subsequentis etatis, sed de propagandis utilibus libris et de christianarum virtutum exer- citio, p exemplorum preedicationem confirmando unice cogitabat.

Quod Symeon Metaphrastes ad augendum cultamSanctorum olim fecisse legitur, id subsequentibus 829- culis,non sine piorum applausu fecerunt viri docti et pii,inter quos nominare placet Jacobum de Voragi-

PaTROL. GR. CXIV. 1

11 EDITORUM PILEFATIO. 12

ne, Petrum do Natulibus, Lipomanum, Sarium, Ribadeneiram, Rosweydum, Bollandum cum sociis, Gyry, et Albanum Butler, qui omnes, il ugurmn, vesti: ia Symeonis Metaplirastae seculi, plebi Chiris- tian» plurimum suis scripus profudbynt, -.-

Ceterum liabent et ips) bfiforigi-el viri critici unde Symeoni Metapbrastie gratias azant: nam,ut iie- rito observat ἃ P..Hofyoratos a'Sancta- Maria in Observalion:bus ad regulus critices,quarum fragmen- tum infra edemus, ipst Millemont, Balllet, Launoy, acta a Symeone Metaphra-te servata laudare cogun- tur et idüjfant et ne sibimetipsis contradicere aut Metaphrast:e aliquid deferre videantur, ea laudant aub AyripWre Surii aut. Bollandi, qui eadem Acta a. Metapliraste accepta suis collectionibus inserue-

7^ mt. J. Bollandus autem, hypercriticis istis zequior, Symeonis Metaplirast:? patrocinium aperte sus-

cipit et laudem ejusdem candide proclamat. Postquam enim in Praefatione Actis Sanctorum. prz- missa debita encomia Eusebio Casariensi tribuisset, ita de Syr:eone disserit :

« Laudabile Eusebii studium alii deinceps imitati. Celeberrinus eo in genere Symeon Metaphrastes, qui et Logothela dictus, ab illustri, quam Constantinopolitano in palatio gessit, dignitate. De cujus viri telato, vitio instituto, lucubrationibus, quia multa Perperam scripta a viris etiam nonindoctis, breviter dicere constitui. /Etatem ipse suam indicat in Vita S. Theoctistes Lesbiz, quam x Nevembris dabimus. Illius Vite auctorem esse Metaphrasten, non alium quempiam anonymumn scriptorem, probat Leo Alla- tius testimonio Michaelis Pselli,e cujusode 5 in Metaphrasten ista recitat : Τὸ πρῶτόν σοὺ so(v22pux ἐκ προνοίας θείκῆς xai ὁμιλίας γέγονε τοῦ ἱεροῦ πρεσόύτηυ καὶ μονχστοῦ, Συμεὼν θεσπέσιε, ὧν ἐν Πάρῳ τῇ vov τεθεώρηκας. Prima tuu commentatio ὁ» divina providentia et colloquio facta est sacri senis et solita: ii. Symeon admirabilis quam in Paro insula vidisti. Plenius colloquium in Theoctis'es virginis Vita re- fertur. Addit Psellus : ᾿Αξίως ἐξύμνησας τῆς Asso'ao τὰ λυμπρὰ καὶ θεῖχ ἀγωνίσματα Θεοχτίσττις 79 ὄντως, ἀγγελικὺν μιχροὺ καὶ ἀτώματον τελεσάσνς παντύφως τὸ πολίτευμα, Pro dignitate laudasti Lesbia illustria et divina cerlamina vere Theoctist:e (id esta Deo fabricatze), quce angelicum prope et. incorporeum vite modum sapienter lenuit. Qua vero occasione in Parum venerit, et sanctissimae virginis pra- clara facinora ex anachorela didicerit, ipse indicat Melaphrastes : Γενομένῳ uoi ποτε κατὰ τὸν IHxzov: γέγονα DÀ, xal γὰρ ἐπὶ Κρήτην διέπλεον ὑπὸ τοῦ μακαρίτου Λέοντος ἐχεῖσε πεμφθεὶς, Λέοντός onu: τοὺ εὖτο- 4990s ὄντος βασιλέως, xal τὴν εὐτυχίχν ᾿Ρωμχίον τῷ τάφῳ ἀνχθάψαντος᾽ ἐπεμπόμην καὶ συστρατρευύμενος Ἧμε- ρίῳ τῷ πάνυ, τῷ στρατηγικωτάτῳ ὀηλαδὴ, καὶ ἄρχοντι τοῦ τε ὁρόμωυ xal τοῦ στόλου παντὸς ἢ τότε ἀληθέστερον καὶ αὐτῶν εἰπεῖν τῶν παθῶν' xai ἵνα μὴ τὸ πολλων ἐγκωμίων ἄξιον τῆς στρατηγίας ἐκείνου πάρεογον ποιητά- μένος, «2l μικρὰ τούτου μνησθεὶς ἀτιμάσω vov Wii. ἐπὶ τὸν παροῦταν véee ὑπόθεσιν εἶμι, ἐχείνου κατὰ καιρὴν μνησθησόμενος" ἐστελλόμην τοιγαροῦν τοῦτο μὲν ἐκείνῳ συστρατευύμενος, xal προδιδαζόμενος εἰς πεῖραν στοα- τηγεχὴν, οἷα πῶλος μητρὶ, πρὸς τὰ γενναιότατα τοῦ στρατηγημάτων συγχαίρων" οἤτω γὰρ ἣν μαχκαριτοῦ μου βασιλέως σκοπός" τοῦτο καὶ πρεσδευόμενος πρὸς τοὺς τὸν Κρήτην ἔχοντας Ἄρχκας, Cum aliquando in Paro essem insula : [uà autem nam in Crela navigubam a Leone beata memoria eo missus ; Leoue inquam íllo vere forivnato imperatore, qui ipsam Romanorum felicitatem secum videtur in sepulerum intu- lisse. Miltlebur autem mililaturus cum clarissimo illo Hímerio, utpote ducendi exercitus peritissimo, Dromi profecto (sive Logotheta), qui universe classi imperabat, aut, ut verius dicam, ápsis animi per- (urbationibus : sed ne multis efferendam laudibus illius peritiam belli administrandi obiter atlingens, levi ejus facla snentione, «edecus ei potius videar inussisse,ad propositam interea narrationem redeo, de eo opportunius dicturus alias. Mittebar igitur partim cum eo militaturus, et ad imperatoria artis documentum aliquod promovendus, ut equuleus matri solet, ad. preclara ejus stratagemata assiliens (4 enim pracipue Augustus spectabat) ; partim ut ud. Arabas Cretam obtinentes legatione fungerer.

arias Himerius Logotheta expeditiones navales Leone imperante suscepit, donec tandem ad Samum insulam inense Octobri anno 911 adversus ccc Agarenorum naves infeliciter commisso przlio, propterea ab Alexandro imperatore, Leonis fratre, in Calyporum monasterium relegatus, haud longo post tempore ierumnis confectus obiit. Quam hic Metaphrastes memorat expeditionem, cui et ipse interfuerit, ea vi- detur quam Curopalates et Cedrenus tradunt confectam decem ante Leonis obitum annis, cuin Symeon secretarius (qui idem ipse Melaphrastes videtur fuisse) centum auri libras a Rodophyllo Cubiculario in itinere relictas, Leoni Tripolite apostate dedit, ne Thessalonicam captam everleret : quod illius facium ita gratum fuit imperatori, ut eum patricium et primum secretarium renuntiarit.

eNon erat tunc admodum natu provectus Metaphrastes, ut qui imperatori: virtutis tirocinium ponere sub veterano duce juberetar. Fuerit tunc xx aut xxii annorum ; potuit igitur ad annum Christi 957 aut 960 vitani deinde producere. Atque ita sub Constantino Porphyrogenito,Leonis filio tum Thooctistes vi- tam, tum alia diversorum acta eum elucubrasse cerlum videtur; non, ut Allatius scribit, sub Leone et Constantino:nam in hac VitaLeonem diserte τὸν μακαρίτην,͵ fol icis memoric ,ap;-ellat,qua ratione loqui de mortuis solemvs. Si ea prima ejus commentatio fuit, nihil igitur sub Leone scripsit, quod quidem edide- rit in lucem.Neque Alexandro rarum potiente ita laudare Himeriuim ausus esset. Praecipue publicas res tractare sub Leone coepit.Nam cum, ut Psellus testatur, illustri natus familia, amplissimis opibus afflue- rel, excelleret eruditionis fama, atque egregium illic prudentiz specimen dedisset, tanta deinceps in gralia sapientis imperatoris fuit, ut quod Parius ille monachus praedixerat, su:nmos deinceps honores sil consecutus ; quos industria singulari, flde, gravitale, modestia, liberalitate gessit; qu: omnia preedicat Psellus.

- « llis ille doctrinc fortuncque praesidis ornatus, cum cerneret et gloriosa martyrum certamina, et monachorum praeclaras exercitationes, ita imperite et inornate traditas esse literis, ut multi ne legere

13 EDITORUM PRJÉFATIO. 14

quidem eas vellent, quidam etiam risu exciperent; meliora autem afferre, alios propter animi socordiam nolle, alios quod opus esset immensi studii, et qui ne lota quidem viri vita suffecerit, non posse, ju- venile, ut idem Psellus scribit, aggreditur facinus, vel [elicem potius actionem quam nullus omnium gessit feliciter;per quam ille evasit clarior omnibus qui sunt ubique,eruditis,et Deo consecravit ea qum sunt omnium pulcherrima, mariyrumque cerlamina et cursus, e£ monachorum abstinentiam atque patientiam ornavit ac decoravit. E! multo quidem ille ac magna tant; rei peragende adjumenta ha-

ebat ac presidia. Auctor przcla:i consilii ipsemet fuerat imperator (Leo fortassis, etsi eo superstite rem serio aggredi non potuerit Symeon, aut ejus filius Constantinus, hwjusve socer Romanus), ade- rant hortators plurimi ; librorum egregius apparatus, amanuensium scribarumque copia:una defuisse videtur, propter assidua, quibus praerat,reipublica negotia,quae collegisset ac distasset recognoscendi facultas. Tandem mortem vite» consentaneam consecutus, Ad Deum ascendit, inquit idem auctor, et apud illos ducit choro», quorum mores et. vitam hic circumscripsit. Nam vel in fine ostendit, qua- lem vitam egisset. Nou enim cum veluti abscissum aut divisum fuisse dicunt ii qui viderunt : sed videbatur veluti a quodam vinculo liberari et hilari nutu se extendere ad ducentes angelos, et quo- dammodo seipsum tradere illorum manibus, wt cito emigraret c corpore. »

Cum, favente jam preli fecunditate,de colligendis et pr?pagandis Vitis Sanctorum primum cogitatum est, doctissimus Aloysius Lipemanus, episcopus Veronensis,translationem Latinam Vitarum a Symeone Metaphraste editarum sibi procuravit IngentisCollectionis sue tomum primum an.1551 in publicam lu- cem misit. Tomo autem V,quian. 1550 prodiit, Vitas Sanctorum quorum festa in Novembri, Decembri, Januario et Februario celebrantur,a Metaphraste olim Greece scriptas,et nuper a Gentiano Herveto Lati- nas factas inseruit. Tomus VI,qui anno 1558 editus est, Vitas Sanctorum Maii, Janii, Julii, Augusti, Sep- lembris et Octobris a Metaphraste collectas continet. [n tomo VII habentur Vile Sanclorum Martii et Aprilis a Metaphraste mutuatee el a F. Zinu Veronensi in Latinam linguam interpretate, prater Vitas quas e codicibus inonasterii Graeci Crypte-Ferratze, prope Romam in Latinum transtulerat D. Sirletus,

ujus cellectionis tomus VIII et ultimus, mortuo jam Aloysio Lipomano, anno 1560 editus est.

Tanto autem omnium applausu collectio illa excepta est, ut Laurenlius Surius, Carthusianus Colo- niensis, jam multis libris editis notus, ἃ. Lipomani vestigia premens, novam collectionem Vitarum Sanctorum composuit in qua Vitas Symeone Metaphroste editas Vitis Sanctorum Ecclesie Occiden- talis immiscuit, quam sex lomis in folio comyrehensam ab anno 1570 ad an. 1575 edidit.

Porro nec ipse Surius Vitas illas, prout in codicibus habebantur, clausis oculis imprimendas esse censuit ; sed in gratiam lectorum, ut ipse declarat, nonnullas emendavit, correxit, contraxit, ne pro- lixitate nimia t:edium afferrent,aut insulsis narrationibus quandoque inlermixtis vere historiz, fideles offeaderent.

Prim:z Surii editioni mox secunda successit, que cum ad finem mensis Junii an. 1578 perve- nisset, pius editor Surius e vila migravit. Aliorum οἱ presertim Jacobi Mosandri Carthus Colon. cura deinde perfecta est, addito volumine Vl], quo Vite Sanctorum omisse, Martyrologium Adonis et indices copiosi continentur. Iloc volumen prodiit an. 1586.

Mox recusa est Venetiis an. 1581, duodecim tomis, sex voluminibus in folio.

Etsi diligentia Surii in corrigendis et contrahendis Vitis Sanctorum a multis lsudata fuisset, non- nulli tamen viri graves et docli ipsi vitio verterant. quod stylum genuinum auctorum, ut in inculto- rum, ex arbitrio matasset, ac proinde originalem veritatem alterasset. Propterea quando collectio Suriana quarto jam prelo commissa est, editores stylum primigenium auctorum ubique restituerunt, et nonnullas Vitas, a Suria omissas, collectioni addiderunt. Hxc quarta editio, quam J. Bollandus tertiam appellat, prodiit Coloni: an. 1618, XII vol. in folio.

Longum essel recensere auctores qui ex collectione Surii,ac proinde Symeonis Metaphrastze, Vitas Sanctorum vel alicujus regionis velalicujus satus peculiaris excerpserunt, et in usum fidelium typis commiserunt.Fuit enin heec collectio veluti communis aurifodina ex qua unusquisque pro commodo suo thesauros effodit. Nunquam tamen contigit ut Vite Sanctorum Ecclesise Orientalis lingua sua originali omnes simul ederentur.Edit: sunt quide: nonnulla Vite Grece Venetiis, sed plerumque translate in linguam Grxcam vernaculam. Cotelerius et Montfaucon unam et alteram Graece et Latine e codicibus mss. ediderunt.Plures debemus sociis Bollandianis,qui de edendis Grace et Laline Vitis a Metaphraste colieclis consilium conceperant, sed illud ad exitum nunquam perduxerunt, Nondum exslat igitur collectio Vitarum Grace scriptarum qux cum Latinis ulla ratione conferri possit.

Dolet J. Bollandus quod tat paucz Vite SS. Gracorum hactenus edit siat, Ita enim scribit :

«Sed de Metaphraslz cetate ad hoc propositum nostrum jan satis ac fortasse nimium. Illius operi additas esse a posterioribus Vitas recentiorum Sanctorum monet Baronius. At quod in antiquiorum apud eum Vitis sepenumero declaret scriptor se eadem, qua illi, vixisse slate, causam idem sapien- tissimus cardinalis tradit, quod vite sanctorum non [uerint ut plurimum a Metaphraste conscripta, sed collecig,tantum,ordine que per singulos menses dispositas. Digessisse cum Vitasordinem mensium scribit etium Autbertus Mirzus. Mihi non liquet.Potuit id alius quispiam postea. Antiquiores Vitas,quas eleganter compositas reperit,transcripsit, servala etiam pristina auctorum phrasi, aut niodice interpo- lata. Perspicere id licet ex Vita S. Symeonis Stylitee v Januarii,cujus magnam partem e Theodoreti Phi- lotlieo accepit, pauculis ad attentionem conciliandam, aptiusve connectandas periodos interjectis, Aliag

15 EDITORUM PRAEFATIO. 16

ex integro composuit. Αἱ non quacunque in. Grecis codicibus reperiuntur Vitz, e: continuo Meta-

hrast» fetus esse censendze sunt; nisi velimus euía et priores Vitas, ul erant olim scripl:e, retulisse in in suum opus, et novas eorumdem sanctorum a se lucubralas addidisse. Non quorumdam Sanclorum, ut Joannis Calibytas, xv Januarii, Joan. Eleemosynarii xxii, Xenes sive Eusebiz xxiv, plures repe- riuntur Grace Vite, quarum unam esse a Metapliraste elaboratam verisimile est.

«Magno Ecclesise Catholice emolumento opera Metaphraste, aut certe quas sub ejus nomine reperit Greeas sanctorum historias,Latine a Petro Francisco Zino,Gentiano Herveto,Guiliel mo Sirleto verti cu- ravit Aloysius Lipomanus, episcopus Veronensis: quarum multas in suum opus Surius transtulit, ut sequenti pa pho dicam. Alqui neque omnes Metaphrastz Vil: editee adhuc sunt (nam citatam S. Symeonis Stylite Vitam, quam constat a Metaphraste scriptam, primum nunc edo) ; et aliz Latine ab aliis, iisque preclaris,edit auctoribus, vel apud Grzcos vel in Latinis etiam bibliothecis Greece sancto- rum historis latent. Has ego, si Deus vitam et vitam et vires dederit, hoc opere absoluto,quiain quibus- dam interpretibus perpetuus quidam hellenismum et obscuritas fastidium leetori affert, cogito Graeco- Latine edere, cum nova a me elucubranda interpretatione ; nisi quis me, nee repugnantem, ante- vertat, aut certe laboris parte sublevet nonnullas accurate interpretatus. Et multas tum olim Roswey- dus collegerat, tum ego ab amicis postea accepi, quarum quadam Latine adhuc non exstant. Video tamen plurimas adhuc mihi deesse, quas Latine citati ante auctores verterunt ; easque spero me

interea esse confeclurnm.

« Quod Mireus ex Molani ms. bibliotheca tradit, Metaphrasten Vitas sanctorum Orientulis Eecle- sio collegisse easque solas in Grxcorum ecclesiis legi, utrumque falsum est. Promiscue, qui ubique terrarum vixere, sanctorum acta collegit Melaphrastes, licet precipue Orientalium assecutus sit : nec sols em in Grecorum ecclesiis leguntur, quas ille composuit, imo pauc:e omnino, ut ex Menzis Grz- corum, de quibus postea, fit manifestum. Si id vult Molanus, quorum sanclorum Acta collegerit Me- taphrastes, eorum vel recitari elogium vel memoriam saltem celebrari in dívino officio a Greci, ncn id inficior : at plurimorum agitur memoria, quorum acta non videalur ille descripsisse ; aul sane immensum plane illius opus fuit, cujus minima adhuc sit pars edita. » Hactenus J. Bollandus.

Itaque opera pretium esset si mox Vite sanctorum a Metaphraste olim collecta, critice e codicibns manuscriptis qui multi sunt οἱ insignes,in publicam lucem ederentur. Etenim hodie tanta est in codici- bus manuscriptis confusio ut Vil a Melaphraste scripta vix discerni possint ab iis quas emendavit tantum, vel integras describere fecit ; ne loquar de 113 qua post obitum ejus, collectioni ejusdem ab aliena manu ad augenduin volumen insert:» fuerunt. Certum est hodie sub nomine Metaphrastz quandoque proferri Vitas quas Metaphrastes non tetigit nec vidit unquam.

Ut deplorandz» huic confusioni aliqua ex parte mederetur Leo Allatius triplicem confecit catalogum,in quorum (rimo posuit Vitas quas editio Suriana,veluti auctor Metaphraste scziptas profert.[n secundo re - censuit, Graceproferendotitulum et initium singularum Vitarum, Vitas quas,attento stylo et dicendi ge- nere, Metaphraste certocerlius non esse credebat. In tertio catalogo descripsit titulum et initium Vita- rum quas, attento scribendi genere, a Metaphraste compositas esse erat persuasus. Triplicem hunc catalogum reperiet eruditus lector infra, in Diatriba Allatii de Symeonis Metaphraste scriptis.

Utiliter etiam consuli potuerunt Daniel Nessel! qui in Supplemento Lambecianorum de bibliotheca Vindobonensi commentariorum, Pag. 109, e codicibus mss. catalogum texuit Vitarum quarum Me- taphrastes auetor habetur, et M. Hanckius qui in opere suo de Scriptoribus Byzantinis, iudice III,

vocem Melophrastes, octoginta septem vitas recenset a Metaphraste compositas.

Il:oc omnia futuro editori auxilio esse poterunt.

Quamquan nobis ad ea subsidia properantibus que sub manibus habemus, nihil praestandum [06 - rit aliud, quam ut Vitas quas Surius, Bollandus et alii nonnulli viri docti a Metaphraste compositas ediderunt veluti corpus colligere,et Grece aut Latine recudere, prout nobis in libris impressis oceur- rebant, preetermissis iis quz in Metaphraste, vel apud Metaphrasten reperiri dicebantur, utpote qux» ab eo scripte fuisse non censentur, voluimus tamen, non parvis expensis, textam Grecum Vitarum quas Surius aut Bollandus Latine tantum veluti opera ipsius Meltaphrasta protulerunt, e codicibus manus- criptis eruere, et nostre editioni Patrologie Grace inserere, quo viri eruditi majorem fructum e libris nostris percipiant, meliusque intelligant quantopere nobis cordi sit eorum utilitati in omnibus consulere. Porro Vit: sanctorum qux: Metaphrasten non habent auctorem, etsi in collectione ejus - dem postea insert» fuerint.

Qus ad laudem et defensionem Symeonia Metaphrasta initio hujus Prefationis diximus, sufficere videntur ad arcendos sycophanias et hypercriticos.Juvabit tamen hic recitare apologiam Symeonis Me- taphrast qua Joannes Bollandus judicium Roberti Bellarmini auo severius temperare conatus est.

« De Metaphrasts porro operibus ita scribit Bellarminus : Illud autem est observandum, a Meta- phraste scriplas fuisse historias de Vitis sanctorum multis additis ex proprio ingenio, non ut res geste fuerunt, sed ut geri potuerunt : addit. Melaphrastes multo colloquia sive dialogos martyrum eum persecutoribus, aliquas etiam conversiones astantium paganorum in tanto numero, st. incre- dibiles videantur : deaique miracula plurima et. maxima «n eversione templorum et idolorum, et (n occisione persecutorum, quorum nulla est mentio apud veleres historicos. Vellem mitius de YWwo magno vir maximus pronuntiasset. Unde constat eum non vetera secutum esse monumenta ?

17 EDITORUM PIUEFATIO. 18

Omisisse potius multa, qux non omnino probaret, existimo, quam aliquid addidisse ex proprio in- genio. Retulerit tamen in suos commentarios aliquid, quod cum probatis veterum Patrum scriptis niinus congruere videatur, homo erat, falli poterat. Colloquia martyrum cum persecutoribus unde constat habita non esse? Amplificarit ea sane ad legentium utilitatem ac voluptatem : quis jure id reprehendat ? an est qui-quan! qui id non permittat historico ? Livio ceterisque licet ducum oratio- nes suos ad praelium adhortantium concinnare, sacro. scriptori non licebit mysteria nostr» religionis gentilibus tradita, ipsorumque confutatas superstitiones, explicatius proponere ? Nam magno numero conversos ad fidem nostram, visis quz sancli patrarent miraculis, nunquam equidem sum admiratus: qui enim alioqui tot ac lantze provincia tantillo tempore subjici Christo potuissent ὃ Miracula omnia, etiam qux nunc fiunt, si suis commentariis insererent qui modo ecclesiasticas historias scribunt, quanta singularum moles exsisterel ! quantum offensionis haberet atque fastidii ? Neque nulla, neque omnia narrant, sed quedam maxime illustria vel testium celebritate, vel consecuti fructus amplitu- dine. Idem velerum studium fuit : qui propterea frequenter tradunt mulia οἱ magna, ad sanctorum vel testandam ac munerandam sanctitatem, vel dicta confirmanda, edita esse divina virtute miracula, neque ullum tamen commemorant. Αἱ si quis ΟΣ professo sancti cujuspiam historiam scribat, nihil eum prxeterire consulto fas est, quod sit ab eo dictum aut factum preclare, aut ejus causa susceptum a mortalibus, aut denique patratum a Deo. » Hactenus J. Bollandus.

Addere possemus Dionysii Petavii sententiam qua hereticos qui SS. Patres increpant,quod historiam Christi Salvatoris rhetoricis artibus ornaverunt, redarguit, sapienter admonens et mysteria religionis et Actasanctorum jure merito a doctoribus Ecclesie ornari posse, dum ea quie facta esse creduntur, vel fieri debuerunt aut potuerunt, veluti facta narrantur, dunimodo nihil asseratur quod veritati aut his- torie manifeste repugnet. Profecto Symeon Metaphrastes hanc regulam, a recentioribus sspe ser- vatam, quod sciam nunquam pretergressus est, Non est igitur quod qüis eo ex capite eum carpat.

Cum supra dicerem nullam exstare Vitarum Sanctorum Grece scriptarum collectionem, quiecu m Latinis collectionibus conferri possit insinuavi nonnullas collectiones Grzcas exsistere typis impres- sas, sed ill& quantum scio, non lingua Graca litterali,sed lingua Graca vernacula editz sunt. Sic. ex. gr. prz: manibus habemus volnmen exiguum ita inscriptum : Βιδλίον καλούμενον ᾿Εχλογὴ, ἤγουν μεριχῶ" ἀγίων βίοι ol ὡρχιότεροι τοῦ Μεταφραστοῦ, μεταφρασθέντες kx τῆς τῶν Ἑλλήνων εἰς τὴν κοινὴν διάλεκτον παρὰ ᾿Αγχπίου μοναχόϊ, x, t, À, ἐν Βενετίᾳ aguo'. Id est : Libellus qui vocatur Ecloge seu nonnulloram sanc- torum vite pulchriores a Metaphraste composita, quas e lingua Graca in idioma vernaculum trans- εἰ Agapius diaconus, ec. 129 Venetiis 1642. Hoc volumine continentur quinqua tantum, videlicet S. Josephi Pancali,S. Alexii, S. Patris Onuphrii,sancte matris Eupraxia el martyrium S. Pantaleonis. Ecloge illa deinde aucta, auno 1664, οἱ sequentibus annis edita est p;uries Venetiis. Ultima quain novimus edilio impressa est Venetiis an. 183, hoc titulo : Νέος παραδεισος ἤτοι λόγοι διάφοροι καὶ βίοι ἁγίων ἐκ τοῦ Μεταφραστοῦ Συμεῶνος, εἰς τὴν χοινὴν ἡμετέραν διάλεχτον μεταγλωττισθέντες μὲν παρὰ ᾿Αγαπίου μοναχοῦ τοῦ Κρητός, Νῦν δὲ αὖθις τυποθέντες εἰς χοινὴν τῶν ὀρθοδόξων ὠφέλειαν, μετὰ τοῦ προσέχοντος πίνα- xoc, 45 ἐν Βενετίᾳ 1853. Volumen hoc continet Vitas Sanctorum οἱ Sanctarum septuaginta quinque, praeter narrationem imperialis et patriarchalis monasterii τοῦ Βατοπεδίου.

Qusstio est olim agitata,nec hodiedum soluta: Utrum Symeon Metaphrastes scripserit commentarium iu Evangelium S. Luca, necne? Sunt qui asserunt fragmenta qui sub nomine Melaphraste in Catenis Patrum occurrunt excerpta esse e Vitis sanclorum, sed commentarium continuum in Evangelium S. Luce Metaphraste nullum exstitisse unquam. Hac de re quidquid sit, fragmenta Melaphrasts ins- cripta in catena in S. Lucam quam Nicetas Serronius seculo xt composuit, quamque suo loco ede- mus, hic pretermittimus. ne ad aliquando actum agere videamur, aut catenam abrumpere cogamur. Eadem catena continet fragmenta plurima Joannis Geometrm, quz pariter in catena integra sub nomine Niceta Serronii edenda sub anno 1090 legi poterunt.

Vitis sanctorum subsequuntur cs&tera opera Symeonis Metaplhiraste, quibus pro necessitate aut utilitate lectoris necularia monita premisimus.

J-B. M. B''''* QAprilis 1861.

NOTITIA

SCRIPTORUM SYMEONIS METAPHRAST/E

(Ex Allatio, De Symeonum scriptis. Paris 1664, 4o.)

[24] Sed jam mie vocat ad se, cujus vel solius 4 ait, multa addidit ex proprio ingenio, non. ut

gratialiec nostra Diatriba instituta est Symeon Me- taphrastes, tum virtute, tum scriptis ultra huma- num captum admirabilis, quo. vel solo fraudibus adversariorum corruentes Ecclesi: structura soli- dentur et sustineantur. Pielas tanti. viri, scripta elegantissima, labores ingeniosissimi, vigiliz:e tam utiles, animus sincerus, verax, mentiri nescius, stomachum movit hzre'icis ; non patiuntur tam patenter sua przstringi a [25] tanto scriptore men- dacia. Quid ergo? Dejiciendus est de gra:lv: dimo- vendus ex dignitate : vilescat: fiat unus ex trivio: insimuletur inconstantie mendacii, negligentiz, ignorantis;negetur illiingenium,studium,(acultas, judicium.Sic hominidemitur fides. Ubi incorrupta fides non est, credulitas est, inconsiderautia, te meritas.Ne temere dicantur credere, ne perperam fidere, dictum veluti dubium examinandum, judi- candum, in examine tam vario, et par:m aquo non deerunt machine ad refellendum:saltem frau- dos et doli locum invenient, et reddent legentis animum suspensum οἱ anxium. Hinc omnis here- ticorum iu Metaphrastem maledicentia effluxit;quo tandem lucro?consideretur Gesnerus in Bibliothe- ca. Symeon Conslantinopolitanus Ludimagisler eirciter annos abhinc ducentos composuit Grace Metaphrases, id est, Vitas sanctorum que singulis mensibusproprie leguntur. HospinianusDe templis seribit Ilium fuisse trivialem Constantinopoli Ludi- magistrum,mendaciorum Legendas scripsisse,nec Ὁ amplius abhinc ducentis viginti annis virisse. Ca- saubonus in Baronium exercit, 16,uum. 95: Hela- phraste,quivitam elres gestas Longini istius scri- psit, tantum tribuimus nos quantum οἱ debetur, qui diligentia summa, sed judicio nullo in ea col- lectionesit versatus:neque aliter Baronius jud:cal. quolies intendit animum : quod utinam semper fecisset. Ne alía loca ejus proferam, in quibus Metaphra- sles, ut anilium sepe fabularum hamazarium severe castigat : in hac historia non constat ipse sibi. Et num. 96: Primus enim quod quidem hodie sciatur, Metaphrastes, scriptor oppido recens, et persape vanissimus, magnusque fabularum «nilium con- sarcinator, ejus rei meminit. Et alius: Vitas sanclorum translatus Latine apud. Lipomanum, ei Surium habemus; sed plurima in iis fabulose scripta sunt, Nempe Metaphrastes, ui Bellurminus verissime

res gesto fuerunt, sed ut heri potuerunt. Expendantur, sed judicio prudentium singula. Μάγιστρος͵ Magister, nomen in Aula imperatorum dignitatis atque officii, ejusque inter alia praecipui, tanquam qui litulos sibi vindicaret, περιφανοῦ:, et περιδλέπτου, inter patricios locum haberet, imo supra eosdem haberetur, in conci'iis sederet, ad sustinendos in baptismate imperatorum filios a 1- scisceretur, consanguinitate eorumdem jungere- tur, ignoratione rerum Graecarum in Ludi-Megis- Irum, st si diis placet et Hospiniano, trivialem. Ipse hic demum, ne nimius sim, qvid de ea di- gnilate scripserit Constantinus Porphyrogennets,

p qui hanc bene scire poterat, in Vita Basilii Mace-

donis, quod non ita obvium sit referam Narrat siquidem ille de Basilio : Τῆς 2: προνοίας ἀγούττςς τὸν Βασίλειον cun dvi πρὸ“ ὅπερ ἐδούλετο, εὐθέως μετὰ τὴν ἐχ τῆς στρατείας ὑποστροφὴν [26] υἱοποίεται z55- τοὺ ὃ βασιλεύς. ᾿Ετύγχανε γὰρ καθάπαξ οἰχείχς vevnl ἀμοιρῶν, χαὶ τῆς τῶν μαγίστρων ὑπερ ῥλάμποας τιλῦς ἀξιοτ, Ἐφ᾽ ὧν τῇ Basxavii δηγνύμενος ὁ λογωθέτης Συμύχτιος, xal τὰ ἑξῆς, Verumtamen providentia ferente. Basilium, ad id, quod liberat aptis:ime, illico posl illum exercitationem. el reditum, im- perator eumdem pro filio, quod *pse nullos libe- ros habebat, adoptat, e. magistror.im. proful- gente dignilute condecorat. His rumpitur invi- dia logotheta Symbatius, etc. Magistrorum di- gnitas ea es!, ut nec ab imperatoris filiis necli- geretur, sed 'ad eam veluti quid sublimius, ex inferiore imperatorum (ilii gradum facerent.

llla qui dicunt, quare non f£rodunt auctorem ? Apud quem invenere? et invenisse necessuni est, ni suas meditaliones, et non rem gestam litteris mandant. Vide quid de magistri dignitate disse- runt Codinus, Historici alii, et Glossatores Grieco Barbari. Et ut acerbius insaniant, audiant et dis- cant,tum demum fremant, Metaphrastem Constan- tinopoli ortum ill:.stri familia, summoque g: nere progna!um, divitiis »bundantem, ab imperatoribus variis dignitatibus condecoratum,non poluisse esse imi subsellii virum, multo minus 7rivialem Ludi-

-- magisIrum. Michael Psellus Encomio in eumdem :

^ - -* » * Καὶ τόγε θαυμασιώτερον, xal OU μᾶλλον ἄν τις ἐχεῦ-

f σε , h d HN * - vov Üauuasetev, ὅτι χαὶ γένους €) $0, χαὶ τὰ τῆς

εὐχλφίχς οἴκοθεν κεχτημένος, βαθεῖ τὲ πλούτῳ xo-

21

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA.

22

μῶν, καὶ olov ἄν τις πρὸς παιδευσιν ἀποχνήσειεν, Οἱ Α fam longe quidem ab eo abfuit : sed neque vestem

γὰρ πλεῖστοι ἀφορμὴν τοῦ πλουτεῖν, ὥσπερ τὸν λόγον τιθέχσιν, οὖχ ἵνα ἐπήδολοι τῶν χρειττόνων γένοιντ᾽ ἂν, ἀλλ᾽ ὅπως τοῖς ματαΐοις ἐπεντρυφήσωσι, πα- ρασχευαῖς ἔἘχεῖνος ταῖς παρὰ τῆς ἔξωθεν xí πρὸς φιλοσοφίαν ἔχέλρητο, El, ᾿Α)λ᾽ Éxetvoz οὐχ οὕτως᾽ πολλοῦ γε «al δεῖ, ὀλλὰ μήτε τὴν ἔσθῆτα μεταλλάξας, pt τοῦ μεγαλοπρεποῦς κχαθυφεὶς, μήτε τὸ γένος ἀτιμάσχς- ταῖς τοιχύτχις χαινυτομίαις, μήτε πλάσας, ἢ μεταπλάσας ὑποθέσεις πολιτιχᾶς, pote τηνάλλως σοφιστευσάμενος τῇ μὲν ἀπὸ τοῦ γένους φιλοτιμίᾳ, ὕλῃ πρὸς τὸ εὖ mots!) πολυχρχεστάτῃ ἐχρήσχτο͵ τὴν δὲ ἀπὸ τῶν μαθημάτων ἀρετὴν ἀφορμὴν εὐθὺς ἔσι 6. μεγαλοπρεπείας τε xxi λαμπαότττος, Βασιλεῦσι γὰρ ἐπέραστος γεγονὼ:, τὰ τιμιώτατα τῶν ὅλω" πι- στεύεται, τὸ μὲ ἐγγὺς ἑστάναι τοῦ βήματος διὰ σύνεσιν, τὴν δὲ vii πολιτείας διοίχησιν, διὰ τε τὴν τῆς φύσεως ἐπιτηδειότητα, xal τὴν τῶν πραγμάτῶν ἐπιμέλειαν" καὶ πρῶτα μὲν ταῖς μυστιχωτέραχις ἐφ- ἐστήχει τῶν πράξεων, χαὶ τοῖς ἀποῤῥήτοις βουλεύ- μᾶσι χοινωνὰς παρειστήχει τοῖς συμδουλεύουσι᾽ Ἐπεὶ δὲ ἣ τοῦ τρόπου πίστις ἐν τούτοις τοῦτον ἐχή- po56, μετὰ τῶν ἀδύτων xal τὰς χουμιχὰς φροντίδας συνείλετε, ὡς αὐτὸν γεγενῆσθαι εἰσχγγελέχ τε τῷ κρατοῦντι τῶν ἔξωθεν, xal ἐξχγγελέα τῶν τοῦ χρα- τοῦντος τοῖς ἔξωθεν, Καὶ ἣν ὡτανεὶ δεσμὸς τῆς διοι- κήσεως ἀχοιδίς, Τοῦ μὲν οὖ» Ἡλιχχοῦ χύχλου τὸ μὲν ἔστιν ἑτέρωθι, τὸ δὲ πρὸς ἠμᾶς, ἐκεῖνος δὲ ὁ αὐτὸς ὅ)ος ἣν xxi τῷ βασιλεῖ χαὶ τοῖς πρόγμασιν, ὥσπερ Ὑὰρ καὶ ἄνωθεν ὁ λόγος τοῦτον ἔγνώρισεν, παντο- δαπῶς tlys τῆς οὔσεως, Τὰ μὲν προδουλεύσασθαι, τὰ ὃὲ τῶν βουλευμάτων καὶ χατεργάτασθαι͵ Bapoa- ρύυς τε πόῤῥω τῆς Ῥωμαίων ἀπώσασθαί γῆς, τοὺς ὃὲ χαὶ χαταγωνίσασθαι, ἢ στρατεύμασιν, ἢ τεινά- σμασιν, ἔθνη τε ὑποποιΐσαι χαὶ στῆνχι δεξιὸς πρὸς τοὺς χαιροὺς xal τὰ πράγματα, τῷ μεταδεόλ᾽σῆχι, ὅτε ὄξον, τῷ κχαινοτομλῆσαν ὅτε συμφέρον, τῷ τὴν αὐτὴν τηρῆσαι ἰδέαν, ὅτε [27] τοῦτο καλὺν δόξειεν, Καὶ ἐπὶ φούτοις οὐδὲ «αἀρίτων ἄμοιρος ὁ &vnp, ἀλλὰ χατήρυτο αὐτῷ πρὸς πᾶτχν σπουδὴν μετ᾽ ἐχμελοῦς πχιδιᾶς͵ καὶ hj γλῶτσα xai f, διάνοιχ, Μεγαλοπρεπῶς δὲ ἔχων καὶ τῆς στολῆς xai τιῦ c/Ypazoc ἄμα xii τοῦ βαδίσματος, ἀντήλλχττε τὸ ἦθος πρὸς τὸ φαινό- μένον, ἐπίχαρ'ς τε ὧν xal εὖ πρόσιτος χαὶ αὐτόθεν ἕλκων πάντας τῷ μειδιάμχτι. Εἶχε δὲ καὶ τῆς χειρὸς ἀφειδῶς, δύο ταύτην ἐπεχτειυόντων, πλούτου καὶ προχιρέτεως, Καὶ προϊχειτό ὙΞ αὐτῷ ὑπτιάζουσα, χαὶ ἐξήντλει ταύτης, ὥσπερ ἐγ ποταμοὺ δαψιλῶς ὁ βουλόμενος. ΕΤ.ε μὲν οὖν οὔτω ταῦτα τῷ μεγάλῳ τούτῳ ἀνδρί. ΕἸ quod est admirabilius et. propler quod illum quispiam magis fuerit admiratus,cum esset genere clarus,et ez illustri familiu natus,ac abundaret divitiis,ct iis, qug segniorem effecerint quempium ad disciplinas. Multi enim sibi propo- nunl doctrinam el eloquentiam tanquam opum paran- darum materiam, non. ut assequantur ea, qua. sunl meiiora ; sed ei studentes, ne se non rebus nociis voluntate. cxpleant ille externis fortune admi- niculis usus est ad philosophiam,elc.Sed ille non

mutans,neque aliquid dimittens de magnificentia, nec hvjusmodi novilalibus genus dedecore affi- ciens,neque civiles causas fingens et refingens,neque ina- niter fungens munere rhetoris, generis quidem decore ulebatur omnino ad benefaciendum,virilutem au- lem,quam sibi paraverat e disciplinis, habuit pro- (inus occasionem splendoris el magnificentie .Non cum imperatoribus evasisset amabilis, ejus fidei commit- (untur qua erant omnium mazime honorabilia, ut qui prope tribunal slaret. propter. sapientiam ; reipublice aulem adminislralionem propter ingenii solertiam et rerum curam aeceperit. Ac. primum quidem. profuit rebus magis arcanis, el secretiorum consiliorum fuit particeps cum imperatoribus; adeo ul imperatori

τὴν g renuntiarel ea, qua afferebant exteri, et rursus

exteris,ea,qua jubebat impe:iator ; ut esset veluti quoddam accuratum vinculum administra tonis. Alque orbis quidem solaris pars quidem est alibi,pars vero est apud nos;illevere totus eral apud impera- torem,el in ipsisncgoliis.Quomodo enim superius significavit oralio,cersatile et ad omnia accommo- datum habuit ingenium,adeo ut príus consultaret, et operaretur ea ,quz consulla fuerant,ut Barbaros procul propulsareta finibus Romanorüm, alios au- tem superorel, aut copiis, aut artibus, et gestes in suam redigeret potestatlem;temporibusque et rebus dexterrime uli posset, quod. mutaretur quando opor - tebat,quod innovaretur quando expediebat, quod eamdem servaret speciem, quando bonum videba- tur Sed neque erat vir expers gratiarum εἰ leporum,sed ad omnem leporem el gratiam convenienter docendam composite erat ei lingua instructa el animus. Cum autem essel ei magnificus el amictus el habitus simul cum incessu,mores quoque mutabat ad id quod οἷς debalur, ut qui esset gratiosus el affabilis, et eo ipso omnes subridens ad sattrahebat. [88] Prote- rea aulem tanu quoque minime eral parcus, ul- pote quod dua res ecrtenderent, nempe divitic οἱ voluntas. Habebat autem ita quoque ul oportebat nonnullis prorsus ex iis,ectc. Etin Canone, Ode3 : ᾿Ενδιαπρέψας ἐν ἀρχαῖς ταῖς τῆς χάτω συγχλήτου, ὡς ἀνὴρ βουληφόρος, τὸ πολίτευμα τὸν σὸν ἐχτήσω ἐν οὐρανοῖς, xal τὴν ἄνω σύγκλητον ἐχύσμησας, Cum claruisses in muneribus inferioris senatus veluli consiliarius, conversaltonem (uam adeptus es ín calis, et superiorem Senatum exornasti. Illud quoque observo ex Chronico Alexandrino, Pauli- num Theodosii imperatoris, et Eudoci paranym- phum maxime apud eosdem auctoritatis virum post alias dignitates, quibus insignitus fuerat, tandem veluti omnium cumulum magistri consecutum. Ὃ δὲ βασιλεὺς Θεοδόσιος lliuÀtvov ὡς φίλον αὐτοῦ xxl μεσάσαντα τῷ γίμῳ, καὶ συναριστοῦντα αὐτοῖς ἐποίησε διὰ πάσης ἀξίχς ἐϊθεῖν. Καὶ μετὰ ταῦτα προηγάγετο αὐτὸν μάγιστρον, Καὶ ηὐξήθη ὡς ἔχων παῤῥησίαν πρὸς τὸν (asa Θεοδόσιον, xal τὴν Αὖ- γούσταν, ὡς παράνυμφος οὐτῶν γενόνενος. Pauli- num vero ul αἰπτομηι, εἰ nuptiarum conciliat

23

LEONIS ALLATII.

24

rem,convictoremque Theodosius Augustus per om- Α sitores, interpretatus est non male,veluti castren-

ses honorum gradus ac dignilales evezit,oc demum ma- gistrum creavil; εἰ auclus est, lanquam qui. potesta- lem. et liberlatem adeundi cum Augustum. Theodo- sium, tum. Auguslam, ut qui amborum paranymphus fuerat. Post alias dignitates magistratum addit, et auctus est. ἃ vilioribus ad celebriora, si accresci- mus, gradum facimus. Si haec munia sunt apud Grecos Ludimagistri, illiusque Triviulis, quz» erunt apud vos, Hospiniane, comitis, patricii,duc- torum exercitus, ac tandem Cesaris? Possem hic ipse multo plus ex vestris recensere, qui eru- diendis pueris mercede vilissima operam suam locarunt,in magna tamen apud vos estimatione, et fide. Et tu hoc uno nomine Ludimagistri Trivialis

sis pecuniz dispensatores οἱ curatores. Tandem labente imperio logothet:» munus ad alia quoque munera distraclum est, prima sui origine uni- cum, gliscente principum libidine in plurimcs surculos divulsum. Hinc ὁ τοῦ Γενικοῦ. Incerlus de oificiis palatii Constantinopolitani, Καὶ τὸν γε- νιχὸν λογοθέτην εἰσόρα, ΕἸ generulem logothetats conspice. Et Mattheus monachus de isdem. ᾿Επὶ τραπέζης ἄλλοι τε Γενικεῦ λογοθέτης, A mensa alu generalis logothcta. Alii verterunt erurii genera- lis. Indumenta describit Codinus : To τοῦ λογοθέτου τοῦ Γενιχοῦ aviáótov λευκὸν βλατίον μετὰ μαργελλίων, Τὸ Καδθάδιο» ἐκ τῶν αυνέθως πλιτευομένων βλατίων. Τὸ δὲ σχαράνιχον γρυσόλευχον βλατιυνὸν, συρματέϊ νον

ignominiam, atque infamiam comparabis, et de ἔχον ἔμπροσθέν τε xal ὄπισθεν τὴν χοῦ βασιλέως

dignitate deturbabis? alia pessumdandi Catholicos ineunda via est.

Cum vero non magistri tantum dignitate, sed et Logothelze Metaphrastes noster enituit,non abs re fuerit, si nonnulla nos etiam »fferamus, ut digni- tate officii Symeonis dignitatem tanto cognomine illustrem conspiciamus. De Ecclesiastico non mo- ror, tantum de Palatino officio sermo sit. Illi Lo- gollet» proprie erant qui rationes fiscales, vel publicas cognoscunt, et disceptant : sumptusque, vel introitus ita dirigunt, ut reipublice potius quam privatorum jura sustineant: eos discussores nonnulli nuncupant. Procopius lib.1II Belli Gothici: Ὧν δὲ ᾿λλέξχανδρός τις ἐν Κυζαντίῳ τοῖς δημοσίοις

εἰκόνα διχγέλαστον ὥσπερ xxi τοῦ Πριμμιχηρίου, καὶ ἄνευ διχανικίου, Logothetze generalis ararii pi- leus est albus paunus cum margeltis, cabbudium ex iis, quà communi more gestari solenl vesti- mentis. Scaranicum aurei et albi coloris est pur- pureum et fimbriatum, habens anse rt vetro im- peratori imaginem pellucidi viri consimil m cu- jusmodi etiam esl scaranicum Primicerii : caret scepiro.Hujus functionem incognilam suo tempore fuisse perhibet idem Codinus, 'H. τοῦ Γενιχοῦ λο- γοθέτου ὑπηρεσίχ o5 γινώσχεται, Generalis logo- ἐπεί munus ignoratur. Hic Codinusa Meursio vapulat: Meursius a G: etsero,an bene. judicent alii. Ego vocis γινώσχεται significatum illum esse dixe-

ἐφεστὼς λογισμοῖς, λογοθέτην ἐλλτινίζοντες τὴν τιμὴν C Tim, non nosci, non esse scilicet in usu; ea enim,qua

«ταύτην καλοῦσι Ῥωμαῖοι, Alexander vero quispiam Bysantii rationibus publicis preeerat, Logothetam Graco vocobulo Romani vocant. Hinc Λογοθέσιον πολιτιγῶν πόρως, quod Theophani est, ut. adno- tavit Alemannus, Γενιχὸν λογοθέσιον, Et. Nicepho- rus patriarcha, δημοσίων πόρων λογιστὴν in [29] breviario historico, Θεόδοτον δὲ τινα μοναχὸν ἔγχλει- χλειστον τὸ πρότϑρον κατὰ τὰ Opqxü τοῦ στενοῦ λεγο- μένου πόρου γεγονότα, τῶν δημοσίων λογιστὴν, ὃν τὸ δημῶδες λογοθέντην χαλοῦτι, καθίστησιν, Idem porro Theodorum quemdam monachum, qui prius in Thracic finibus ad freti angustias inclusam ac solitarium vitam duxerat, publici erarii pra - fectum constituit, quem Logothetam eulgo nun-

desierunt nec in usu sunt, inter aliorum usum minime cognosci dicuntur. Alter erat λονοθέτης τοῦ δρόμου, Incertus, 'O λογοθετῶν σύν αὐτῷ τοῖς τοῦ δρόμου. Unaque cum | eo logotheta. cursus. Vesti- menta illius ex Codino, To τοῦ λυγοθέτου τοῦ δρόμου σχιάδιον, olov τὸ τοῦ μεγάλου XaptooAaplou. axeuAióz 0$ φορεῖ οὗτος xai ὁπιλουρίχιον, οὐ μὴν σχαράνιχον, Logothete cursus pileus est. qualis magni Char- tularii. Fert iste Phacealium εἰ [30] epiloricium, at non scaranicum. Et cap. 5: Ὃ λογοθέτης τιῦ δρό- μου εἶχε μὲν πάλαι xal οὗτος ὑπηρεσίαν ἡμῖν ἀνεπί- γνώστον, νῦν δὲ οὐδεμίαν, Logotheta cursus olim habuit functionem nobis. incognilam, nunc vero nullam. Quidquid dicat Codinus, functionem illius

cupant. Et, Τούτοις ἡγεμόνα ἐφίστησιν ᾿Ιωάννης (, nobis conservavit Nicephorus patriarcha in. bre-

διάκονον τὸν Μεγάλης ἐχχλυησίας, xxi τῶν δημοσίων φόρων λογιστὴν, ὃν λογοθέτην γενιχὸν οἷδε καλεῖν ἡ συνήθεια, ὑπάρχοντα ἔμφρονά τε xal ἕμπειρον καθιστάμενον. Summo deinde rei Joannem per- fecit Magna ecclesie diuconum, et curatorem pu- blicorum vectigalium, quem generalem logothe- tam appellare vu!go solent, virum prudentem, et multarum rerum ezperientia praeditum. Justinia- nus postea, ut Procopius tradit in ἀνεκϑόεοις, vi- ros a se militibus constitutos, qui ex omni ho- minum genere, quam maximam pecuniam in castris colligerent, λογοθέτας,͵ logothetas appellavit. "Ὄνομα δὲ λογοθέτας αὐτοῦς ἔθετο, Alemannus Cen-

- A9 v

viario historico: Τοῦ δ᾽ ἣν ᾿Αντίογος μὲν ὁ τῶν δημο- σίων πραγμάτων τὰς ὑπομνήσεις αὐτῷ διχκομίζων, Δο- γοθέτην δὲ τοῦ δρόμου τὴν ἀξίαν οἱ περὶ τὰ βχσιλειχ χα- λοῦτιν, Ex dis Antiochus magister memorie ,quem magistratum | logothetam cursus, qui in aula sunt. appellare solent. Notat Pelavius Δογοθέτην τοῦ δρόμου, dici hic a Nicephcro : Τὸν τῶν δημο- σίων πρχγμάτων τὰς ὑπομνήσεις διχχογίζοντα, Quod magistri nemoris» proprium erat. Qui ul est in Notitia imperii Orientalis, aunotationcs dictat, hoc est, scripluras breves,quibus ea contisentur, qua principis nomine statuuntur, aul confirman - (ur,sed et. precibus respondel, hoc est, responsu

20

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA.

26

dictat, quo princeps libellis supplicibus dederit : 4 mos pumiliones vel baleena inter minutos piscieg-

ad hee diplomala ad currendum nomine principis vel magistri officiorum dare muneris cjusdem fuit, a Quo λογοθέτης τοῦ ὁρόμου dictus est. Tertius est, . Ὁ λογηθέτης τῶν olxtiaxiov, Rerum domesticarum logotheta. Incertus, Ὁ τῶν οἰχειαχῶν λογοθέτης ἀρ- χέτω. Domesticorum logotheta preeat. Mattheus Πραίτωρ τοῦ δήμου, olxtiax 5v 6400 ὁ λογοθέτης. Pro- tor populi, domesticorum simul logotheta. Com- petunt illi phaceolium et epiloricium et non sca- ranicum. Codinus, Τὰ τοῦ λογοθέτου τῶν olxttz- χῶν φαχεωλὶς, καὶ ἐπιλορίκιον, οὐ μὴν δὲ σκαρά- νίχον, Caret functione: idem, 'O νῶν οἰκειακῶν λογοθέτης οὐχ ἔχει ὑπηρεσίαν τινά, Logotheta rei fa- miliaris nullam habet functionem.Quartus,5 λογο- θέτης τοῦ gvpaxtoctxoo, Logotheta casirensis.Incer- lus, λογοθετὴν 6px μοι xàv στρετιώταις Logothetam considera eliam inter milites. Matthaeus, '0. δὲ τοῦ στρατιοτιχοῦ χαταλόγου Aoofévnc.Logotheta vero militaris catalogi. Logothete exercitus gestamina sunt phaceodium et epiloricium, at non scara- nicam. Codinus, Τὰ τοῦ λογοθέτου τοῦ στρα- τιοτιχοῦ φορέματα φαχεωλὶς, xai ἐπιλορίχιον, οὗ μὴν καὶ σχαράνιχον : nullumque illius ministe- rium agnoscit. 'O λογοθέτης τοῦ στρχτιωτιχοὺ οὖ- δεμίαν ὁπηρεσίαν ἔχει. Quintus est, λογοθέτης τῶν ἀγε- λῶν. Rei peruaric logotheta. Incertus, Καὶ τῶν ἀγελῶν λογοθέτης εἰσίτω, ΕἸ pecorum logotheta introeal, Matthaeus, λογοθέτης ἀγελῶν, 8 τε δικαιο- φύλαξ, Logotheta pecudum οἱ jurium custos. Illius

habitus Codinus, Τὰ τοῦ λογοθέτου τῶν ἀγελῶν, ,.

φαχεωλὶς xxl ἐπιλορίκιον, ὡς τὰ τοῦ λογοθέτου του στρατιωτιχοῦ, 05 μὴν xai σχαράνικον͵ Logotheto gre- gum phaceolium et epiloricium, qualia logotheta ezercilus,sed scarenico won ulilur. Przeter hos addunt seclum τῶν Σέκρέτων, arcanorum. Illius meminit Anna Comnena lib. 11. Nicetos in manuele Com- neno lib. vii : ᾽ς ἡ Λατίνων βούλεται φωνὴ Καγγελ- λάριον, ὡς δ᾽ “Ἕλληνες εἴποιεν λογοθέτην, Ut Latino- rum voce erprimilur cancellorius,ut Graci dice- rent. logolheta. Joannes Cinnamus Historie Ro- mans lib. iv (31] de Richardo Antri domino verba faciens: "oc δὲ τῶν πυλῶν ἀλογισεήσαντες Γιδενάτζίόν τε αὐτὸ ὁμολογίς ἔσχεν, xal περὶ τῶν λοιπῶν προσιόν- τες ἐσχέπτοντο, χόμησί τε ἄλλοις, χαὶ δὴ xal τῷ Γυλιέλμου καυτξηλαρίῳ συγγεγονὼς, ὃν λογυθέτην εἴποι ἄν τις ἑλληνίξων ἀνὴρ, Ἐπὶ Τράνιν σὺν αὐτοῖς ἤλθεν͵ ὡς αὐτοδοεὶ τὴν πόλιν ἀναρπασόμενος, Ομδὲ vero Ῥογίω «urbis parum caute custodirentur, Juvena- lium ipsum in ejusdem fidem se dedidit. Hinc pro occupandis ceteris c«m comitibus aliis, neenon Gulielmi cancellario, quem logothetam Creca quis língue ezpresserit, concilium inibat, et Tranim usque cum illis processit, quasi primo impetu urbem direpturus fuisset.

Ante hoc oinnes erat Magnus logotheta: eo enim cum pessimis moribus congressa est adulanti li- bido, ut ni magnum et eximium in officiis adsua- tur, officia ipsa sordeant, et ni in dignitate ipsa primas paries sustineas, et gigas ipse inter mini-

los videaris, dignitas ipsa nih! pendatur. Hinc inter officia palatii, utinam eliam in ecclesiasticis muneribus malut hoc locum non habuisset, Ma- gni nomen potiori, ut ità dicam, in ea functione concessum est. Ne singula referam, fuit et Magnus Logotheta non tantum auciorilate, sed vestium etiam insignibus spectabilis. Codinus, Τὸ τοῦ με- γάλου λογοθέτου φόρεμα, ἤτοι τό τε σχιάδιον, τὸ καδδάδιον͵ καὶ τὸ σχαράνιχον, υἷα τὰ τοῦ πρω- τοστράτορος, οὐδὲν ὃς φέρει δικαιονίκιον, Magni Lo- golheto gestamina, hoc est pileus, cabbadium εἰ sca- ranicum nihil ab his, quo protostraloris sunt differunt; nec ferl sceptrum. Pileus scilicet colore aureus,et coccineus, clavatus absque ambone scaranicum aureum, el coccineum, et fimbriatum, continens parte anteriore imperatorem stantem, retro autem sedentem in throno : cabbadium purpureum, vel quale ex consueludine voluerit, Mattheus mo- nachus,

Τῆς δὲ δευτέρας μέγας δοὺξ, μέγας δομεστιχός τε 'Q πρωτοστράτωρ πέφυχεν, ὁ Μέγας λογοθέτυςς Μέγας στρατοπεδάρχης, ὧν ἐρυθρὰ τὰ πτύλα, Διάχρυσον ἐμφαίνοντα τὸ μέρος ἄνω μόνον,

Pileum aureum, et coccineum dono datum Logo- thet: ab imperatore Avdronico refert Incertus : Kai δὴ, μετ᾽ αὐτὸν τὸν καλὸν Metoy (env Λογοθετῶν μέγιστον σοφίας λῆξιν, Φορουντα ἐρυθρὰν τὴν χαλύπτραν Hv δῶρον αὐτῷ συνανέχοντι χράτος 'Aval ὁ λαμπρὸς παρέσχεν ᾿Ανδοόνιχος,

Nicephorus Gregoras Histor. lib. vi, De Mu- zalonis Magni L^gothetm pileo: Δι’ ἃ δὴ xai τίμτιν τινα ταύτην ἴσχεν ἐξαίρετον μόνον τῶ; πάλαι τὸ ὅμοιον αὐτῷ προειληφότων ἀξίωμςξ «aÀu- πτρᾶν φορεῖν ἐπὶ κεφαλῆς ψρυσοχοχκίνῃ [32] «txa- λυμμένην ἐνδύμχτι, 620v τὸ ἄνω xal πρὸς τῇ πυραμίδι τῆς ἐπιφανείας χῦμχ ἐν τούτῳ παρχλλάτουσαν μόνῳ τοῦ παραπλησίαν εἶναι χαθάπαξ τῇ τῶν τοῦ βασιλέως ἐγγόνων, ὅτι μὴ «αἱ τὴν χάτω xat χοίλην ἐπιφάνειαν εἴλε αυχλίσκοις πεποιχιλμένην χρυσοειδέσιν, ἀλλὰ λείχν τέλεως, Quibus de causis eximius ei soli a veleribus qui eodem munere [uncti fuerant. hic honos est habitus, ut calyptram in copite panno purpura,et aurointet lexto circumdalam geslaret,

D quatenus sursum vergit, el ad pyramidem superficiei

funditur ; in. hoc uno αὐ iwperatorum liberis diffe- rentem, quod non eliam inferiorem ef. catam super- flciem habebat circulis auratis veriotam, sed prorsus levem. Porro logothels officium discimus ex Codi- n0. 'O μέγας λογοθέτης διατάττει τὰ παρὰ τοῦ βασιλέως ἀποστελλόμενα προυτάγμαλα καί XpusoóouÀÀa πρὸς τὸ ῥήγας, σουλτάνους, xai τοπάρχας, καὶ τοῦτο μὲν ἴδιον τοῦ μεγάλου λογοθέτου ὕπηρέτημα. Magnus ἰ0- gotheta disponit missa mandala, et chr ysobullas, seu aureas. litteras, ad reges, sullanos, toparchas, et hoc munus proprium est magni logotheie. Ut videa- lur, quemadmodum etiam adnotavit Grelseru

Cancellarios apud Latinos ad amussim exprime

27

LEONIS ALLATII.

28

Hinc non male a Niceta. et Cinnamo observatur, 4 isque Trivíalis, esse potuit, judicent alii, sed qui

cancellarios dici logothetasa Grecis. De cancella- rio multa Casaubonus in Flavium Vopiscum, οἱ multo plura Salmasius. Logothetam pr:terea jus- jurandum a novo imperatore accipere in templo Blachernarum, ex Niceta in Manuele Comneno lib. 3, eademque dignitote plures eodem lempore fuisse exornatos, ex Cantacuzeno lib. 1, cap. 14, observavit Meursius. Et nos quoque animadver- timus ἃ minorum logothetarum officio ad ma- joris nonnunquam gradum fuisse, quod de Theo- doro Metechita narrat Codinus : Τὸν οὖν Θεύξωρον τὸν Μετοχίτην λογοθέτην ὄντα τοῦ γενιχοῦ ὁ βασι- λεὺς ᾿Ανδρόνιχος τῶν Πλλχιολόγων ὁ πρῶτος τιμήσας μέγαν λογοθέτην πεποίηκεν, ὃς χαὶ ἣν ὁπερέχων τοῦ

μεγάλου στρατοπεδάχου, ὑπὸ τὸν προτοστράτορα δέ. Β πυρὸς γλώσσῃ διαστομωθεὶς

Theodorum itoque Metochilam σγατὶϊ publici logothe- tam cum imperator Andronicus 65 Palaoologis hoc nomtne primus honorare constituisset, ma- gnum logothetam fecit, qui οἱ priores magno siratopedarcha tenebat, sed mon protostratore. Vide Gregoram Histor. lib. vii, cap. 19.

Sed cum, ul jam vidimus, logothelz varii ac diversi fuerint, dubium esse poterit, Symecrem hunc nostrum logothelam ad quemnam ex illis re- ferre debeamus.Non dubito hominem p. rudentissi. mum pro oppertuni'ate rerum in senalu Constan- tinopolitano diversas f'inctiones subiisse,ect optime administrata provincia a minoribus ad majora offi- cia aditum sibi aperuisse;quod 'radit etiam Psellus

perspiciunt cor sapientie;nam furiata mente con- citi, omnia inconsiderate blaterant.

Et quanam rstione trivialis Ludimagister fuerit ill», cujus auctoritas et celebritas tanta fuit ut quotidie in ecclesiis, publico scripta illius legerentur ad con- firmanda dogmata, rerumque seriem stabiliendam in Concilio a Patribus laudareutur, sententizque sud verilatis pondus additum existimarent, si ea- dem qui οἱ ipsi,illum asseruisse demonstrassent, Paucos ex quamplurimis referam, et ut preteream qua Psellus de eo effuse prosequitur in illius En- comio, afferam nonnulla ex eodem in Tropariis. Xo) τοῖς θείοις χείλεσι “ἄρις πυλλὴ ἐξεχύθη, καὶ σοφίας ἔμψυχον τῆς ἀχτίςτου γέγονας οἶχτιτέριον, ὅσιε, ἐν τοῖς λόγοις ὑπερηύγασας᾽ τῶν ἀποστόλων τε καὶ τῶν ἀθλοφό- pov τὰ σχάέμμχτα, καὶ βίον τὸν ἰσάγγελον ἀσκτ,τῶν ἔχάστου διέγραψας, xal νῦν συνοιχήτωρ γενόμενος τοῖς ἐν οὐρανῷ, Τριάδος φῶς τὸ ἀνέσπερον βλέπεις ἀγαλλόμενος, Et, ᾿Ορθοδοξίας ὁδηγὲ, εὐσπεδείας δι- δάτκαλε xxl σεμνότητος, τῆς οἰχουμένης φωστὴρ, τῶν λογογρόφων θεύόπνευστον ἐγκαλλώπισμα, λύρα τοῦ Πνεύματος, ταῖς διδαχχῖς σου πάντας φωτίσας, Συμεὼν Πάτερ diues, πρέσδευς Χριστῷ τῷ Θεῷ σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν, Et, Νοὸς ἐξύτητι xai καθαρότητι, xal λαμπρότητι βίου τὸ νοερόν σε φῶς χαθωραϊσε, καὶ vaüq τῷ, λόγων χαλλοναῖς, ὁ Θεός σε ἐχαρίτωτεν, Εἰ, Μελῳξδιχῶς πιστοὶ συνελθόντες εὐφημήσωμεν πάντες ἐπαξίοις ᾧδχῖς τὸν μέγαν

in ejusdem encomio. Hinc existimo eum tantopere C Θεοῦ θεράποντα Συμεῶνα, τὸν ἄγιον λογοθέτην,

seriplione valere a logotheta cursus, quod in ora- lienibusab ipao ex operibus divi Basilii concinnatis prefixum lecgi.aàd magni logothetee dignitatem ascen- disse. Adde, ut plurimum logothete [33] nomen sine alia additione prolatum, magnum nobis logo- thetam indicare. Ne in exemplis producendis ni- mius sim, legimus passi: Georgii Acropolitze lo- gothele chronicum : in eo licet Dousa hzreat, sibique haud satis compertum esse fateatur, quo munere ex islis omnibus,qua supra commemora- vimus, logothetes Georgius functus sit, magni ta: men logothet: functum ex altera ejusdemmet Hi- storie additione hactenus ine/ita, cerlum esl; illi namque prafigitur : Ἢ παροῦσχ χρονιχὴ cuyq0291,

ὃν ἣ Χριστοῦ 'ExzÀnsla φωστῆρα πεπλούτηκεν ἐπὶ γῆς τοῖς ἐξιδασχάλοις Πχτράσιν ἐχλαμψαντα, σὺν τούτοις γὰρ ψάλλων ἀπαύστως Χριστῷ, φωτός τε ἀϊδίου πληρούμενος συγγ τίρει πρεσδεύων ὑπὲρ πάν- των ἡμῶν, El, Εὐγενοὺς ἀνεδλάστησας ῥίζης ῥόδον γατάῤῥυθρον, βεόχμμένον dpt ταῖς τοῦ Πνεύμα- toc, xxl τοὺς πιστοὺς ἑνωδίχσας, ὁσμαῖς συγγραμ- μάτων σου ἁπουτόλων, ἀθλητῶν χαὶ ὁσίων τὰ σχάμ- ματα συνταξάμενος, ὧν xal σύσνοιχος ὥφθης θεοφάντωρ Συμεὼν, τρυφῆς ἐν χλόῃ τῇ iv δρόσῳ [84] σχηνού- μενος. Ectuis divinis labiis gratia multa effusa est, el sapientie animatum increata faclus es habitacu- lum, veluti ignis lingua diduclus, confessor in s«ermoni- bus super abund:que resplenduisti, apostolorum et mar-

τοῦ μεγάλου λογυθέτου τοῦ ᾿Αχροπολίτου ἐττὶν, ὃς DIyrum cerlamina, et vilam non dissimilem angelis

ἔχτισε τὸ μοναστήριον τῆς 'Aylac του Χριστοῦ 'Avzs- τάσως᾽" περιέγ!ι δὲ τὰ μετὰ τὴν ἄγωσιν, Praosens chronica compositio magni ἰοσοίλείω Acropoli- ὦ est,qui edificavit monasterium Sancta Christi Resurrectionis:continel vero quo post captam,etc. Et hec quidem adnotaveram, antequam luculen- tissima et dectissima Jacobi Goarii.in Georgium Codinum de officiis Palatii Commentaria prodiis- sent. Nunc autera postquam illa edita sunt, petito ab is quidquid est in antiquitate de hoc negotio reconditum. Habent illa,quod sitim sedet et desi- derium expleat. Tot igitur tantisque dignitatibus auctus Sym*eon noster, quomodo Ledimagister,

ascetarum uniuscujusque descripsisti,et wuuncuna cum (llis habitans in calo, Triadis lumen cxtingui nescium censpicisgaudens.Et, Recta fidei dux, pie- tatis magisler et. verecundia, terrarum. orbis lumen

scriplorum entheatum ornamentum, lyra Spiritus, tuis predicationibus omnes illuminans, Symeon. Pa- ter noster, precare Deum Christum, «( anime nosira salventur.Et, Mentis acumine et puritate,et splen- dore vita (ntellectuale lumen (6 exornavit, εἰ sermo- num venustatibus Deus te insignivit.Et, Dulci modula- tione fideles convenientes celebremus omnes dignis can- tibus magnum Dei sertum. Symeonem sanctum logo- thetam, quem Christi Ecclesia (tanquam lumen

«9

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/R DIATRIBA.

30

possedit in terra,una cum aliis Patribus splendore 4 nem illum, qui Metaphrases praiclare composuit.

suo. illusirantem; cum his enim psallens. indesinenter Christo, el luminis sempilerni repletus congaudet orans pro nobis omnibus. Et, Nobili radice prognatus es rosa rubicunda,gratiis Spiritus inferta,et fide- les suavitate replens, odoribus twarum composilionum, apostolorum martyrum et confessorum certamina cdisserens, quorum el consors factus es, rerum divina- rum expositor Symeon, deliciarum in gramine, quod in rore esl habitans.Hippolytus Thebanusin Chronico: ᾿Αριθμουμένων δὲ τῶν περιόδων ἐπληρώθη ἡ δεκάτη περίοδος ἐν τῷ πευταχισχιλιοστῷ τρ' χοστῷ εἰκοστῷ ἔτει, ᾿᾽λρξαμένης δὲ τῆς ἐνδεγάτης περιόδου ρπζ" ἔτη παρῆλθον, καὶ ἐσαρχώθη ὁ Κύριος ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστὸς. ὡς * βίδλος τοῦ Νιχομηδείχς, καὶ τοῦ Μεταφραστοῦ

Satis igitur sit hic,qui in sanctum Lucam commentario ita existimavit. Theodorus Balsamon in Cano- nem 63 Trullanum, χάρις τοίνυν τῷ μακαρίτῃ Μεταφραστῇ τῷ τὰ μαρτυριχὰλ ὑπὲρ τεῆς ἀληθείας σχάμματα πολλοῖς πόνοις xal ἰδρῶσι χαταχαλλύ- vxvtt, εἰς ὕμνον Θεοῦ xai δόξαν αἰωνίζουσαν τῶν ἀγίων μαρτύρων. Magna slaque Berto Metaphrasia: agenda et gratia, qui martyrum pro veritate cer(a- mina non sine mullis laboribus et sudoribus exornavit ad Dei laudem, εἰ sanctorum. marlyrum. perennem gloriam. Macarius Hieromonachus in collectione canonum cap. 104 : Βόσου τοίνυν ἄξιος ἂν εἴτ, uc- xz0:20090 5 θχυμάσιος Συμεὼν, ὁ τὸ χαλεῖσθχι Με- ταφραστὴς διαφερόντως τῶν ἄλλων ἀπενεγχάμενος,

περιέχει. Enumerando igilur hos periodos deci- B 9 τῇ ἐπιπνοίᾳ τοῦ ἀγίου Πνεύματος τὰ τῶν ἀγίων

ma complela est anno 5320. De incepta autem undecima período 186 anni abierunt,el humanum naturam. induit Dominus noster Jesus Christus, ut liber Nicomediensis,et Metiphrastes habent.Et, Kai παθὼν διὰ τὴν ἠμειέραν σωτηρὶαν, τῇ x(' τοῦ δαρτίου μηνὸς ἐσταυρώθη, τῇ χδ᾽ ἐτάφη, xal τῇ χε! ἀνέστη ἡμέρᾳ πρώτῃ, τουτέστ' Κυριαχῇ,͵ ὡς ὁ Με- ταφραστὴς OrÀo", καὶ 5$, BÜAoc τοῦ Νιχομηδείας, Et propler nostram salutem. morlem. passus. 33 Martii [uit cruci affizus, die 24 sepultus, et 35 resurrezi die prima,nimirum Dominica,velut Metuphrastes εἰ Nícomediensis declarant. Et sententium Meta- phrastz praefert aliis Patribus, quem nou sine ve- neratione nominat: ᾿Εγώ 3i πείθομαι τοῖς λόγοις

μαρτύρων ὑπὲρ ἀληθείας σνάμματα πολλοῖς ἱδρῶσι καὶ πόνοις συγγραψάμε.ος, καὶ δυνάμει λόγου, καὶ σοφίᾳ καλλύνας εἰς ὕμνον τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, xai δόξαν διχιωνίζουσαν τῶν ὑπὲρ αὐτοῦ ἠγωνισμένων ἀγίων μαρτύρων' xal πᾶν δυσσεδῇ ἀποῤ- ράψας στόμα, xal μηδ᾽ ἡντινοῦν πρόφασιν ἀμφιδολίας τοῖς εὐσεδέσι χαταλιπών. Quanto itaque laude di- gnus erit admirabilis Symeon, qui Metaphraste sibi nomen ante alios singulariter vindicavit, et afflatu Spiritus sancti sanctorum martyrum pro veritate ceilarina multis sudoribus et latoribus concinnavit,et dicendi facultute el sapientia exor- navil in laudem Domini nostri Jesu Christi,et glo- riam indesinenlem sanctorum, qui eo pro ceriamiua

τοῦ κυρίου Συμεών. Equidem fpse fidem habeo sen- c subierunt, marlyrum: impiorum ore obstructo, et

tentíe domini Symeunis. Leo Centaripinus Orat. in magnum apostolum Jacobum Zebedasi filium : Τίθηπα -àp ὑποτοπάσας, πῶ; τοσοῦτοι λυχέδαντες σπαρῳχήχασι χαὶ λογογράτοι, xxl ἴοστορες, μάλιστα 6: ὃ μέγας τῶν Μεταφράσεων συγγραφεὺς ἀπνημό- λευτον οὕτω παραλελαιπότες τὴν ἐν ὑπερῴοις ἀϊδ'οις τούνομα γεγραμμένον εἰς ἀδιάλειπτον ἔχοντα μνέμην. Admiror namque quomodo ivl annis decursis, neque seriplores, neque historici, el. precipue magnus ille Metaphraseon compactor, sic hunc in sempilernis camaculis indelebili memoria 4168- criptum, silentio pratereuntes, ullam illius me- morium posteris [35] reliquerunt.

Theophaaes Cerameus Homilia de Lazaro sus- citato : Ὃ δὲ τῶν Μετχφράσεων γλυχὺς συνγ; χφεὺς,

παῤῥησίας εἶπε τὸν λόγον εἶνχι δηλωτιχόν phiraseon.

vero suavis scriptor liberlutem dicendi sermo- nem indicare tradit. In quarto Matutino : ᾿Αλλὰ περὶ τούτου ἄμεινον tuo λέγει vov Μετχφράσεω" 5 λυκὺς συγγραφεύς Sed de hís mclius quam ego id [^cezem, scriptor ille dulcis Metluphraseon disserit. Et quinto, Καὶ ὡς ἂν μὴ xai ἡμεῖς δόξχιμεν ἀπεοιχκότα παντεύεσθαι, ἀξιύχρεων ἐνταυθχ παραγωμὲν μάρ- τοῦ Συμεώνην, τὸν τὰς Μεταρράσεις εὖ μάλα συνθέ- μενον. ᾽᾿Απήλρη οὖν οὗτος ἐν τῷ εἰς τὸν ἱερὺν Aoo- κἂν ὑπομνηματι τοῦτο ποιούμενος. dC 116 nOS etiam sine probabili causa divinare velle videamur, fide dignum lestem ad hanc rem producimus, Symeo

nulla dubitondi ansa piis hominibus relicta. Nice- phorus Calistus Hist. Eccles.lib. xiv, cap. 50: 1. ἄριστα μετὰ τὸν πολὺν Θεοδώριτον ὁ ὁμώνυγος αὐτοῦ Συμεὼν ὁ Μεταφρυστὴς ἐπεξελθε, πᾶσι χαι- νἦν τινὰ χαὶ ξένην πανδχισίχν τὰ ἐχείνου προθέμε - νος, Quam, Historiam nempe de Vita et rebus ge- etis Symeonis Stylite Senioris, pust magnum Theo - doritumn, optime cognominis ei Symeon Melaphrosles conscripsit, norum qucddam et admirandum in ea ez omnis generis cibariis convivium omnibus propomens. Et lib. xviii, cap. 14, de Symeone Stylita Juniore: Πολλὰ 3i καὶ ἕτερα ἀριθμοῦ xpel-:ova διεπράξατο, ἃ δὴ καὶ qodvoo πολλοῦ, καὶ γλώσσιις «εχομψευμέ- νης, Xxi πραγματείας ἰδιχιτάτης, ἅπερ καὶ εἰς δεῦ- po ταῖς ἀπάντω) περιάδουται γλώσσαις, ὑπὸ Συ- μεῶνι Μαγίστρῳ τῷ οὐ νῷ συγγραφέντα" εἰ καὶ μὴ τοῦ μεγέθους, xai. τῶ» ἕργων ἀξίως, Οἷς xal ἡμῖν ἐντυχεῖν ἐγένετο, τὸ περιὸν τοῦ τὸ πλήθους, xxi τῆς δυνάμεως τῶν εἰργασμένων ἐχπεπλημένοις, [36] Cate- rum multa quoque alia numerum superantis Sy- meon egit, qua sane tempore longiore, et. lingua po- litiore, tum autem opere peculiari indigeM. Ea hucus- que sermone ovium celebrantur a Symeone ma- gistro,quamvis non pro dignitate magnitudinis et operum conscripta, in. quem librum εἰ nos abundan- lem ccpiam el tim. operum. samcli viri cum stupore admirati, incidimus. Michael Glyca ubi de Ma: miani et Diocletiani rebus in Christianos trac!

31

LEONIS ALLATII.

32

Nem wi Syevon ille cognomento Metaphrastes ait, ^ Et, Metephrastem scito virum fuisse sanctissimum, el

imperatores hi magnopere conati sunt fidem Christia- nem expugnando, quasi. abolere, quam Chrisius ipse fr»ius perduraturam esse pronuntiavit, quam ipsas Orci porlas. Et Epistola 21, ad Isaiam monachum: Kai ταῦτα τὸν ἐν ἁγίοις Συχεὼν ὅρα τὸν Mttiopa- στὴν to δόγμα τοῦτο συνιστῶντα πρὸ τῶν ἄλλων εὑρίσχοντες᾽ ἐν γὰρ τῷ βίῳ τῆς μεγαλομάρτυρος ᾿Αναστασίας xai τάδε φησί. Et inter alia sanclum Symeonem Melaphrasiam intuere dogma hoc conste- bilientem nam in vila magna martyris Anastasia hac dicit. Gregorius Corinthius Metaphrastem in- ter alios auctores cennumerat. ἃ quibus bene di- cendi,beneque narrandi exempla pelendasunt.Àn- dreas Rhodi presul in Concilio Florentin. sess. 7

epud Gracos Patres beatorum Catalogo edscriptem : siquidem ejus festum. apud illos 91 Nov. celebratur,

Quare plemissima fides ejus scriptis adhibert potest, prout decet, gravissimorum pariter, el doctissimorum Patrum testimonium habemus. Qui autem illi sint ed tuam quoque fidem confirmandam, sicut el megm corroborant,eos hic subjicimus. Vide item Grelse- rum de Imaginibusa S. Luca pictisc. 19. Hic itaque tantus vir, tot probatissimorum actorum testimo- niis doctus,eloquens, idoneus, magistri, logothetz, aliisque dignitatibus cohonestatus, sanctus in Gre- corum Ecclesiis celeberrimus, cum aliis computa- tus, qui Ecclesiam sermonibus suis illustrarunt: et cujus dicta ad stabilienda fidei dogmata in conciliis

Grecos ita alloquitur: In primis igitur Symeon Mc- y producuntur, vel solo unius, vel alterius haere!ici

taphrastes vestris in ecclesiisceleberrimus accedat. Et, Legatur ille qui a vobis quotidie legitur in ec- elesiis Symeon Metaphrastes.Josephus Methonen- sis Apologia pro Synodo Florentina contra Mar- cum Ephesium : Kai Συμεὼν δὲ ὁ νέος Θεολόγος, ὃ Μεταφραστὴς χαλούμενος, τῇ τρίτῃ τοῦ ᾿Οχτωδρίου εἰς τὸν βίον τοῦ ἀγίου Διονυσίου τοῦ ᾿Αρεοπαγίτου, οὕτω γράφει, Εἰ Symeon Theologus Junior, qui et Metaphrastes dicitur, tertio Octobris die in Vita sancti Dionysii Areopagita hac habet. Gennadius pro concilio Florentino cap. 5: ᾿Εν ἡμῖν δὲ xai μάλα καλῶς οώζο ται, xal ἄδοντα' μετὰ μελῳδιῶν xa0 ἡμέρτν xal Μηναῖα, xai Τριώδια, καὶ Λόγοι, καὶ Μεταφραστὴς, xai []εντηχοστάριχ, γχαὶ Στιχηρὰ, καὶ Τροπὰρια, χαὶ Ἰἰδιόμηλα, xal Κοντάρια, vat Oixot, καὶ Συναξάρια, καὶ ᾿Εξχποστειλάρια, xal ἵνα μὴ καθ' ἕχαστον λέγω, πῆσα ἀπλῶς εἰπεῖν d τῆς ᾿Εκχλησίας ἡμῶν συγγραφὴ ταύτην ἔχει τὴν δόξαν, Αρωά nos vero, εἰ valde bene conservantur, canuntur- que cum modulationibus singulis diebus, e( Menoa, et Triodia,et Orationes,et Metaphrastes, et Pente- costaria, et Stíchera, et Troparia, et IJiomela, et Contaria,et Oeci,et Synazaria, el Exspostilaria,ctc., ne singula. recenseam, universa. nostra Ecclesie officia, el cuncto scriplure hanc opinionem relinent. Metu- phraste testimonio alibi etiam in eodem opere Gen- nadius utitur. Necnon Nicetas Catena in Lucam, et Macarius Chrysocephalus in Megno Alphabeto,Sy- mon Thessalonicensis in Dialogo contra Hareses, et de Sacramentis, Bessario quoque Cardinalis, et

dlcto,nulla probati viri auctoritate, nullo etiam tri- vialis Ludimagistri testimonio comprobato jacebit intrivio Ludimayisteringlorius?Apageineptiarum. Sed Scriptor oppido recens est. 1d quoque pute- mus, et rem suo nominis pondere pendamus. Et primum, ante omnia ridenda est hereticorum nu- gacitas,qui ut Metaphraste fidem elevent,eum re- centissimum faciunt,el postea parum cauti, parum- que sibi constantcs,antiquissimis Patribus,et quod magis est, apostolorum discipulis, vel apostolis ipsis paren;,et ὁμόχρονον constituunt Inter eos praecipui sunt Gesnerus ceterique epitomatores,qui Hippo- lytum Thebanum recensiorem chronograpbum cum MHippelyto Portuensi confundentes, Me- taphrastem circa tempora apostolorum scripsisse etiam nolentes determinant.Cum enim illius memi- nerit Hippolytus, quem ipsi Portuensem esse, de quo Hieronymus in catalogo, fateantur necesse est, ante illa tempore floruisse,ideoque cum ipsis apos- tolis,vel minimum cum Apostolorum discipulis vi- tam egisse. Hippolytus enim Portuensis sub Alex- andro imperatore, anno Domini ccxxix, martyrio vitam finit. Et hic recentissimus erit auctor in Ec- clesia, cujus auctoritate sua confirmat Hippolytus, et de quo non tanquam de recens vita functo, sed tanquam anliquiore, et cujus jam auctoritas suo jure admitteretur, verba facit ? Antiquissimorum Patrum de die Passionis et mortis Domini seuten- tiasexaminans,unam esteris prefert Metaphrastee, quem non sine praeconio nominat,Unus illi Syme-

alii.Et inter Latinos Aloysius Lipomannus: Meta- Don, quidquid alli dicant, hesitantem intellectum

phrastes Vitas sanctorum, eleganti stylo et condito descripsit ,et legendas Ecclesie proposuit,tantaque auctoritate liber hic in lucem prodiit, κι apud Orien- talem Ecclesiam, qui sanctorum. Vilas prater unum Metophrastem, scripserit, nec queratur, nec reperia- fur. Quinimo [37] cum in suis Mencis,el sacras sancto- rum Vitasreciiat, non alias, quam ez istis desum- ptas legit;adeo pro certis,veris,authenticis abom- nibus,et omniumauctorituteconfirmatis habentur. ]mo nec Ecclesia Graca proces orationesque Meta- ghraste post Basilii et Chrysustomi supplicatiunes sia- Him locasset, si recentis lemporis auctoris essent.

firmat. ᾿Εγὼ δὲ πείθομαι τοῖς λόγοις τοῦ xuplou Συμεών. Ego vero fidem adhibeo verbis domini Symeonis. Progressu temporis, et testata plurium annorum contentione dictorum auctorita,est eo magis, si aliis anteponi debent, non unius diei nutante periculo comparatur.|83|Cum itaque Symeonis xtas,si bene sapimus, non ila antiqua sit, concludamus suspi- picionem Novatorum de Hippolyto levem, ac futilem esse el si placet, deliram. Nec plus vidit Francis- cus Bivarius Comment, in Flavium Dextrum anno3, qui Hippolytum hunc, quem Thebanum appellat, ante Epiphanium scripsisse parum caute fassus est;

39

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA.

9M

illum nec legit quidem.Quomodo enim,qui Georgii Α a quopiam dictitaretur? Neque itaque Psellus,dum

Nicomediensis, Symeonis Metaphrastoe, et Georgii Chronographii multo Epiphanio recentiorum tes- timonio utitur, Bivario non dormienti Epiphanio antiquior videri potuit ? et non. animadvertsse Bivarium, si dicas, ne ille zgre tulerit. Quemadmodum ergo stas adeo antiqua Meta- phrast: denegatur, ita et illa recentissima ab aliis asserta. Raphael enim Vollateranus Comment. Ur- banorum lib. Xix et ex eo Conradus G^snerus in bi- blioth. nescio qua conjectura recentissimum faciurt circiter, namque annos abhinc ducentos compo- suisse Vitas sanctorum scribunt,quodadeo aliis ar- risiteuteumdem annorum numerum, vel invita serie temporum, non nimis de rebus solliciti,ridicule re-

ab illis, qui viderunt Symeonem audiit, Symeonis celali :equalis dicendus est.

At fieri posse dicent, ul quis eodem tempore vi- vens, alterius tum quoque vivenlis res geslas quas ille multas ob causas non viderit, audierit tamen a viris fide dignis,qui illi operanti adfuerint,scribat. Sic hoc tempore multa sciscitamur, et audimus a scientibus,et qui ea viderunt,relataque litteris po- stea commendamus.L!em potuit Psello contigisse. Quare ratio, qui ex istis oculatis testibus dedu- citur, illius equalem oppido comprobat Metaphra- slem, antiquicrem vero nequaquam. |

Paucis hic ostendam, modum istum loquendi, quasi semper de rebus anteactis quibus nos interesse

tinuerint. Rodulphus Hospinianus de templis, de B obztatem non potuimus, dici:(dicto meo uno, vel al-

tempore Metaphrasizsermonem habensaffirmat,eeum ton amplius abhinc ducentis viginti annis scrip- sisse. Benefactum cum Metaphrasle ; quando jam a Gesnero ad Hospinianum anni viginti creverint. Similes antique et recentioris Histori» pro nutu moderatores viderunt exacto veroque calculo,non amplius viginti annos fuisse elapsos. Quid vero,qui sibi tantum tribuit in annalibus Casaubcnus? Meta- phrastes scriptor oppido recens, el persope vanissimus. Dubium an illi vel hos,qualescunque sint,ducentos annos tribuat.Hinc epitomatores Gesneriani in ex- scribenda bibliotheca annorum numerum, nescio aD etiam illo intervallo recentiorem, vel, ut veritas est,

tero exemplo faciam satis. Eunapius Sardianus,Vi- tas Sophistarum, quos ipse noverat, quos etiam au- ditu deprehenderat scripturus, auditionem hanc non adres su&,sed ad superioris ztotis tempus refert. Nicetas Choniates multa deJoanne Comneno comme- m.rat,qu: ipse non vidit,sed ab aliis acceperat, qui Joannem viderunt, et expeditionis comites fuere. Hoc idem j'rofitetur Joannes Cinnamus. Quis ta- men diceret res illas dictorum scriptorum :evurmn non pr&cessisse ? Audiamus Polybium, quo sane nemo melius, nemo accuralius lib. 1v Histori. : Δεύτερον ὁὲ διὰ τὸν χαὶ τοὺς χρόνους οὕτω συντρέχειν τοὺς ἑξῆς, καὶ τοὺς πίπτοντας ὑπὸ τὴν ἡμετέραν ἰστο-

antiquiorem existimantes omiserunt.Genebrardus ρίαν, ὥστ: τοὺς μὲν καθ᾽ ἡμᾶς slvat, τοὺς δὲ κατὰ chronologic lib.rv Metaphrastem paulo antiquiorem c τοὺς πατέρας ἡμῶν. "EE οὗ συμθαίνει τοὺς μὲν αὐτοὺς facit. Symeon Metaphrastes circa hac anni 1200 ἰ6ηι|- ἡμᾶς παραγεγονέναι, τὰ δὲ παρὰ τῶν ἑωρακοτων &xn- pora.Et tamen Psellum scribit floruisse anno 1073. χοέΐναι͵ Τὸ καὶ ἀνωτέρω προσλαμδάνειν τοῖς χρόνοις,

Eruditissimus Gerardus Vossius de Historicis ὡς ἀχοὴν ἐξ ἀκοῆς γράφειν, οὐκ ἐφαίνεθ᾽ fiat. ἀσφα- Grecis lib.it,esp.26,sub Constantino Duca,velsaltem λῶς ἔχειν, οὔτε τὰς διαλήχεις, οὔτε τὰς ἀπηψάσεις, circa illa tempora Symeonem Metaphrastem ponit; Deínde quoniam proxima illis tempora, el ea, nam de ejus :etate adhuciis esL sub judice,vixitta- qwe ἐπ nostram cadunt historíam ita, invicem men ducentis annis posterius, quam existimarunt connexa sunt,ut partim nostra partim nostrorum Baronius et Bellarminus.Probat ex :etate Pselliqui patrum cas in illa incidat. Ex quo δὲ ut rerum sub iisdem imperatoribus vitam agebat, et in lau- dicendarum aliis ipsi interfuerimus, alias ab dem Symeonis orationem habuerat. /Etas itaque — is acceperimus, qui testes oculatí fuere. Ante- Pselli,ut opinatur Vossius,cttatem Metaphraste in. riorum siquidem temporum res geslas attingere, dicat. Verum tamen cum Psello vixissse ob oratio- μέ auditionem ex auditione scribere, parum nem in eum factam aPsello nemo dicet;ex eanam- ecístimavi tutum, quod nec veritas illarum de- que oratione Symeon Psello antiquior, non illius prehendi, nec indicari posset de singulis. Tria equalis evincitur. Ait se Psellus audisse ab iis, qui p in historia constituit tempora, sui, patris, el an- Metaphrastem agentem animam viderant:non ergo — lerius. Res gestas suo tempore nullius alterius ope, ipse viderat. Et qui viderant multosanteanunos vi- sed suo ipse studio deprehensas narral et indicat, disse, ut el sane viderunt, fieri potuit. Et ego puer Patris memoria factas auditione consequitur: quie dum Paulin Calabria commorarer,audivi siepius 8 patrem preecesserunt,jam non sunt auditio,sed au- [39] quodam scne plus annos centum εἰ viginti nato, ditio ex auditior.e. Polybii sententiam approbat[40] ob senim longum el ccrvinum, vivax tamen, om- Epiphanius Cypri adversus Hereses in Procemio : nibus venerando, multa de D. Francisco populari, Τῶν δὲ ὑφ᾽ ὕμῶν μελλόντων εἰς γνῶσιν τῶν ἐντυγχα- ac cive suo, quem ipse in familiaritate versatus, νόντων ἤχει» χἱρέσεών τε καὶ τῶν ἀνωτάτω, τὰ μὲν ix oculis,usurpaverat,tanquam testeoculatonarrante: φιλομαθείας ἴσμεν, τὰ δὲ ἐξ ἀκοῆς κατειλέφαμεν, τοῖς qua si in scriptis referrem, dicerem ea abillis, qui 36 τισιν ἰδίοις ὡσὶ χαὶ ὀφθαλμοῖς παρετύχομεν. D.Franciscum viderantintellexisse:zideoneD.Fran- lJlereseon porro, qua a nobts in notiliatn legen- ciscus, qui ante me, dum liec scribo anniscentum tíum suggerentur, etiam antiquissimarum, non- quadraginta el unum mortuus est, mihi σύγχρόνος nullas siudio ac diligentia assecuti sumus, alías

35

LEONIS ALLATII.

36

ex auditu robis comparavimus, quasdam eliam pro- ἃ conterraneus Alypio.Sic enim sic quadam bcnignilate

práis auribus oculisque deprehendimus. Antique scilicel, οἱ supra patrum memoriam antiquorum leclione;qua parentum memoria exorlz sunt, au- ditione ; nostro svo disseminala auribus nostris, el oculis comparantur. Et nola aliud esse aliquid auditione accipere,aliud philomathia,aliud oculis auribusque propriis lustrare.

Quidquid ta:nen sit,ex eodem P'sello,ante natum Psellum Melaphrastem diem suum obiisse evinci videlur : gloriam enim illius in exordio orationis exponens sit : Per unicersum orbem terra nomen et res gestas celebralus fuisse. Ergo non «o tum primo murtuo Psellus scribebat: ad extendendam cnim famam per universum orbem tempere, eoque non

res nosiras Deus administravit, ul. qui ex. ipsa patria productus fuerat, fructus, eum ipsi rursus patrio letitiom dederit sclutarem. Non tautum Volo el desiderio discipulus, sed illius etiam institui professor.Ecce verba. Porro autem ego quoque, qui sum tue plantationis vilissima, o Pater! et tarda pro- pago,hunc funebrem oralionem ausus sum tibi de- dicare Et, Nequaquam obliviscaris. o sancle, ovium tua mandra! sed el si fucris gloria corum,qui carenl materia circa divinitulis versans pulchritudinem, nos aspice,et nostri miserere, quos et cougregasti, et orphanos reliquisti aperte dicens: Pacem Chri- sti do vobis: valete, εἰ conservamini, o filii;et non [ormidet nec turbetur anita vestra Symeon vero

exiguo opus est; el gesta perhonorifica quz etiam p ncster, et Constantinopolilanus, et civilibus rebus

ipsa leinpore fiunt, ab una atque altera civitate in aliam transvehuntur, transveclaque communi om- nium consentione approbantur.[nio etiam,ut idem accuratius probetur,tradit ex corpore Metapliraste etiam sepulcro recondito, odorem per plures dies emanasse,quem demum alio «cadavere ingesto ami- serit: Καὶ ἐτεθνήχει μὲν οὕτως" εἰ ωδίας δὲ a)vl«a πάντα ἐγελόνει μεστὰ, xal οὐχ εὐθὺς μόνον, οὐδὲ εἰς τρίτην ἡμέραν, ἀλλὰ xal εἰς πολλοστὴν ἀπ᾽ ἐχείνου ἕως δὴ μόνος τῷ τάφῳ ἐνεθησαύριστο xal ἦν ἂν μέχρι πα τὸς ἀροματιζουσὰ 7, σορὸς, εἰ μὲ τινες τοσοῦτον παρηνο- μήκασιν, Et sic quidem est mortuus ; fuerunt au- . tem statim omnia οἱ tion (unc solum suavi odore plena, nec in diem lertium, sed etiam in multos

addictissimus, monachorum albo nunquam se as- cripserat,quod ipse sciam. Non hic referam genus dicendi quod vel iinperitissimo ex ipsa lectione patere poterit a Symeonis stylo, et rerum tractata- rum forma adeu diversum. Non ergo ad Heraclii tempora Metaphrasles, scriptoris Vite Alypianz auctoritate, quz per imperitiam eidem appingitur, emendandus est error,qui pauccrum animos occu- pavit. Adde, si ita anliquus Melaphrastes fecit potissimam sanctorum Vi'arum partem , quas tamen illius esse legitimus certo sciunt omnes, tanquam illi nugacissime appictam, rejiciendam esse larquam spuriam, investigandosque alios earum auctores. Indignum sane facinus, multum.

dies postca, donec fuil solus conditus in sepulcro: y, que inter pios homines deplorandum. Difficillima

et loculus perpeluo talem emisissel odorem, nisi se aliqui tam inique gessisscnt, elc.

Alphonsus Villegas de Vilis sanctorum in Sy- meone Metaphraste, Melaphrastem circum circa Heraclii tempora, aono scilicet 620, floruisse,ex vita sencii Alypii Cionit2,quam esse scriptam a Symeone existimat, contendit.Id idem Petrus Ribadeneyra de Vitis sanctorum qui non suntin Calendario, dex- tere agens contra Oarodium ostendit, non alio ar- gumento, quam ex eadem Alypii Vita, in qua se Symeon tradit esse illius discipalum. Et apud Surium de Vita zancti Alypii in margine legitur, Symeon Melaphrastes discipuius ejus. fuit. llinc plu- res nobis Pselli coufingendi sunt : przer enim in Diatriba mea recensitos,jam erit alius omnium an- tiquissimus, qui non multo Heraclio posterior in Metaphrastem oravit, quando qui pro manibus est Paellus in Metaphrastem referat,sese plura de illo ab hominibus,qui illum viderant ac noverant, au- disse. Veruntamen cum Vita illa Alypii Cionitz, quam ipsi ad probandam [41] latem Metaphrastoe adducunt non fuerit a Melaphraste conscripta, quantum Alphonsus et Petrus a vero aberrent, alii judicent. Et ne srgumentum ex oratione P'selliana, qua Heracleanistemporibus multo eum inferiorem facit, sziepius atque iterum repetoum, ex hac eadem Vita sancli Alypii, quisnam illius auctor fuerit, colligamus. Fuit ille patria Adrianopolila, civis el

namque Ecclesie tempora, variis hereticorum nugis, ac tyrannorum machinis per vim et nefas conturbata, quie ab etate Heraclii per annos 300 et inde excurrunt, et. przclarissimis sanctorum doctrinis ac instituis collustrata hac Symeonis an- liquitate, sine certi scriptoris notitia vilescerent. eMinus considerate locutus est Joannes Molanus ad 13 Maii in Martyrologio Usuardi, adnotans ex Tomo VI Lipomani, Metaphrastem excerpsisse Historiam vil:e sancti Epiphanii Constantie Cypri episcopi, ex voce et relatu Joannis ejus discipuli, qui Metaphraste (etiam (ipso Heraclio) antiquior est, vixitque circa annum Chrisii 430, vel paulo infra.Sed Molani inconsiderantia ex his,qua supra conira Villegam et Ribadeneyram attulimus,plane refellitur. Idque ut magis paleal, noto ex Vitis sanctorum, qua hodie partim studiosorum mani- Lus teruntur,nullum certum desumi posse dextate Metaphrastze argumentum,!um enim vel plures Me- taphrastas, [42] vel ipsum Metaphrastem omnibus siculis vixisse, scripsisseque cesserere cogeremur, ut vidimus. Confirmoque exemplo. Sancti Sabe Vita editaapud Surium,Symeoni Metaphraste vin- dicatur.Id si verum fuerit, jam aliam quoque ipsius Metaphrast;e :latem sub Justiniano tenemus, cum scriptor illius Vite iisdem cum Saba temporibus vixisse sese asserat. Vin alterum? Audi.Vita sancti Autonomi martyris aqud Surium et alios, Mela-

37

" DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRASTAE DIÁTRIBÁ.

38

[hrastem auclorem agnoscit : id si verum es- A lem rei ab aliis auctorib. edoctum,mutato stylo, et

set, atiam quoque :elatem Melaphrast» habere- mus. Narrat is aucler ἃ martyrio. dicti Autono- mi ad sua usque lempora ducerlis annis prater- gressis, cadaver illius licel in sepulchro positum, integrum incorruptumque perdurasse. En verba : ᾿Εγὼ 0i νικῶντα τὸν ἀθλητὴν ὁρῶν τὴν φύσιν xxl μετὰ θάνατον, πρὸς δοξολογίαν Θεοῦ διανίσταμαι, ἐπιδαλὼν (29 ποτε τὰς ὄψεις τῷ τάφῳ τοῦ μάρτυρος, τὸ ἱερὸν σχῆνος ἐθεασάμην, χαὶ ἀήττητον ὑπό γε τῆς ἰσγύος τοῦ θανάτου μεμενηχὸς κατενόησα, 'O γὰρ πᾶσαν τοῦ ζώου τὴν σύμπηξιν τριημέρῳ διαστήματι λύειν αὐχῶν, ἔτεσιν ἤδη διακοσίοις τρίχα xou γενείου διαφθεῖραι οὐχ ἴσχυσεν, GÀx TY τε χόμη τῆς χεφαλὴς δαψιλὴς xa ἀλύμαντος, ὅτε τῆς μορφῆς ταραχτὴρ συνεστηχώς “ε

forma dicendi in meliorem prospectum dedisse : non ila tamen, utl antiquiores obliterarentur. Quis enitn. tot voluminum struem sibi compa- rassel, et ex. illis Vitas deinpsisset ? δίς factum esi,ut utrisque permanentibus, non tantum recens scripta a Symeone, red antiquior etiam,cum dici- tur vitam illam a Symeone descriptam fuisse, Me. taphrastie ipsi assereretur.Hinc plures Melaphra- size selates, et plura in eum a parum prudentibus congeruntur,cum aliorum vila,et falsae narrationes Metaphrastz a talibus criminibus vacuo integro- que referant. Sit exempli causa : Scripsit Symeon Vitam sancti Eustachii, et filiorum ; ante eumdem Melaphrastem ab aliis concinnala,et si non ita ele-

«zi ἀλώδητος τῇ tt δυρᾶς εὐτονίᾳ, μηδὲ τὰς ὑπήνης Β ganter in. Ecclesia legebatur. Laudatur a Joanne τρίμας ἀποδαλὼν, ἀνέῳγε δὲ αὐτῷ xal ὁ τῶν ὀμμάτων — Damasceno et aliis.Eam si quis Metaphraste tri- κύκλος, δι᾿ ὧν ἐμοὶ δοχεῖ xal θεώμενὸς͵ αἰδοῖ τοῦ vó- — bueret,jam alia etas ante ipsum Damascenum Me- μου τῆς τελευτῆς, τὴν σιωπὴν προτιμᾷν, ἕστηκε δὲ phraste assurgeret, vitiaque similium scriptorum καὶ ὁ πᾶς τοῦ σώματος τύπος τὴν ἰδίαν συντηρῶν ἀρ- in Metaphrastem refundereniur,quod absonum in- νονίαν καὶ οὔτε τῆς χεφλης οὐδ᾽ ὅλως ἀποῤῥαγεὶς, οὔτε dignumque tanto viro fuerit. lta etiam de sanctae τῶν λοιπῶν μορίων τὴν διάστασι, ὑπομείνας. Οὕτω γὰρ — Eupraxi:e, Danielis abbatis, Juannis Chrysostom. b μεγαλόδωρος Κύριος δοξάζειν οἵδε τοὺς οἰχείοις a5- — Euphemis martyris, Procopii martyris, Anastasii τῶν μέλεσι δοξασαι προελομένους, {90 aulem videns | l'ersee, Amphilochii Iconiensis episcopi, aliorum- alhletam etiam. post morlem vincenlem nalü- que ne singulos recenseam, vitis censendum est, ram, ersurgo ad. Deum glorificandum: injiciens Quas ubi primum genuinas Metaphraste a spuriis enim aliquando oculos in sepulerum marlyris disünxeri-, tum deinum de &tate Symeonis, ejus- asperi sacras ejus. reliquias, quo invicl& mun- — que integrilate, et in enarranda Historia veritate serant o mortis viribus.Quo universum animalis | judicium feres; alias sententiam differas, et a cri- compositionem, se trium dierum spalio gloriatur | minationibus abstineas,ne in immerentem nollam dissoluluram, jam duceutis annis non. valuit c ob causam injurius audias Risum mihi sepe mo- praeclari illius viri vei vel pilum corrumpere;sed — vere ii, qui quidquid habuerint de Vita sanctorum et coma capitis est densa, el illasa, et forme cha- — sine auctoris nomine, id totum sine alio examine racter consistit integer,pelle firma et intensa,ne — stultenimisatque impudenter Melaphrastadedunt. amissis quidem pilis labri superioris. Est aulem Id si considerasset doctissimus Bellarminus de ei οἱ bis quoque apertus oculorum, per quos intu- — Scriptoribus, in eo obtrectando non ita profusus enli mihi videbatur quod. legem tantum mortis fuisset. Illud autem observandam a Metaphraste Ipse reveritus, silentium simularel.Stat autem universa — scriptas fuisse Historias de Vitis Sanctorum mul- quoque figura ejus curporis. suam conservans compa- — tis additis «xz proprio ingenio,non ul res geste fuerant, gem, et nec ejus cupitis ruptum cst aliquid, nec sed ut geri poluerant:. addit enim. Metaphrastes reliquarum partium facta est ulla a se invicem disjun- — sulla colloquia,sive dialogos martyrum cum persecuto- ctio. Sic enim munificus Dominus scil vicissim glorifi- ribus, aliquas etiam conversiones adslantium pa - care eos, qui uis membris voluerunt eum glorificare. — ganorum in tanto numero,ut incredibiles videantur. De-

Autonomus martyrium subiit sub Diocletiano nique miracula plurima, el mazima in eversione circa ann.Dom.303, adde intacli a j utredine cor- templorum et idolorum, quorum nulla est mentio poris annos 200, erit. Christ 503, quo scriptor , apud vetereshistoricos.Mulia addidisse de suo Me- Vite vivebat. Sed hie fuerit Anastasii imperatoris taphrastem. Hoc vero probandum est. Sed quis decimus tertius, ergo tum quoque vivebat scribe- ille lynceus fuerit ? quis in obscurissimis antiqui- batque Melaphrastes. Rem plane ridiculam.Quare tatis tenebris videns, addila a vere gestis secernet? Vite edit», vel edendi accurate considerandz — Etiamsi ipsa Acta. martyrum autographa, οἱ vitze sunt, tum demum Metaphrast» asserendz Disci- ipse ab iislemmet, quorum Vita enarra:ur histo- puli enim omnes sive monachi, sive alia quoque riam haberemus, difficili tum etiam examine id ecclesiastica dignitate procelleutes Metaphrastem — possemus cousequi:neque enim omnia in illis re- abdicant : cum ille secularibus negotiis [43] addi- censita sunt, nihilque neglectum ita ut ab alio addi ctus, quamvis pietate et sanctitate insignis in se- non potuerit. Et quare potius [44] non multa ipse culo vitam egeril.Illud quo.,ue animo reputandum — omiserit, qu: minus probaret,quain a:ldiderit?Nar- est, Vitas, quas Metaphrastes concinnavit, pleras- rat preterea res gestas, non ul res gesta fuerunt, que ab aliis antea fuisse descriptas, cum tamen iili sed ut geri potuerunt. Unde id habet Bellarmi- nec stylus satisfaceret, nec Historie series verita- nus? Habuisse ipse rectum aclorum ordinem, οἱ

39

LEONIS ALLATII. A0

ut res gesta est ab alio conseriptam,et publicatam, A manam divinamque intersit, quid inter histo-

unde immutationis hujusmodi Metaphra:stem ergue- ri? Prodat in lucem. Alias illi ex ingenio el suspi- cione quadam sua asserenti non credemus. Susji- cetur ille quidquid velit, acumine ingenii,quo pol- let, edicet. Res cum in facto consistat, nisi rem ipse,uti ges!a cst,in medium proferat, rem aliter, et uti geri potuerit,narrari a Metaphraste non di- cemus. Addi colloquia el dialogos martyrum cum persecutoribus Quid siilla habuit ipse ex aliis ma- nuscriptis et libris authenticis,qui mo'lo vel negli- gentia hominum, vel rusticitate illa sua,vel vetustate obsoleverint?Diligi nijia Graecorum imperatorum quo- rum moxima tum erst penes universum orbem aucto- ritas, in illis conquirendis non defuit. Maximi sump-

ricum, et evangelistam, quid inter dogmata el consuetudines, quid inter res precipuas et polis- simas, quas vel levissima immulalione vulnera- veris, el inter levissimas, et scribentis arbitrio obnoxias, qua utcunque narrate dum a verilale non receditur, nulli detrimentum adjungunt. Quis in referendis colloquiis verosimilia damnet? Operas et facultates collatas ab imperatoribus abui.de expressit Psellus in oratione : Φασί γέ τοι μηδ᾽ Ex παρέργου τοῦτον Tiyüzt τοῦ πράγματος, μηδὲ αὐτὸν προθέμενον εἰ μὴ 020v βούλεσθαι. Βασίλειον δὲ τοῦτον παρχχλήσεις ἐπὶ τοῦτο προήἠνεγχαν, χαὶ οἷς ἑφροντίζετο λόγος καὶ σύνεσις, Καὶ ἢν αὐτῷ ἢ Txpas- κευῦ ἐξ ἑτοίμου, χύχλος τὸ οὐ βραχὺς τῶν τε πρώτως

tus tum ex imperatorum zerario,tum ex prcpriisipsius p ἐντημαινομένων τὴν λέξι,, xal τῶν μετὰ ταῦτα τεθξέντων'

Metaphrasise,cujus ample erant faculta:es,in hcc ne-

χαὶ ἄλλος ἐπ᾿ ἀλλῳ 6 μὲν τὰ πρῶτα ποιῶν, ὁ δὲ τὰ

gotio decreti, effusiesime suppeditali sunt: non de- δεύτερα, καὶ ἐπὶ τούτοις οἱ τὰ συγγεγραμιλένα ἐξχκριδού-

fuere comitum,eorumque doctissimorum auxilia.Ea

ef» e 4 Φ jo. Ad * x Lj μενοι, ἵν᾿ ὅτι τοὺς ὑπογραφέας λάθοι, πρὸς τὴν ὑποχει-

quoque tempestate plures manuscripti codices ha- μένην διορθώσονται ἔννοιαν. Οὐ vàp ἐνῆν αὐτῷ διὰ τὸ

bebantur, quam hac nostra δἰδίθ, cum et Barba- rorum incursionibus universaGrzcia afflicta est,et

πληθος τῶν συγγραμμάτων πολλάχις τὰ αὐτὰ ἀναχυ- χλεῖν τε xai ἐφορᾷν, ᾿Αλλ᾽ εἰ χαὶ πολὺς ὁ ζῆλος ὀνάμα-

similes codices nequissimorum hominum scelere τὸς xai i, φροντὶς περιττοτέρα τοῦ δέοντος, fj μᾶλλον variis modis deperditi:adde curiosorum liominum πρὸς τοῦτο δὴ, ἀξιόχρεως" ἀλλ᾽ ὅγε στάχυς ἐνενιχήχει sollicitudine el studio, alio atque alio exportali. μαχρῷ τὴν σπορᾷν, χαὶ τὸ λήϊον οἷον οὐδέπω xai τήμε.

Quis itaque jure negaverit, que Metaphrastes ρον. Εἴτὲ χαὶ μηδὲν ἄλλο τῷ ἀνδρὶ διεσπούδαστο, μηδ᾽ concinnavit in aliis codicibus, iisque fide dignis ἀποχρῶντα τὰ νὰ ἄλλα σύμπαντα, καὶ χυθ᾽ ἕχαστον πρὸς non perlegisse ? Et potest tandem quilibet, dum- ἀφορμὴν εὐφημίας ἀρχοῦν, ἀλλὰ τόγε τοιοῦτον ἐλέσβει modo rerum substantiam non immutarit, alio οἱ στιούδασμα, καὶ οὕτω χαταπράξασθαί τε xal ἀκριδώσαϑ- alio modo rem efferre. Etenim si iisdem ipse for- θαι, αὕταρχες ἀντὶ παντὸς ἄλλου πρὸς byxspiov τῷ ἀν-

muliset luminibus, ac veleresilliyrem exscripsisset, Vitarum exscriptor, non auctor dici meruisset. Studium simile laudaverat in Vita Joannis Damas-

δρί, Porro autem dicunt eum non leviter et quasi aliud agentem hanc rem esse aggressum ; neque ipsum id sibi proposuisse ul faceret quantum vel -

ceni, Joannes patriarcha Hierosolymitanus: Εἰ οὖν — Jet.Sed imperatoris adhortaliones eum ad hoc ad- τὴν ἐχείνου μορφὴν οὕτω τὸ λαμπρὸν ἐπισπεύδουσι, τί duxere, et ii, quibus curo erat docirina et intel- ἄρα δέον περὶ τὰς ἱστορίας τῶν πράξεων ἠμελτμμένους igentia, et promplus ei. fuit apparatus, et. non ἐᾷν τοὺς λόγους, «ai ἀχαλλεῖς ; Οὐμενοῦν, Τοῖς yap parvus orbis eorum, qui primo dictionem notis ἀγροικοτέροις συγγνώμη, ὡς ἔχουσι, σχεδιάζουσι λόγους — excipiebant, et eorum, qui postea transcribebenl: τὰς πράξεις δ᾽ ἱστοροῦντάς τῶν ἐνχρεστησάντων Χριστῷ, | et alius post alium, ille quidem prima | faciebat, οἷς ὁ λόγος τὸ σπουδαζόμενον γέγονεν, οὐ συγγνωστέον, — hic vero secunda exscribebat. Et post hos alii qui βίους ἁγίων παρεωραμένοις, ἐσεδιασμένοις, ὡς ἔτυχε, qua scripta fuerant, pulchre intelligebast, ut καὶ μᾶλλον ἀνδρῶν τοιοὐτῶν͵ οἷς πνοὴ xal ζωὴ τὸ λόγοις quod scriptores latuerat, ad propositam corrige- ἐπαγρυπνεῖν Ἐγρημάτισεν, Igitur si circaimaginum — rent sententiam. Nam [46] propter scriptorum mul- effigiaturas tantopore probatur id genus studii, titudinem non licebat ei sepe eadem revolvere et dignumne fuerit, quod ipsorum bene proeclare- — inlueri.Sed etsifuerit multuslabor,el major quam que gesta negligantur, et inculte jaceant histlo- — par esset sollicitudo, imo vero digna, quo in hoc γα ? Non profecto. Nam ut interim concedatur Ὁ adhiberetur; sementem tamen longe vicit spica et simplictoribus venia, qui, qua possunt opera seges, qualis nondum fuit usque in hodiernam iumullaria, divorum Acta conscribunt : diserl | diem. Quocirca etiam, si nihil aliud. a viro illo tamen, ingenioque pollenles, nequaquam | di- fuisset elaboratum,et non alia omnia,qua vel sin- gnandi sunt venia, si, quod faciunt, contemptui | gula sufficiunt ad laudem conciliandam, opus ta- habent, Vitas sanctorum, prasertim. si illorum — men tale suscepissc et id. tam praeclare effectum spirilus ac vita invigilavit libris, etc. Ampli- reddidisse, viro pro quovis ad laudem sufficeret. ficaverit etiam, ut legentium animis salisfacerel, — Aliquas etiam conversiones astantium pagano- quod in aliis historicis laudatur, expeliturque ab rum in tanto numero : miracula plurima,et maxima in omnibus,jure in Metaphraste non reprehendimus, —eversione templorum et idolorum,quorum nulla esl men- At [45] res ipse sacras pertractavit, in quibus vel [10 apud veleres historicos. Nullam esse mentio- immutare,vel addere summa religio. Parcant mihi nem apud veteres historicos,nemo vere, neque in- qni ista opponunt. Nesciunt quid inter tidem hu- genue dixerit, nisi qui omnia antiquorum monu-

41

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA.

42

menta,etiam 4088 alicubi latent vel disperdita [460] 4 iis, qui carni magis addicti sunt; qui nesciunt

sunt, legerit:qua legisse Bellarminum,nec ipse Bel- larminus dicet. SicSavilius accusavit falsitatis multas miraculorum narrationes in Georgio Alexandripo,qui Vitam Chrysostomi scripserat, qui antiquiores, ut Socrates, Sozor;enus, Theodoretus, Palladius eas non narraot.Quasi vero resecclesissticas alii non scri- pserint ; licet scribatur ab aliis, falsum, ac suspe- ctum sit.Nugz. Multa etiamex traditionehabentur

qua in libris seriptis non exstant Nilus Chrisostomj discipulus in epistolis scribit. Chrysostomum, Τοῖς Ὑνησίοις τῶν πνευματιχων φίλων χατ᾽ ἰδίχν διηγήσατο, Legitimis spiritualibus amicis privatim narravit. Etepistola ad Anastasium narrat visiones angelorum, qui celebranti Chrysostomo assistebant. Sic eliam

proportione fidei, munerum fieri distributionem, el parva quidem dori habentibus parvam fidem, magna aulem illis qui ingenti fide pra diti sunt.

Auctor vit: sancti [47]Niconis,qui a poenitentia sibi cognomentum habuit : Πεφύχασι 4áp πως ol ἄν. θρωποι πρὸς τὴν οἰχείαν ἀφορῶντες ἀσθένειαν, τὰ παρά- δοξα πολλάχις τῶν πραγμάτων͵ καὶ ὑπὸ τῆς θείας χάριτος εἰς τις τιμὴν τῶν αγίων τερατουργούμενα, ἀδύ ατα οἴεσ- θαι, xai μὴ ῥᾳδίως πίστευειν ταῦτα ἢ παραδέχεσθαι, 16 natura, homines comparali sunt sua infirmitatis limites non excedentes, ut res sa pius proter ex- spectationem, et in honorem sanctorum a Deo mi- rifice perpetratas, haud fieri potuisse existiment: neque ita facile illis fidem adhibeant, neo. ad-

Proclus narravit,vel etiam scripsit,licet nonexstet, g miltaut. Symeon ipse Metaphraste in Vita sancti

visionem sancti Pauli diclantis Chrysostomo inter- pretationem epistolarum.Male itaque concluditur: Nou legitur apud veteres historicos, ergo non fuit. Miracula sane,quae narrat Metaphrastes,mazima suni. Non abnuo. Id illi in animo fuit,res magnas, admi- randas,insuetosque in scriptis refer re.Parum illi cu- re fuit minutiorarecensere,quae etiamipse data opera praetermisit. Conversiones paganorum tam 5055 οἱ in tanto numero incredibiles sunt.Incredibiles iis, qui aternitatem et lempus,summum bonum,et sua commoda: vitam beatam, ac ventrem:vires divinas, et humanas pede suo,el modulo,non rei natura me- tiuntur.Gregorius Nyssenus in Vita sancte Macrina: Οἱ πολλοὶ τῶν ἀνθρώπων πρὸς τὰ ἑαυτῶν μέτρα τὸ πιστὸν ἐν τοῖς λεγομένοις χρίνουσι. Τὸ δὲ ὁπερδχῖνον τὴν τοῦ ἀκούοντος δύναμιν, ὡς ἔξω τῆς ἀλτθείας ταῖς τοῦ ψεύ- δοὺς ὑπονοίαις ὑδρίζουσι. Διὸ παρίημι τὴν ἄπιστον ἐκεί- νην ἐν τῷ λιμῷ γεωργίαν, πῶς ἐχδαλλόμενος ὁ πρὸς τὴν

Symeonis Stylite Senioris : ᾿Αλλὰ δέδοικα μὴ τοῖς μετὰ ταῦτα μῦθος εἶναι δόξῃ τῆς ἀληθείας γεγυμνω- μένος, Φιλοῦσι γὰρ ἄνθρωποι τῇ φύσει μετρεῖν τὰ γινό- ptvz* εἰ δέ τις τῶν αὐτῆς ὅρων ἐπέχεινα λέγοιτο, ψευδὴς τοῖς τῶν θείων ἀμυήτοις ὁ λόγος νομιζεται, Sed vereor, ne posteris hac (abula videatur,a veritate aliena. Namque homines nalura facta commensurare solent. Et si quid extra illius limites aliquid narraverit, mendax rerum divinarum inexpertís sermo judicalur. Incredibiles nescientibus,quan- lum est in sanguine Chrisli virum, eamdem esse potestatem in Christo centum, et mille, et decem millia, et multo plures in fidem convertendi. Tot regna, lot provinciz pusillo tempore Christi fidem professe, tot martyrum myriades brevissimo tem- pore Deo consecratz, tanti numeri conversorum paganorum fidem nec dubiam faciunt.

His quoque manifeste colligitur,quantum ineptiat

χρείαν σῖτος͵ ὀὀδεμίαν αἴσθησιν ἐποίει τῆς ὑφαιρέσεως" — Casaubonus, dum nullam ob causam in Metaphra- kv τῷ ὁμοίῳ διαμένων ὄγκῳ, καὶ πρὶν διαδοθῇ ταῖς τῶν stem accerrime desevit. Exercit,6. Metaphrastes scri- αἰτούντων χρείαις, xal μετὰ τοῦτο᾽ xal ἄλλα τούτων pfor eppido rccens, et. persope eanissimus, ma- παραδοξότερα, παθῶν ἰάσεις, xal ὀχιμονώντων xaüdo- gnusque fabularum anilium consarcinator.Tantumque aet, xat ἀψευδεῖς προῤῥήσεις τῶν ἐκδησομένων, "Anzvex — ellribuit, quantum ei debet,qui diligentia quidem τοῖς μὲν δι᾽ ἀκριδείας ἐγνωχόσιν, ἀληθῇ εἶναι πιστεύεται, 8Summa,sed indicio nulloi* ea collectione sit ver- χἂν ὑπὲρ πίστιν ἢ. Ent δὲ τῶν σχρχωδεστέρων, ἔξω 86.856 686 αἰ γ᾽ Baronius judicat,quoties inten- τοῦ ἐνδε ομένου νομίζεται" οἱ oix ἴσασιν, ὅτι χατὰ τὴν dil animum, quod utinam semper fecisset. Ne alia loca ἀναλογίαν τῆς πίστεως, xal ἣ τῶν χαρισμάτων διανομὴ €jus proferum in quibus Metaphrastem,ut anilium παραγίνεται" μιχρὰ μὲν ὁλιγοπίστοις, μεγάλη δὲ τοῖς Spe fabularam hamazarium severe castigat, in πολλὴν ἔχουσι» ἐν ἑαυτοῖς τὴν εὐρυχωρίαν τῆς πίσ- — hac ipsa historia non constat ipse sibi, eic. Modestiam τεως. Plerique pro eo, quantum ipsi possunl, tuam, et pudorem ! Casaubone, si est, Verba ista efficere, credunt ea, que dicuntur, que vero ua lam magnifica habeto tibi ipsi : ne appingas audientis superant vires, tanquam a veritate Baronio scriptori modestissimo,et vere Christiano. remota mendacii suspicionibas insectaniur. — Metaphraste dictum aliquando Baronius non appro- Proinde mirandam illam in penuria, et fame — bavit, aliquando rejecit, ideone et vanissimum, et agriculturam protermitto. Quomodo in paupe- anilium fabularum consarcinatorem, et hamaxa- rum usus projeclum frumentum, nec dum distri- rium declaravit ? Quid diceret de suis istis Exercita- bueretur nec post imminulum sit,sed eadem men- tionibus Casaubonus, in quibus non persaepe, sed sura uumeroque permanserit : aliaque his longe semper,et singulis paginis a doctissimis scriptori- magis admiranda, morborum curationes, expul- — bus,non falsitatis tantum,et temerilatis, sed etiam siones demonum, et veras futurorum predic- malignitatis convincitur ? Ut ergo minus animosi tiones : que quidem omnia iis, qui diligenter simus in Metaphrastem, prius et ante omnia, ut ezplorarunt, vera esse constat, licet fidem su- — supra dixi, Vita sancli examinanda est, an sit le- perare videantur, nec fieri potuisse judicenlur ab — gitima Melaphrasto,ne aliorum male,inconsidera-

PATROL. GR. CXIV. 9

43

LEONIS ALLATII. 4

teque dieta in Metsphrastem refupndantur.Ncc meliu: A esl sacri senis et anachore(es, Symeon admáírabili,

sapit Franciscus Goduvinus de przsulibus Anglie cap. 7. De $ymeone Melaphraste,si non sufficit di- xisse, quod de Sosomeno Melchior Canus, Grzcus is fuit, el hac natio est, semperque fuit ad mcntiendum promptula,[48] quam dignus sit fide judicet Baro- nius, rujus verba libenter usurpaverim de co hac in causa laturus sententiam: sic enim ille: Sicul in aliis mullis ibi a se positis errare Melaphraslem cerium est, ita et in his hallucinolum esse constat. Ac jure profecto (um demum pulerat mendacissimi nebulonis sligmata inurere,quem (er,si non quater mendací,arc falsita- tis tum nuperrime arguisse deprchendet, quisquis paucula folia locum illum procedentia evolverit. Belle equidem. Metaphrastes Grecus est : Greci

quem in Paro insula comperisti. Et, pro «$gnilale laud«sti Lesbic illustria,et divina certamina,tere Theoctis(e,a Deo fabricalee,qua& angelicam, et tan- (um non incorpoream absolvit sapicnter κε rotionem, Cum itzque certum sit, vitam hanc Theoctis!a, quz 49] pre manibus omnium est, scriptam fuisse a Metaphraste, in eaque agatur de state auctoris, certum quoque remanet tempos Symeonis Mets- phrastee. Quicunque enim de se auctor, vel de Himerio contra Arabes Cretam misso, narrat, e ever.ere tempere Leonis imperatoris Basilii Mace- donis filii, et Constantini Porphyrogenne(z patris, qui ob doctrinam,et reliquas alias disciplinas, qui- bus inclaruit, sapientis sibi cognomentum accepit.

sunt prompti ad mentiendum. Ergo nulla fides Me- g Addesis Cedrenum, Zonaram, Curopalatem, reli-

taphraste adhibenda. Sequere, omnes Historici ecclesiastici antiquiores Greci sunt ; ergo dicta eorum sunt rejicienda. Si quia Greci, ideo lide ca- rent,quanam ratione suadebimur diclis lol sanctis- simorum Patrum, tot conciliorum decretis? Godu- vinus respondebit, omnino omnes ad unum, ct eorum dicta omnia negligenda,quia Grzcoru:n sci licet: ne tamen vera,quia non probantur, nec sunt e cerebro recentiorum hereticorum. Àn mentiti suut unquam Angli,et reliquz nationes occidenta- les,ut nempe tanquam nunquam mentitorum fidei credamus ? Male equidem cum historia tum pro- fana, lum ecclesiastica ageretur, si fidem eorum penitus vellamus,qui aliquando ab aliisscripturibus mendacii, aut falsitatis redarguuntur. Cum enim homines sunt, possunt in aliquibus falli, et ita humana conditione poscente s;pissime falluntur, non ita tamen, ut multo sepius vera non nun- tient, et ita sint ut ipsi dicunt, et narrant. Baronius in Annalibus ante annum 859, Mela- phrastem vixisse colligit ex etate Michaelis Pselli, qui eo anno vivebat, et orationem in illum habue- rat,qua asserit de ejus obitu audisse cos,qui vide- rant, felicem ipsius ad Deum transitum Quare circa annnm minimum oclingentesimum Metaphrastem floruisse necesse est,qui anno 890,jampridem de- functus laudatur. Baronium secuti sunt plures alii, quos hic commemorare necesse non est: sententia fundamentum nullum aliud erit, quam Psellus ipse Grationis auctor: nam idem ipse in ejusdem Meta- phraste venerationem,ac cultum officium in Eccle- sia concinendum composuit. [s in canonis ode 5, refert illum consilio atque monitu Parii anachore- t: munus aggressum scribendi, primum omnium colloquium illud scripsisse, et Theoctistze Vitam graphice admodum celebrasse : Τὸ πρῶτόν σου σύγ- ραμμα €x προνοίας θεϊχῆς, χαὶ ὁμιλίας γέγονε τοῦ ἱερυῦ πρεσύύτου xai μονχστοῦ͵ Συμεὼν θεσπέσιε͵ ὃν ἐν Πέρῳ τῇ νήσῳ τεθεώρηχας. Et, ᾿Αξίως ἐξύμνη - σας τὴς Λεσθίας τὰ λαμπρὰ xai θεῖα ἀγωνίσματα, Otox- τίστης τῆς ὄντως ἀγγελιχὸν μιχροῦ καὶ ἀσώματον τε- λεσάσης πανσόφως τὸ πολίτευμα, Prima tua. com- mentatio ez divina providentía,et colloquia facta

quosque Ecclesi» Grece scriptores. His Diatriba mea de Psellis conclusi Symeonem Metaphrastem Vi'arum scriptorem sub Leone floruisse, muneri- bus ac dignilatibus auctum : sub eodem scriptio- pem eaorsum e-se, et sub Constantino Leonis filio, et nepote Romano, «xtate etiam provectiore, assiduis laboribus absolvisse.

Hzc doctissimus Bollandus non. usquequaque probavit. Non erat (tum cdmoJum natu provectus Melaphrastes ut qui imperatoric virlutis tyrocimium po- nere sub ve:erano duce juberetur. Fuerit tunc 90 aut 92 annorum : potuit igitur aunum C hristi 95 avt 960 vitam deinde producere,atque ita sub Co- stantino Porphyrogenito Leonis filio tum Tkeoc- listes eam Vitam,tum alia divorum acta ewm eluca- braase certum videtur, non ut Allatius scribit, sab Leoneet Constant ino.Non in hac Vita Leonem di- 8676 τὸν μαχαρίτην, felicis memorie appeliat, qua ralione loqui de mortuis solemus.Si ea prima ejus Commentatio fuit, nihil igitur sub Leone scripsit, quod quidem ediderit in lucem Neque Alexand rorerum potiente, ita laudare. Himerium ausus esset. Pracigue publicus res tructare sub Leone capit. Alii etiam addunt, valde udolescentulum in Cretam profec- (um fuisse. Pendamus rem suo pondere. Idqve αἱ accuratius succedat, verba Symeonis recitemus ex Vita sancte Theoctistes. Γενομένῳ μοί ποτε xatà τὴν Πάρόν. Γέγονε δέ, Καὶ γὰρ ἐπὶ Κρήτην διέπλεον ὑπὸ τοῦ μαχαρίτου Λέοντος ἐχεῖσε πεμφθεὶς, Λέοντος, φημὶ, τοῦ εὐνυχοῦς ὄντως βασιλέως, χαὶ τὴν εὐτυχίαν Ῥωμαίων τῷ τάφῳ ἀνχθάψαντος. ᾿Επεμπόμην δὲ συστρατευόμειος Ἡμερίῳ τῷ πάνυ, τῷ στρατηγικω- τάτῳ δηλαδὴ xai ἄρχοντι τοῦ τε δρόμου, καὶ τοῦ στόλου παντὸς, ἢ τόγε ἀλτθέστερον ποιησάμενος, xal μικρὰ τούτου μνησθεὶς ἀτιμάσω τὸν ἄνθρα ἐπὶ τὴν παροῦσαν τέως ὑπόδεσιν εἶμι, ἐκείνου χατὰ καιρὸν μνησθησόμενος. ᾿Εστελλόμτν τοιγαροῦν τοῦτο μὲν εχείνῳ συστρατευόμενος, xal προδιδαζόμενος εἷς πεῖραν στρατιχὴν, olx πῶλος μητρὶ πρὸς τὰ γενναιότατα τῶν στρατηγημάτων συσχαίρων. Οὐτω vàp ἣν ὁ τοῦ μαχαρίτου μου ασιλέιυος σχοπός" τοῦτο δὲ πρεσδευόμενος πρὸς τοὺς τὴν Κρήτην ἔχοντας "Apa0x«. Uum aliquando in Paro essem in-

— - - mp e- nud

A45

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRASTJE DIATRIBA.

4b

sula : fui autem, nam in. Cretam navigabam a ^ Partímad ArabasCrelam obtinentes legatione fun-

Leone beali memoriz eo missus, Leone, in quum Wlo vere fortunato imperatore,qui ipsam Romano- rum felicitatem secum videlur in sepulcrum intulisse. Mittebar autem una militans cum clarissimo illo Hime - rio,ulpote ducendiezercilus peritissimo,Dromi profecto, qui el universa classi imperabat, eut, ut verius dicam, ipsis animi perlurbationibus; sed ne mullis efferendam laudibus illius peritiam belli [50] administrandi obiter attingens,levi ejus (acta mentione,dedecus ei potius videar inussisse, ad propositam tnLerea narratio- nem redeo, de eo opportunius diclurus alías. Mit- tlebar igitur parlim cum eo militans,et ad impera. tori artis documen(um aliquod promovendus, ut equulus matri,ad praciu,a ejus stratlagementa as-

gerer. Ne hic referam,quas Plato lib.xn De legibus statuit, majores annis quinquzginta ad publicum munus peregre miti : ideoque πρέσδεις dici, senes, natu grondiores, tate provecta. Et quod Plinius ecripserat ad Trajanum. Cautum est, domine, ne quis capiat magistrarum, neve sit insenalu minor anncrum (riginta. Ante enim illam etatemhomines neque [51] rerum gerendarum usu, neque auctori- late apud eos, quibus persuadere conantur, excel- luit : imo dolis etiam haud difficulter capiuntur, quod de illis enuntiarat Arist. lib. 11 Rhetoricorum.

Addo verba Synesii de Regno ad Árcadium : Ἰἰσχυρόν γὰρ ἡ νεόρης ἐφ᾽ ἐχάτερα ῥοπῇ, ὥσπερ ol ro»

ταμοί ταῖς δοθείσχις οδῶν ἀφορμαΐς ἀπληστότερον ἐπε-

siliens: id enim procipue Augustus spectabat: par- B ξέρχονται, Vehemens est impetus inventa in utram- (im ul ad Arabas Cretam obtincntes legatione fungerer-.— que partem, non aliter ac amnes, qua via dala est,

Planum est, dum hic componeret Metaphrastes | eruptionibus illuc excurrunt avidius. Lobrica est Leonem imperatorem vita defunctum fuisse,non ex — moribus »tas. Imo si verum est, quod nos con- verbulo tantum, Τοῦ μαχαρίτου, sed quod id aper- jectura non levi ducti asseruimus ; neque eam im- tissimis verbis enuntietlur, Λέοντος, φημὶ, τοῦ probavit Bollandus, Symeonem a secretis sub hoc εὐτυχοῦς ὄντως βασιλέως, «xi τὴν εὐτυχίαν ᾽Ρωμαίων Leune, qui aurum a Rodophyllo relictum Leoni τῷ tdoy ἀνχθάψαντος, Leone, inquam, illo vere Tripolite infami apostatz» obtulerat, αἱ eum ab fortunato imperatore, qui ipsam Romanorum fe- — excidio Thessalonicensi averteret, ideoque digni- licitatem secum videtur in sepulcrum. intulisse. atibus auctum ab imperatore, non alium fuisse, Risi s:pius,ut hoc quoque hic obiter,etsi non extra quam Symeonem hunc Metaphrastem, jam habe- materiam observem,ridiculam Genebardi in Chro- mus certissime, Symeonem eo tempore, quo Cre- nico anno anteChristum 262interpretationem,qui (am adnavigabal state plenum fuisse, tantura vertens illa Suidae de Symeone Metaphraste, abest, ut valde adolescentulus esset, et infra vi- Ἕν τῇ τιῦ μακαρίτου Λογοθέτου μεταφσει τῇ εἰς τό ginti tres annos statem numeraret. Expeditio μαρτύριον τοῦ ἀγίου Λουχιανοῦ, ita euuntiavit. Νοδίβ , enim Himerii ponitur anno Christi 902. Leonis assentitur Macaritus Logothetes in lb. Metaphra- * imperii anno decimo septimo, Rodophylli, et sis, his verbis : cum debuisset, nobis assentitur Symeonis cum Tripolita Leone pacta anno Christi . beatus Logothela, Metaphrastes scilicet, in Meta- 904, a Joanne Caminiata illius &vi scriptore, et phrasi, hoc est, in Vita et Marlyrio sancti Luciani. qui rebus aderal, recensentur libro de excidio Ne novum hunc auctorem Macaritum Logothetam, Thessalonicensi, in quo Symeonem hunc etate per imprudentiam confictunr in-abiiquitate- qüs- — proveclum vocat, "Avóox φρονήσει βεδηχὸτα, οἱ διά rereinsulse cogamur. Tum eral valdeadoléscentu- πείρας ὄντα πολλῶν πραγμάτων, Virum prüdentía lus, vel, non erat admodum nalu provectus: fuerit provectum,et multarum rerum experientia muni- tunc viginti, aut viginti duorum annorum. Hoc — tum pectus gerentem. An duorum annorum inter- vero non probatur. Quinimo si res, de qua agit, at- vallum tantum hominem,et prudentis, et etatis ἴῃ tentius consideretur, multo videtur natu grandior, alio atque alio statu collocaveril, et tantam rerum el mediam hominis :atem decurrens. Ait desein — experientiam accreverit, ot adolescentes in viros eadem Vita : ᾿Εγώ δὲ περιεργότερος ὦν, xal συνιένχι immutet,et minus prudentes ad prudentis ultimos δεινὸς ἦθος. Ego cum essem curiosior,et satissolers, limites ponat ? Quoniam vero legatio ista Rodho- ac sagaz mores hominum percipiendi.At solertiam — phylli, et Symeonis non ita obvia est, et jejune sagacitatemque consimilem,et longo experimento, B admodum a Cedreno narratur, erit opere pretium, el :etale provecta consequimur.Et quidem in deii- si a Jonne Caminiata, auctore non ita noto audia- diculo esset, si quis in juvenili etate similia pro- — tur: Ἦν δέ τις μετά τοῦ λοιποῦ πλήθους τῶν αἰχμαλώτων fiteretor. Quis preterea adolescentem cum tanto συλληφθεὶς εὐνοῦχος τοῦ βασιλέως, καὶ τῶν ἐξόχων duce simul militantem? Quis imberbem oratorem εἷς Ροδοφύλλης οὕτω καλούμενος, ὃς ἔτυχε πρὸ ad Reges, et potissimum Barbarum miserit, qui μιχροῦ τοῦ κινδύνου τὴν ἐπὶ δύσιν σταλείς" καί τινων veneranda, barbataque, ut ita dicam, forma, in χρειῶν ἕνεχεν πρὸς τῇ πόλει γενόμενος μεθ᾽ ἡμῶν qua credunt sapientiam, prudentiam, fidemque συγκχλεισθῆναι, καὶ τῶν ῥηθέντων ἀνιαρῶν μετασχεῖν, inesse magis flectuntur, quam imberbi ac depile Ὃς καὶ ἐκόμιζε μεθ᾽ ἑαυτοῦ πλῆθος χρυσίου, ὅπερ facie,cujus in peragendis negotiis nullam rationem ἔλεγεν ἀπάγειν ἐπιχούρίας τινός χάριν τοῦ κατὰ habent, Et Metaphrastes tum mittebatur, Crelam Σιχελίαν στρατοῦ συμπλεχομένου τοῖς χατὰ τὴν ad Arabes legati munus obiens: Τοῦτο δὲ πρε- ᾿Αφρικὴν Βαρδάροις ἀεὶ, καὶ πολλῆς δεομένου τῆς σδευόμενος προσ τοὺ ρὴν Κρήτήν ἔχοντας ᾿Αραῦας; Ἐν τοῖς πράγμασι συνεργείας, Οὗτος οὔκ κατὰ τὴν

4

LEONIS. ALLATII.

4s

νύκτα, μεθ᾽ ἣν τοῦ χινδύνου τὴν πεῖραν ἅπαντες A Luque ope proplerea indigentis, auxilium deferre.

ἐδεξάμεθα, ἔλαθεν, o)x οἷο᾽ ὅπως, ἐξενεγχεῖν τῆς πό- λεως τὸ χρυσίον ἐχεῖνο, μετὰ xal τινων τῶν ὑπτρ- στουμένων αὐτῷ, καὶ πρὸς τὸν στρατηγὸν Στρυμμό- νος ἐξαποστεῖλαι, χαράξας ἐπιστολὴν περιέχουσαν ἀσφαλῶς φυλάττειν τοῦτο μέχρι τῆς ἰχδάσεως τοῦ πολέμου. Χειρωθεὶς οὖ» οὗτος ἤχθη χατὰ πρόσωπου τοῦ τυράννου ὁ δὲ τὴν μορφὴν ἀλλοιώσας ἐμόριθέ- στερόν τε μᾶλλον ἢ πρότερον εἶχε πρὸς αὐτὸν qon- σάμενος, ἀνηρώτα. Ποῦ δὴ, φησὶ, τὸ τοῦ βασιλέως χρυτίον, τὰ δύο τάλαντα, ἅπερ ἐπὶ Σιχελίαν ἄγειν ἐτάχθης ; Ὁ δὲ, Τοῦτο δὴ, φησὶν, εἰς ὅπερ κατείλτ, - pat, δεδιὼς, τὴν πολιορκίαν λέγω τῆς πόλεως, ἐπεί- περ αὐτὸς [92] ἐγὼ δευρο τυγὼν, ἀδυνάτως εἴχον τοσούτου χίνδύνου παρόντος ὑποχωρεῖν, χαὶ μὴ τὰ

Hicitaque nocte,qua piacesserat discrimen,quod omnes experti sumus, clanculum nescio qua catione, tum aurum illud, (um servos suos nonnullos urbe eziulerat, et ad Strymmonis ducem miserat, datis litteris, ut illud ad finem usque belli expetitam se- curitatem haberet. Captus igitur Rhodophyllus ad tyranmum conducitur. Ille aspectu mutato, et ve- hementiorem quam antea naturam induens efflagi- tabat : Ubi sunt imperatorii auri talenda duo,qu& libi commissafuere,ut in Siciliam adveheres ? Ro- dophiyllus : Meum hunc casum, quem perfero, pa- tiorque suspicians,cernensque urbis obsidionem; quando ipse huc fortuito delatus non possem ab imminente tam diro periculo ercdere, secedereque, et nea

παρ᾽ ἑαυτοῦ δεικνύναι, πάντων εἰς ἐμὲ βλεπόντων ὧν Β qualiacunque (lla forent, conferre, omnibus in me ocu-

ἄν τι χρηστὸν τοῖς, xal τῷ καιρῷ toU: “ρήσιμον, δυνάμενος παρασχεῖν, τούτου δὴ χάριν τὸ μὲν χρυσίον ἐχεῖνο τῆς πόδεως ὑπεξήγαγον᾽ οὐ γὰρ ἐδυνάμην ἀχριθῶς περὶ ἀδέλων στοχάζεσθαι. ᾿Ελὼ δὲ σοι παρέστηχα τήμερον δορυάλωτος͵ πολλῶν ἄλλων χ-η- μάτων παραίτιος, εἴ γε ζῶντά με xal ἀδλχδὴ συν- τηρήσειας, ᾿Αχϑεσθεὶς οὖν ἐπὶ τούτοις ὁ ἀλαζὼν ἐχεῖνος, χαὶ τὸν θυμὸν ὁποίως αὐτὸν εἴχε διά τε τῶν ὀφθαλμῶν, καὶ τῆς φωνῆς ἔχδηλον παραστήσας, βύθιον ἐξεύόησιν. ᾿Επειδήπερ, φησὶν, οὐχ ἔμχχεν ἐχ ᾿ πῶν προχειμένων ἀδιάδραστον εἶναι τὴν τοῦ θχνατου ψῆφον, τοῖς μὴ τὰ οἰχεῖα χρήματα λύτρον παρε χο- μένος ὁ τῆς γυνοιχωνίτιδος οὗτος, ἀλλ᾽ ὥσπερ ἐπὶ σκηνῆς ἐπίδειξιν ποιεῖται τὸ πλάσμχ τοῦ ψεύδους,

μέγα καὶ θαυμαστὸν, οἵα xatd τῆς ἑαυτοῦ προύχλ- c.

λόμενος σωτηρίας, ῥάδδοις τυπτέσθω τά τε i74la, xxi τὰ χχτὰ τὸν νῶτον μέρη" ὡς ἂν ἄρτι γνῷ πρῶτον τι παρίσταται, xal περὶ τίνων CAE etat, χαὶ μὴ χρημάτων ἀλλοτρίων ἀμφισδητῶν τὸν περὶ ψυχῆς ἑαυτῷ περιποιεῖται χίνδυνον. Οἱ λειτουργοὶ οὖν τῶν ἀδίκων φόνων, ὡς μόνον εἶδον αὐτὸν μεθ᾽ ὑποσυρμοῦ φονῆς xxi μανίας τὴν τοιαύτην ψῆφον κατὰ τοῦ ἑστῶτος ἐξενεγχάμενον, θᾶττο" λόγου παντὸς τῇ yy tovtov προ- σέῤῥαξαν͵ «al τοσχύταις βάλλουσι πληγαῖς, ὡς μὴ ἐπὶ πολὺ ἀντισχεῖν τοῦ ἀθλίου τὸ σῶμα, ἀλλ᾽ εἰς πολλὰ διαιρεθὲν, xai τοῖς ὀχετοῖς τῶν αἰμάτῶν τὸν ὑποκείμε- νον τόπον πληρῶσαν, οὕτως τὴν ψυγὴν ἐπαφεῖναι, χαρ- τερεῖν ταῖς δριμείχις ἐκείναις ἀγληδόσιν οὐκ ἐξισχύσα - σαν. 'ως οὖν ἀπείρηκε xxt ὅλος ἢν τοῖς ὠμοῖς ἐχείνοις δορυφόροις ἔτι τὰς πληγὰς ἀφιεῖσι, χαὶ μετὰ θάνατον, μόλις ποτὲ τῆς κατεχούσης ἑχυτὸν Ore περιάρας ὁ δυ- σέντευχτος Uso. ᾿Εστω, φησὶ, μετὰ του χρυσίου Exsivou xxl οὗτος εἰς ἀπώλειαν᾽ ἀλυσιτελὲς γὰρ, ὡς ἔοικε, xai εὐρεθὲν ἂν διεδείκνυτο, Cum reliqua captiborum multitudine captus quoque fuerat. quidam im- peratoris eunuchus, unus ex primalibus, cui Rodophyllo nomen fuit, qui paulo ante pericu- lum in Occidentem missus ob nonnullas causas admodum necessarias Urbem appellens, cum no- bis. inclusas, nora, quam memoravimus, parti- ceps fit. Ducebat ille secum magnam | auri vim, quod ille asserverabat in Siculi exercitus, con- finuo eum Barbaris A ricanis congredientis, mul-

los tertentibus, tanquam proficuum sibi, et tempori peroppor(unum, aurum illud clam urbe eduzi ; meque enin poteram de dubiis certo aliquid conjectari. At tpse nunc adsum libi captivus ingenlium aliarum pecuniarum summam ezibiturus, [53] sí. vivum atque tnnozxium servaveris. Hisce superbus ille commotus, et agre ferens,et furorem, qui illum obsederat, et oculis, ei voceexplicans,imisex praecordiis intonuit.Cum ex praesentibus haud didiser it calculum mortis evi - lari ab iismonposse,qui proprias pecunias pro sua redemlione non exhibent, hic,quí e Gyneceio est, imo veluti in. scena mendacium explicat, ingens illud quidem, et admirundum, salutem contemmens, cozas et scapulas fustibus contundatur; ut nunc tandem ugnoscat, cui astat, et de quibus loquitur, et ne de alienis pecuniis ipse disputans, roprium vita dis- crimen subeal. Cedium. itaque iniquarum administri, ut viaerunt eum extensa voce, et rabie effusa in prosentem sibi similem sententiam ferentem verbo quolibet citius, hominem ín terramallidunl, lotque eum verberibus mactant, ut corpus miseri ton diu restiterit, sed parles in plurimas dilaceratum, sanguinis velut ductibus subjectum sibi solum inundaveril, sicque animam efflaverit, cum diros illos dolores sustinere nan posset. Ut vero defattgatum agno- verunt immanes illi lictores,quiplagis éinferendis eliam posi cedem finem non fecerant, viz tandem de [furore aliquid remiltens inexorabilis illa bellua, Esto, inquil, cum auro illo et iste in perditionem. Namque ut videtur, etiamsi compertum fuisset, nullum illius usum percepissemus.Et pauloinfra: Ἐρχομένοις γάρ τισι μετὰ τὸ τὴν πόλιν ἀλῶναι τοῖς ὁπωσδηποτοῦν διαδράσι, καὶ τοὺς ἰδίους αἰχμαλώτους ὠνουμένοις συνήπτετο μετ᾽ αὐτῶν, καὶ τις ἀνὴρ κα- λούμενος Συμεὼν, φρονήσει βεδηχὼς͵ xxl διὰ πείρας Qv πολλῶν πραγμάτων, ὃς ἦν πρὸς τοῦ βασιλέως σταλεὶς δι᾿ αἰτίαν τινὰ χρειώδη πρὸ μικροῦ τῇ πόλει, περὶ ἧς νῦν οὐκ ἀνχγχατον εἴπειν, Τούτοις οὖν χαθ᾽ ἑχάγτην μέχρι τῶν ἡμερῶν τοῦ ἀπόπλου συχνῶς ἐρχομένοις ἀνεχοίνωσε τὴν χατὰ τῶν εἰρημένων βουλὴν ὁ δεινὸς οὗτος λέων εἰπὼν πρὸς αὐτοὺς, ὡς ᾿Εγὼ ἀπεχθῶς, φησὶ, φερόμενος ἐξ ἀρχῆς x20* ὑμῶν, οὐκ ἔχρινον ζωῶσαι τῶν ἀλόντων οὐδένα" τίς Ἱὰρ

10

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA.

50

ἐχ Occ) μισθὸς πολεμίοις ἀνδράσιν ἐν καιρῷ νιχης τὸν ἃ Vir, cul. Symeoni nomen erat, provecta. pruden-

θάνατον συγχωρεῖν, ὃν αὐτοὶ μᾶλλον ἐτέχταινον xaf' ἡμῶν : ᾿Αλλ᾽ ἐπειδὴ χρεία τις ἐπείγει, καθ᾽ ἤν Ἐστιν ἐπάνχγχκες ζωωθῆναι τούτους, εἴπερ αἴτιου τύχοι τοῦ πέρατος, περὶ τούτου xaf ξχυτοὺς ὑμεῖς σκέψασθε᾽ ἐπεί- γόμαι γὰρ ἤδη τοῦ χαιροὺ με χαλοῦντος πρὸς τὴν ἰδίαν ἀποπλεῖν πατρίδλ Δύνασθε οὖν ἀντιποιήθῃναι τούτων ὄντω" διαχοσίων τὸν ἀριθμὸν, δι᾽ ἐγγράφου ἐγγύης, ὡς λαθεῖν ἡμᾶς ἀντ᾽ χὐτῶν kv τῷ χαιρῷ τῆς χαταλλαγῆς ἰσαρίθμους ᾿Αγαρηνοὺς, πεῖσαί τε τὸν χρχτοῦντα τῶν “Ῥωμαίων τὰ σχῆπτρα, μηδεμίαν περὶ τούτου ἀμφιδολίαν ἔχειν, ἀλλὰ συνθεσθχι τοῖς ὑφ᾽ ὑμῶν πεπραγμένοις" ἢ δεδίττετθε μὲν τὴν ἐγγύην, ὡς μὴ ἐν ὑμῖν χειμένην, ἄδηλον 0v, ἢ παραδεχθήσεται ὑπ᾽, ἐχείνου, ἢ μή ἐν οὐ

b]

δενὶ δὲ τίθεται τοσοῦτον xaxbv, μιχρᾶς προμηθείας μέγα

tía, et mullarum rerum experientia celebris. Ille ab imperatore paulo unte. in urbem ob. causam mazime percommodam missus accesserat, de qua nunc aliquid dicere opere pretium non. fuerit. His itaque quotidie confertimque ad. recessum usque naeium concurrentibus, consilium suum adversus jam dictos immitis iste Leo communi- cavit. Ego, ait, vobis ab initio infensus ez cap- livis neminem vivum relinquere in animo habui. Quo enim ex Deo snerces est hostibus victoriae tempore mortem condonare, qui illam adversus nos magis sedulo procurabani? Sed cum necessi- tas urgeut, ut hi superstites vivant,siquidem for- tunato fine res sortiatur, de hoc inter vos vosme-

προξενοῦν τοῖς ὁμοφύλοις τὸν ὄλεθρον" εἴπατε οὖν ἀπο- p l'ipsi consulite. Jam enim cogor, tempestate pos-

τέονν τούτων σιοιχεῖτε, ἵν ivl γε τὴν ψῆφον δῶμεν, ἢ τοῦ ζωῶσαι, ἢ τοῦ 2 παλλάξαι αὐτοὺς, Ὁ οὖν ῥηθεὶς Xu priv, ἅτε δὴ τῶν ἔλλων προτέχων πρὸς αὐτὸν ἔφη" ᾿Εγὼ ταύτην τὴν ἐγγύην μόνος χανεγγυῶμαι, σαφῶς εἰδὼς τὸ περὶ πάντα φιλάνθρωπον τοῦ χοθ᾽ ἡμᾶς αὖτο- κράτορος, καὶ ὡς δίχα λόγου παντὸς παρέξεται τούτων ἕνεχεν, ἐξ ὧν ἔχει δεσμίων ᾿Αγαρηνῶν τοσούτους, ὅσοι χαὶ οὗτοι τυγχένουτιν ὅστες, o9: καὶ αὐτὸς ἐγὼ τῇ Ταρσῷ διχκομίσιυ, ἵν᾽ ἐπ᾽ [54] ἐμοὶ πάλιν τὰ περὶ τῆς ἐγγύης λυθῇ, καὶ μηδὲν ἔχῃς κατ᾽ ἐμοῦ προφέρειν, ἐπὰν τὴν ὀφειλὴν ἐχπληρώτω. Μόνον τύχωσι χἂν οὗτοί τινος σωτηρίας ἵνα συλλέξαντες ταφῇ δῶσι τῶν ἀποιχομένων τὰ σώματα, ἃ διὰ πάσης τῆς πόλεως χείμενχ, xxi αὐτὸν τὸν ἀέρα πρὸς θρῆνον ἐφέλκεται, Ταῦτα ἀκούσας ὁ χα- χοήθης ἐκεῖνος, ἔγγραφόν τε πείσας xbv αὐτὸν Συμεὼν xai ἐνώμοτον παρασγεῖν τὸν περὶ συνθηχῶν τούτων λό γον, ἀπολυθῆναι πάντας ἐκεένους τοὺς ἐς ἡμῶν περιτ- τεύσαυτος ἄνδρας ἐπέτρεψεν, ᾿Επειδὴ xal τὰ περὶ τού- τοῦ καλῶς εἶχεν αὐτῷ, καὶ ἐν ἀσφαλείᾳ ἣν τὸ πανούρ- γέυμα, ἕτερον πάλιν οὐκ ἔλαττον τούτου τῇ δολιότητι τῶν φρενῶν ἐπενόηλεν᾽ πυρπολυθῆναι γὰρ ἅπασαν τὴν πολιν προσέταττον, ἵν᾽ ἢ καὶ τοῦτο αὐτῷ οὐ τὸ τυχὸν παρεμπόρευμα, ἤδει γὰρ ὡς οἱ τοὺς αἷχμαλώτους ὡνού- μένοι, οὐδὲ τοῦτο πράττειν αὐτὸν ἐξ ἀνάγκης ἀνχσ- χοιντο, αἱρούμενοι μᾶλλον αὐτοὺς ἐχείνους χαταπρησ - θῆναι, ἢ τοιοῦτόν τι χᾶν ἀγοῇ παραδέξασθαι" μήπω γὰρ τῶν Βαρόάρων διὰ μέσου τῆς πόλεως τὴν φλόγα δι σπειρέντων, ἀλλ᾽ ἔτι πλησιχζούσας τῇ θχλάσσῃ πυρ- πολούντων οἰγίας, μόνον ὅτι πρὸς τὸ χαταδάλλειν τὰς ὑπὲρ τῆς πόλεως τιμὰς οἱ παρόντες πρὸς ἀλλήλους ἐχύρωτα», xal πάλιν πρόσταγμα παντα᾿ οὔ διεπέμπετο, παύεσθαι τῆς οἱκείας συνεογείχς τὸ πῦρ, ὡς εἰς γρησ- τὸν αὐτῷ πόρας χαὶ ταύτης προελθούσης τῆς ἐπινοίας. Ol γὰρ ἄνδρε: ἐκεῦτοι σὺν τῷ ῥηθέντι Συμεὼν, μὴ ἔχοντες ἀλλοθέν ποθεν καταδχλέσθαι τὴν περὶ τούτου ποσόνητα, τὰ δύο ὑπέσχοντο τοῦ χρυσίου τάλαντα, ἅπερ ἣν & θανὼν ἐκ τῶν ῥοπάλων εὐνοῦχος πρὸς τὸν Στρυμμόνα ἐξαποστείλας, ἃ xal θᾶττον ἀγαγόντες διά τινων ταχυδρύμων, ὅθε) Exountovto, χαὶ τοῖς Bapoá- pete. ἐφχριθμήσαντες, οὕτως τὴν πόλιν τῆς πυραοϊχᾶς διεσώσαντο, Advenientibus nonnullis gui. utcun- que effugerant post. excisam urbem, et. captivos proprios redimentibus, una. cum iis. advenerat

cente ad propria remeure. Valetisne ín vos assume- re,cum hi sinl numero ducendi fideijussione scri- pto consignata,nos,pro iis, cum reconciliatio con- cordic subsecuta fuerit, tot alios Agarenos recep- turos, persuadereque res Romanorum moderanli sene ulla hositatione a vobis pactis ascensum pra- bere: an vero dubitatis similem fideijussionem in vestra potestate mon esse, cum tn incerto res pen- dent,an ab eo excipienda sit, negligatque tantum malum, pusilloque desiderio postponat damnum suo generi tantumdem nozium ? Dicitote ergo utrum approbatis,vitamne,an cladem? Tum dictus Symeon, tanquam aliis praestantior sic eum af[fa- tur: Ego hanc fideijussionem solus fi-mo,cum bene

p "05 τὶ imperatorisadomniahumanitalem calleam:

et|55]absque ulla tergiversatione pro his exhibebit ez captivis Agarenorum tot. alios, quot hi sunt, quos ipse Tarsum deferam,ul rursus in me fidei- jussio dissolvutur, nihilque praetendas contra me, cum debitum exsolverim. Tantum hi libertate po- tiantur,ut recollecta cadavera,que& per universam urben projecta aerem ipsum in sui miseralionem ac lacrymas trahunt,sepeliant.His $lle malus,per- versusque perceptis, suadet. Symeoni, ut scripto pacta illa consignet,et jurejurando confirmet: (um omnes iilos homines, qui ez nostris supererant, solvi mandavit. Hoc cum prospere absolvisset, fraudemque complessel,alium nón minorem calá- ditate propria comminiscitur. Universum urbem igne succendi jubet ,ut hoc quoque negotiationi Iu crum accedere( nec incommode. Sciebat enim, qui caplivos redimebant,omnino nunquam id permís- surcs,electtros potis semet succensis ignibus tor- reri,quam tale qaidpiam velsolo auditu sustinere. Nondum enim a Barbaris in media urbe flamma asportata, sed adhuc mari proximis adibus defla- grantibus, qui tum aderant pretium pro urbe po- nerc inter se stabiliunt : rursumque jussa quoque sparguntur, ignem ab edibus submovendum,cum et hunc machinam prospere sibi successisse cogno- sceret. Viri enim illi cum dicto Symeone,cum non haberent aliunde prelium rei conficere, duo auri. talenta promiserunt,quo eunuchus fustibus eneca-

91

tus ad Strymeonem dimiserat, illis citissime per ἃ

veloces cursores, unde latebant, advectis e. Bar- baris numeratis urbem ab incendio conservarunt. His plane concluditur, multo quam isti faciunt, Symeonem etate grandiorem fuisse.

Et, ut magis urgeam, Symeon ipse suam eo tem- pore statem edisserat; in Vita sancte Theoctistes rogatur a Symeone anachorela ne scribendi onus detrectet, causasque pratendat, quibus se a sus- cipiendo scribendi munere subrahat. Causas, quas poterat afferre Metaphrastes precipue esse poterant: Δόγων ἀπορίαν, δουλείας, γυναῖκα καὶ τέχνα, οἴχου φρον- τίδας, dicendi inopiam, servitiorum frequentiam, uxoris εἰ filiorum molestiam, el domus proprias curas. Neglectis reliquis, duas, sed brevissime examina-

LEONIS ALLATII.

92

libus. Postquam aulem ejus fides fuit in his rebus spectata,et praedicata simul cum arcanis publicas quoque curas suscepit;adeo ut (imperatori renun- tiaret ea,quo afferebant exteri, et rursus ezteris que jubebat imperator.Quzx autem sunt illa πράξεις μὐστιχώτεραι, illius temporis scriptor Ignatus dia- conus in Vita sancti Nicephori patriarche Constan- tinopolitani, ita explicat. Kai τὴν διὰ χειρὸς xal μέλανος τέχνην ποιούμενος ὑρέθη γὰρ ὑπογραφεὺς τοῖς τῶν χρατούντων μυστηρίοις ὑπηρετούμενος. Οὕτω γὰρ παρὰ τῇ Αὐσονίδι διαλέχτῳ τὸ ἀσηχρῆτις ὕνομα, beni μυττηρίων μεθερμηνεύεσθαι βούλεται, Et. eam, quo manu et atramento ars factitatar, exer- cens : namque electus fuerat. scriba, dominan- tium arcanis subservíens. Lingua Ausonia si-

bo, δουλείας, servitia publica fuisse ab imperatore p quidem a secrelis nuncupatur ,qut apud nos αὖ ατ-

in variis negotiis reipublice demandata, dubium non est.Ergo non tom primum legati munere fun- gebatur, sed similibus assuetus, atque exercitus, ut sine mendacio aliquid sibi imponendi ad excu- tiendum laborem,denegandumque quod petebatur, satis essent. Altera est, uxor,et filii, Σὺ μὲν ἴσως npo- φασίσῃ περὶ ὧν ἀξιοῦν ἐθέλω σου τὴν ἀγάπην, ἀπορίαν λύγων, ἢ δουλειῶν ἀφορμὰς, ἢ γυναιχὸς xal τέκνων, καὶ οἴκου φροντίδας, ἤ τινας ἄλλας αἰτίας διαχρουόμενος ἡμῶν τὴν ἀξίωτιν. ᾿Εγὼ δὲ σοι καὶ εὐημερίαν, καὶ εὐπο- οίαν πάντων ἐπαγγέλλομαι͵ xal πολλὴν ἐχεχειρίαν €5- petv. Tu quidem fortasse ad te ercusandum de non suscipiendo eo,de quo sum tuum rogaturus chari - tatem, in. medium adduces, sermonum inopiam,

canis exprimi suevit. Primum ergo fuit a secretis, et a consiliis imperatoris : deinceps non statim, sed postquam ejus fides spectata fuit,publicis ne- gotiis destinatur : et nos adolescentulum, et non ultra viginti quatuor annorum somniabimus?Tem- pus idque non exiguum, οἱ experientia longa an- norum serie examinata fidem hominis compro- babunt. Sophocles in JEdipo tyranno :

Χρόνος δίκαιον ἄνδρχ δείκνυσι μόνος, Κακὸν δὲ χἂν ἐν ἡμέρᾳ γνοίης μιᾷ,

Tempus bonum declarat immensum vírum. Cum sit dies satis una prodendis malis.

At ponebat tum virtütis tirocinium sub Himerio,

aut servitiorum occasiones, aut uxoris, el libero- (, Ita est. Sed cujus virtutis ? Aliud est militie ty:o- rum, et domuscuram,aut aliquas alias causas,re- cinium cum in castra deducimur, ibique primis

cusaus id,de quo nos te rogamus. Ego autem tibi

rerum prosperitatem, feriilitatem, et abundan- tiam [56] rerum omnium polliceor, et fore vl magnum tibi suppetat otium. Quomodo ergo qui majora in reipublica opera sustinere et poterat et solebat, quique uxori adjunctus liberos ex illa procreaverant plures, viginti duorum vel vi- ginti et quator annorum erat, et nimis adolescen- tulus, et non potius quadraginia, aut tr ginta puinque minimum natus ? Ordo quoque ipse re- rum gestarum id postulat, id exposcit, id sta- bili. Antequam enim Metaphrastes munia pu- blica, el legationes apud exteras nationes obiret, in aliis officiis, quse privatim, et inter domesticos parietes exercentur, apud imperatorem sui speci- men dederat, tumque cum iu arcanis, el secretis consiliis fides illius innotuit,imperatorum mandato publicas curas suscepit. Psellus : Καὶ πρῶτα μὲν ταῖς μυστιχιυτέρας ἐφεστήχει τῶν πράξεων, καὶ τοῖς ἀποῤῥήτοις βουλεύμασι χοινω ὃς παρειστήχει τοῖς συμδουλεύουσιν, Ἐπεὶ δὲ ἣ τοῦ τρόπου πίστις ἐν τούτοις τοῦτον ἐκήρυξε, μετὰ τῶν ἀδύτων, χαὶ τὰς χυσμιχὰς φροντίδας συνείληφεν, ὡς αὐτὸν γεγενῆς - θαι εἰσχγγελέχ τε τῷ χρατοῦντι τῶν ἔτωθεν, καὶ ἐξχγ- γελέα τῶν τοῦ χρατοῦντος τοῖς ἔξωθεν. Et. primum quidem profuit rebus magis arcanis et. secvre- orum consiliorum fuit particeps cum consulen-

artis militaris preceptis initiamur, que potius militie auspicamenta, et elementa, et incunabula dici merentur : aliud est imperatoriz virtutis ti- rocicium, cum emensis militaris [57] peritisee ru- dimentis ad majora, et nobiliora gradum facimus, et regendi alios, et. ducendi exercitus, et fallendi inimicum artem ediscimus, provecti jam «etate, non juvenes, qualis erat Symeon iste apud Hi- merium, ut ipse aperte ait: Τούτου pi» ἐχείνῳ συπτρατευόμενος͵ xal προδιδαζόμενος εἰς πεῖραν στρα- τηγιχὴν, οἷα πῦλος μητρὶ πρὸς τὰ γενναιότατα τῶν στρατηγημάτων συσχκαίρων. Partim cum eo militans ad imperalorío artis documenta promorendus, ut equulus matri so'et ad. proclarissima strata- gemata assiliena, Strategica enim est, ut Onosan- dert et Leo iinperator tradunt, στρατηγῶν ἀγαθῶν &c- «ngtc,Sirenuorum ducum ezercitat:o.Eoque potis- simum, quod asserat Melaphrastes, non ad πεῖραν στρατηγιχήν, exercitationem sirategicam tantum, sed ad τὰ γενναιότατα τῶν στρατηγημάτων, ad pre- clarissima stratagemala. Dices, se vocare equu- lum ad. matrem, πῶλον πρὸς τῇ μητοί, Similitudo non elatem respicit, se docilitatem et disciplinam. Quemadmodum enim equulus matri obtemperans, obediensque, ea qua matris sunt, addiscit, ita et qui aliorum, imperto morigerus subest, cuju:cun - que ille sit statis, ἃ ducente, ac manutenente,

93

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA.

54

quacunque ille exsequitur, tanquam a majore suo Α dro actus est. Namque potuit aliquando, vir alias

instruitur atque imbuitur.

Alque ita sub Constantino Porphyrogenito Leonis fi- lio tum Theoctiste eam vitam, tum alia divorum acta eum elucubrasse certum videlur,non ut Alla- lius scribil sub Leone οἰ Constantino. Allatius Dia- Iriba, quam scripserat de Psellis, de cetare Meta- phraste quarens tradit eum sub Leone, et Con- stantino vixisse. Si ante Leonis obitum annos fere decem Me'aphrastes ejusdem Leonis mandato le- gati provinciam apud Arabes susceperat filiis au- clus, ac prope quadragenarius, malene scripsit Allatius eum sub Leone et Constantino vixisse?Sed scripsit cum scriptionem exorsum sub Leone, sub Constantino et Romano nepote absolvisse. Quid

prudentissimus et imperaloric virtutis magister soleriissimus adversam ferrz w&rumnam,et calami- tatibus genere fortunz impetu, et ut magis infor- tunio gemeret injuriis principis urgeri.Id vero ad- huc examinandum est, an Alexander adeo iniquus fuerit, ut laudes quoque Himeriiin dolore poneret, vel ita sedulus scripta aliorum indagarit, ut si quid in illis esset, quod minus arrideret, investi- garet ? Homo nefariis libidinibus deditus, ventri addictus,die noctuque in somno, et segnitie sepul- tus,et plane juvenculus. Cedrenus : '0 ὁὲ βασιλεὺς ᾿Αλέξανδρος xai πάλαι βίο» ἀδροδίχιτον ἔζων, καὶ Ota- κεχυμένον, vat πρός μόνχ ἑπτοτμένον τὰ χυνηγέσια, χαὶ τὰς ἄλλχς ἀκολάπτους, καὶ ἐχδεδιῃτημένας τῶν

tum ? Annon potuit scribere quadragenarius ? Sed p πράϊεων͵ «xi μηδὲν ἔργον βασιλέως, καὶ τῶν ὅλων ἐγέ-

non scripsit Theoclistes vitam. Nec Allatius id di- xit, nec caecus id dixisset, cum aperle in ea Vita dicatur Leone mortuo Vitam scriptam fuisse.Dixit Allatius scriptionem exorsum. Probore debuit Bol- landus, praier Vitas et Acta sanctorum nihil aliud scripsisse.Cum anachoreta Metaphraste imponat, ne ἀπορίαν λόγων, sermonum imperitiam in medium afferat, plane jam cerium reliquit Metaphrastem in scribendo multum habuisse usu:r, in eoque mul- lum se exercuisse. Quanam ergo ratione dicimus Metaphrastem sub Leone non scripsisse? Inter vitas itaque sanctorum primum locum occupat Theocti:t», cum ante alias illam scripserit ita Psello asserente, ante alias scripliones, non itcm, cum alia quoque eum scriysisse ccrtissimum sit. Et quanam ille scripserit ? Dicent alii : ipse divinus non sum, et hominem provectum state, et qui scientiis,ac dis- cip'inis,et precipue rethorica: operam dederit,an- te quadraginta annos aliquid scripsisse, edidisse- que in vulgus, quis prudens negabit ? Possumus etiam dicere ante Leonis imperatoris obitum [58] concinnasse illa, que de Theoctistes virtutibus scripsit, publicaturum vera postea ea addidisse, qua de Leone defuacto,et rebus ipse suis enarrat. Prafationes enim,nt sermonum precmia sepissi- me opellis scriptis addimus Ego prater Vitas mul- tà hujusce auctoris, et carmine, et prosa, oratione scripta, eaque elcgantissima vidi, οἱ per otium legi, qui infra recensebo.

S: Vitia sancte Theoctstes prima ejus commentatio fuit, nihil igitur sub Leone scripsit,quod quidem ediderit in lucem. Hoc vero falsum est ; namque, u' supra dixi: ius, homo ea &late si Vitas sanctorum non scrips't, alia scripsit. Αἱ non edidit in lucem. Quis id ait? Si edere in lucem, publicare fuerit, mula ante Theoctistes Vitam publicasse, quis ne- gel? Neque Alexandro rerum potiente ita laudare llinerium ausus esset. Solemne id fuit aliis etiam historicis. Quot laudat Procopius viros illustres, qu^s Justinianus imperator,et Theodora diris aflli- X Γ8Ώϊ malis,adhu Justi: iano superstite. Quot alii? ne singulos recenseam. Non laudat Himerium Me- taphrastes propterea quod in exsilium ab Alexan-

vxo. ἐγχρατῆὴς, οὐδὲν ἀξιὸν λόγου, ἢ διενοήσατο, ἢ χατεπρίξατο, Enimvero Alexander jam pridem mollis dissoluteque assuetus vite, solisque de- ὁ dilus venationibus, aliisque intemperantibus at- que inlempestivis actionibus, nullius imperato- rem decenlis rei gerendo ignarus, tantumque luxui, et libidinibus intentus, imperium adeptus, nihil memorabile neque cogitavit, neque egit. Et Constantinus Manesses : Ὁ Ὑὰρ ᾿Αλέξανδρος τρυφαῖς 324 0Ànxi xal πότοις Καὶ μόνον τὸν γαργαλιτμὸν τοῦ σώματος φροντίσας, Αλλο δ᾽ οὐδὲν χατάξιον τοῦ βασιλείου χράτους Οὐ δράσας, οὐ φθεγξάμενος, οὐ σχὼν χατὰ καρδίαν, Ὡς ἄνθος ἔῤῥευτεν οἰχτρὸν ἐχμαρανθὲν ἠλίῳ,

Καὶ τάγιον ἐξέλιπε νόσοις ταχεὶς φθινάσι, Nam Alexander voluptatibus et compotationibus indulgens, nec ulla re tanto imperio digna, cel opere, velverbis perfecta ,velanimo denique concepta ,ceu flos solis efficacitate marcescens exslinctus est,el a morbis celeriter absumptus.Et mirabimur si Meta- phrastes, vivo Alexandro [99] si tamen tum, cum illa Metaphrastes scriberet, Alexander vivebat, qui Leoni tredecim tantum merses supervixit, laudes illas suo Himerio tribuisse ? Equidem difficile ad fidem est, Metaphrastem pest scriptum aliqu:d ita neglexisse ; ut nunquam postea illud in manus sumpserit, legcritque, relectumque correxerit. Potuil ergo laudes Himerii mortuo Alexandro Vite antea scrip!z annectere.

Subditur, precipue publicas res ([ractasse sub Leone cepit.Quid ante Leonem egerit Metaphras!es,igno- ratur. Et forsan potuit Basilii Macedonis imperio publico negotio defungi. Sed eslo c&perit sub Leone.Annon potuit sub ipso imperii exordio non adolescens, sed. «ἰδία provecta munus publicum sustinere?Quid ergo doctiss'mus Bollandus contra Allatium inferet,qui dixit Metaphrastem sub Leone vixisse? An qui sub Leone incipit res publicas tractare, sub Leone vivere, aut florere dicendus non est ? Vixit itaque, scripsitque sub Leone, et Constantino Metaphrastes, ut Allatius scribit ; non ut Bollandus excludens Leonem, sub Constantino Porphyrogenito Leonis filio.

99

LEONIS ALLATII.

90

Testimonio Pselli certo inpotuerat nobis Meta- A cimus, Symeonem illum, qui Metaphrases prao-

phraste tas. Postmodum cum Baronio, et Bellar- mino, aliisque laudationem illam Metaphrastz ad seniorem Psellum Leonis Philosophi magistrum retulisse visus sum,cum scripserim:Juníiori Psello adjudicarí nullo prorsus argumento auctorem orationis Psellum alterum esse, non Leonis Philosophi magistram, nunquam evicturos, qué contra sen- tiunMt.Audiamus Bollandum: Leo Philosophus postquam Psello illi seniori inAntroinsula dederat operam, cum non quantum voluissel,ab eo hausisset eradi- tionis, monasteria varia obivit,repositosque in il- lís libros investigans studiose legit,atque excellentem est eruditionem adeptus, ut Curopalates tradit: Dein Conslantinopolim reversus privatim quosdam docuit :

clare composuit. Satis igitur sit hic, qui in san- cí(um Lucam commentario existimavit. Meminit ilaque Metaphrast: Theophanes, sed Theopha- nes vivebat tempore Basilii Macedonis, et Leonis illius filit,ergo Metaphrastes antiquior Theophane potuit a Psello,qui sub Michaele tertio circa annum Domini 860 vivebat laudari, eoque magis, quod de Metaphraste, tanquam fatis functo, οἱ plurimam apud omnes auctoritatem assecuto, quod in pau- cis annis non fit, sermo habeatur. Cadunt ergo ἴοι Bollandi computus exacteque temporum discus- siones, dummodo verum sit, quod de :etate Theo- phanis traditScorsus.Constituit Scorsus duos anno- rum intercurrentium terminos, intra quos Theo-

horum quidam in pratio captus a Saracenis. ac p phanem vixissecertum omnino censel: primus est

víroillustritraditusinservitutem,cum postmodum Geometric peritiam profesus,a quo eum didicerat Leonem privatum, et inopem degere significasset, litteris eum ad se amplissima proposita mercede invita- vit Barbarorum rez. Hac litteras Leo Theoctisto Logolhete, hic Theophilo imperatori obtulit qui eum summo favo favore complezus amplis apibus ditavit, jus- sitque publice docere, ac postea Thessalonicensi Ecclesie preficiendum curavit. Verum mortuosub annum 841 Theophilo, redactus quoque in ordinem est Leo,quod haresim sectatus esset lceonomachorum. Quo δὲ quis recteomnia expendat,fatebitur sub Michaele Bolbo,qui anno 820 in imperium, ac sub illius decessore Armeno vipgeri Leonem Psello dedisse operam ma-

annus 862 argumento Jacobi Gretseri tom. II de Cruce in Notis ad duas Orationes Theophanis, qui putat eum floruisse, quo tempore Sicilia nondum tota a Saracenis essel subacta, quod est circa an num nongentesimum. Álter est annus, quo ca- ptum ἃ Saracenis Tauromenium fuit, quod sub Leonis Basilii Macedonis filii imperio contigisse tradunt Leonis filius Constantinus Porphyrogenneta libro 1 Thematum imperii Orient. Joannes Curo- palata,et alii recentiores, quem fuisse pluribus anp- tiquorum monimentorum testimoniis probat 893.

Floruit itaque Tauromenii ab anno Basilii tertio,

qui fuerit Christi 870 usque ad Leonis annum deci: mum sextui, qui est 702. Probat aliis ejusdem

lura jam octatis viro. Qui potuit igitur a. Psello , auctoris locis: in Homil. De parabola ccena vocat

laudari Metaphrastes vitu functus, qui centum post Psellum annis vixit ? Neque de Psello Meta- phrasio laudatore repugnasset Baronius, si aliunde as- seri Metaphrasta etatem posse existimasset. Ast hunc aliicum sub Constantino Porphyrogenito,qui seplennis Alezandro patruo,anno 912 [66] exstincto im- perare copit,vizisse fateantur: miror non perspi- cere a Psello qui centum, ut minimum cum ante- cessit, laudari equidem mortuum non potuisse.

Et hec quidem Bollandus: quid vero Franciscus Scorsus ex eadem socielate Bollando dixeris, ins- piciamus. Üptime potuisse Melophras!em a Psello seniore laudari, antiquiorem a recentiore. Mela- phraste enim meminit Theophanes Cerameus, et Homilia de Lazaro suscitato, 'O δὲ τῶν Μεταφράσεων γλυχὺς συγγραφεὺς, παρρησίας εἴπε λόγων εἶναι ZnAoti- κόν, Melaphraseon vero suavis scriptos, fidentem ac liberum animum a sermone indicari censet. Et in quarto Matutino. ᾿Αλλὰ περὶ τούτων ὕμεινον ἐμοῦ λέγει τῶν Μεταφράσεων ὁ γλυχὺς συγγραφεύς, Sed de his melius, quam ego id faciam, seriptor. ille dulcis Metaphraseon disserit. Et quinto: Kai ὦ ἂν μὴ xal ἥμετς δόξαμεν ἀπεοικόνχ μαντεύεσθαι, ἀξιό- χρέων ἐνταῦθα παράγωμεν μαρτυρα Συμεώνην, τὸν τὰς Μεταφράσεις εὖ μάλα συνθέμενον. ᾿ΑΛπόχρη οὖν οὗτος ἐν τῷ εἰς τὸν ἱερὸν Λουχᾶν ὁπομνήματι τοῦτο ποιούμενος, 4( ne nos etiam sine, probabili causa divinare velle videamur,fide dignum testem ad hanc rem produ-

Ágarenos ὁμόρους, ὁποίους ὁρῶμεν τοὺς ὁμόρους ἡμῖν ἀπογύνόις τῶν ᾿Ισμαήλ. Cujusmodi videmus hos fini- limos Ismaelis postercs, Homilia de sanctis apos- tolis Petro et Paulo magnifice exornat templum conditum ab imperatore Basilio in Palatio Constan- tinopoli. Συνήδομαί σοι, πόλις, καὶ σοὶ, θεῖε τῶν ávax- τόρων [61] vas. Gratulor tibi,civitus,et tibi,sacrum ín. Palatio templum erectvm. Concludit hoc pal- mari argumento, quo rem omnem evidenter evin- cere confidit : natu idem Theophanes scribit ad amussim imperatores, pro quibus in perorando Deum deprecatur, Homil. De Ramis Palmarum, ᾿Επευχόμενοι τὸ θεορρούρητον κρότος τοῦ εὐσεδοὺς βα- σιλέως ἡμῶν τοῖς υἱοῖς αὐτοῦ διαμένειν, ἀσάλευτον, xal κατευοδοῦσθχι ὑπὸ Θεοὺ τοῦ χοσμήσαντος τοῦτον σοφίᾳ, χαὶ ἀνδρείᾳ βασιλιχῷ διαδέματι, Oremus. eliam, ut piissimi imperatoris nostri imperium divtnilus custoditum, filiis atiam ejus permaneat incancus- sum,ut intendal,et prospere Deiductuprocedat,qui hunc sapientia,et fortitudine, et imperatorio día - demate exornavit. Et Homilia de sanctis apostolis: ᾿Αδιαλείπτως εὐχόμενοι ἐν πολλαῖς ἐτῶν περιόδοις τὸ χράτος διχφυλάττεσθαι τοῦ εὐτεόοῦς βασι) έως ἡμῶν, ὃς εὐσεδείψφ τῆς ἀρχῆς ἰθύνων τοὺς οἴαχας καὶ λόγοις χοσμῶν τὸ διάδημα, xal χρηστότητι τρόπων χοσμούμενος ἐξ ἀρετῆς γνήσιον ἔχει τὸν ἔπαινον, Et si- ne intermissione Deum oremus, ut per multa an- norum spalia pio imperatori nostro conservet po-

97

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST E DIATRIBA.

98

lentiam,qui dum clavum imperii per pietatem di- ^ mare argumentum excutiamus.Bona precatur Im-

rigit,etcum murum probitate ornatus ipse sit,lum etiam diadema doctrinis exornat, veram ingenuamque obtinet laudem. Subdit Scorsus : Quis autem est, obsecro, alius híc imperator, qui sapienlia ornatus, et diadema dottrina erornavit,nisi Leo Basilii Ma cedonis filius, qui sapiens, scu philosophus ab omnibus scriptoribus cognominalur. ἘΠῚ rem insuper mentio filio. rum imperatoris quo fit a Theophane valde corroborat: habuit enim Basilius quidem Leonem hunc, et Alezan- drum:addere poterat Constantinum,et Stephanum; Leo, Constantinum. Preterea, id idem probat epistola Photi patriarche ad Theophanem mona- chum missa, quam intezram Grece simul et La- tine descriptam edidit in Procmii fecundi ὃ ὃ,

peratori ; et filiis, quem dicit sapientia, et forti- tudine, et diademate a Deo exornatum, et impe- rium per pietatem dir:gere cum mornm probitate, tum etiam doctrinis przeditum.ld ait,non nego.Leo imperator fuit pietate et doctrinis insignis, adeo ut Sapientia cognomentum sibi asciverit. Verum est. Ergo de Leone imperatore verba illa intelli- genda sunt.Hoc vero nequaquam.Nunquam id,ni- si dormiens affirmabo. Imperator,qui filios habet, ille est, qui et virtutibus, et disciplinis pollet. Si de Leone intelligas falsum est: quamvis enim ille et pietate, οἱ doctrina excelluit, nunquam tamen filios habuisse dicendus est, qui unico tantum su- perstite, eoque puerulo adhuc Constantino vitam

quem Theophanem esse Cerameum suadent, ut g finit. An non insaniret Theophanes, probeque ab

Scorsus conjectat, Sicilia ipsa, cujus fit mentio in ipsa epistola, eo quod cura aliis epistolis una repe- riatur, que et Gregorio Syracusano episcopo, et Euthymio Catanze Metropolitee, οἱ Marco Siculo scripte sunt, et temporis ralio, quam dicit se in- tra subtilius supputaturum.Theophanes igitur,qui eo tempore monachus erat, postea ad episcopi di- gnitatem evectus, Zacharix fuit successor. Et haec quidem Scorsus Bollando reponeret.

Quid Scorso Bollandus? Pauca, sed pro re. Me- taphrast: xtatem sub Leone, et Constantino ejus filio certissimam ex Psello haberi. Frustra aliam inquiri hinc conjecturas omnes de xtate Theo- phanis nullas esse. Etenim si Theophanes Meta- phraste recentior est, ut plane est,cum ipse Meta- phraste, tanquam antiquioris, et auctoritatis jam adulte meminerit: οἱ Metaphrastes vixeril sub Leone et Constantino, necesse est Theophanem subseculis temporibus zealem egisse, ruereque omnia Scorsi, quibus Theophanis zltastem sub Basi- lio et Leone constabilit, et terminos illos annorum intercurrentium, [62] inter quos Theophanem vi- xisse censet, leves esse, ne quid pejus dicam. At floruit ante Tauromenium captum a Saracenis, quod captum fuit sub Leonis Basilii Macedonis filii imperio : cum Tauromenii concionem habens vo- cet Saracenos confines. Plura hic probanda fue- rant, concionem illam Tauromenii habitam : cum concio illa habebatur,nondum Tauromenium a Sa- racenis subactum fuisse. Tauromenium semel occu. patum a Saracenis, nunquam a Christianis recu- peratum, qua nec probata sunt, nec unquam pro- bari poterunt. Quare potuere esse Saraceni finitimi, sed non Tauromenio, sed urbi, in quaipse perora- bat, et perorasse Theophanem in aliis urbibus non uno exemplo idem Scorsus probavit. Sic finitimos esse non tantum urbi,in qua sumus, proximos, sed eos etiam, qui provinciz, in qua sumus, et impe- rii limitibus adjacent. Ita Turce finitimi sunt 1ta- lie, et Sicilie Africani, et Poloniw Tartari. De templo Sanctorum Apostolorum in palatio nihil est. Non unus Basilius id. solum conatus est. Et πόλιν eo loco Byzantium quis dicet ?* Verumtamen pal-

imperatore, aliisque irrideretur, filium unicum in filios, eosque plures discerpens ? Si de Dasilio fal. sum quoque est;quamvis enim ille filios habuerit, nunquam tamen eum et doctrina, et disciplinis prastasse dices. [s arti inilitari deditus, et corpo- ris viribus strenuus, non doctrina, aut sapientia innotuit Et licet sub ejus nomine et capita parz- netica ad Leonem filium, et nonnulla alia circum- ferantur, non propterea Sapientis, vel Philosophi sibi nomen eorum auctor vindicat it. Quare certo certius concludendum, Theophanem non deprecari Deum,neque pro Basilio. qui disciplinis exorna- tus non fuit, neque pro Leone, qui filios non ha- buit. De epistola Photii ad Theophanem, nihil est

^. quod dicam, qui enim scribere potuit Photius sub

' Basilio Theophani Cerameo, qui mentionem facit Metaphrastze sub Leone Basilio filio,et Constantino nepote vitam argentis,nisi rerum urdinem inverta- mus?Fuerit eo tempore et MarcusSiculus,et Euthy- mius Catan metropolita, et Gregorius Syracusa- nus, ad quos scribit Photius : fuerit et iste Theo- phanes monachus ergo ne slatim iste Theophanes eril Cerameus il'e, cujus [63] ἰδίῳ Homiliz legun- tür, el quod magis est, Zacharia successor ?

Quonam ergo tempore vixit Theophanes? Quz - rat cui placitum est. Satis 811 nobis ostendisse, eum Basilii Macedonis, et Leonis illius filii vo multo posteriorem esse. Et quam ipse se invenisse profitelur Scorsüs Metaphrasta statem adeo anti- quam,ut a Psello seniore laudari potuerit, fabulam esse. Sed ne in argumento tam serio jejuni esse videamur, non aliud in gratiam studiosorum affe- remus,quam quod ipseScorsus convellere conatur, el in aliam, atque aliam sententiam traducere. In homilia dicta die Dominico Palmarum irscriptio illa. ᾿Ελέχθη δὲ ἐνώπιον τοῦ ῥηγὸς Ῥογερίου, dicta csl praesente rege Rogerio, quamvis a duobus co- dicibus Gallicanis absit, recipitur tamen ab innu- meris aliis manuscriptis, tanquam antiqva et ge- nuina, licet in aliquibus ita descripta sit, ut nomen Rogerii per compendium signet : namque expri- mitur in linea ῥογ, supra lineolam expansam aperlissim οὐ agnoscitur. Quod indicat inter pri -

59

LEONIS ALLATII.

60

mas litteras in linea,et alias supra in spatio medio A aliis circumvestit,reponens, ἐλέχθη oi ἐν τῇ, (da,

aliquid deesse, ideoque facili negotio suppleri, si exlente 'Ρογερίου nomen proferas ; nam si ῥύγου enuntias, miram scriptoris inconsiderantiam,alque ineptiani deprehendes qui nullo fructu, et ut ita dicam, litterarum fenore nomen illud ea ratione decurtavit, quod poterat facilius eadem linea in- tegrum exprimere. Tum enim nomina ita decur- tantur, ut littere alias in linea pari exprimende, quodammodo interceple ex indice superis li- neola, et litterarum integre habeantur : quod fit ὃ scriptoribus vel cum inopia papyri urget,vel tem- pus breve moras sollicitat : sepius etiam ad scrip- jure concinnitatem, et elegantiam, et potissimum Grece, qus similibus litterarum tractibus, et ι6-

Υ.} forlassis ἐνώπιον τῆς jóvxc, re ipsa el distri- butione munerum pro conventu, consessuque 8impta : quod ab ignorantibus, quid sibi velit à τῇ ῥόγᾳ, vel ῥόγου, et hariolantibus nomen illud esse concisse scriptum pro 'Ρογερίου titulum ipsum addidisse τοῦ ῥηγός. Quae ita το ᾽πὶ a lectoribus ac- cepta. ut ex h.sillud se scire profiteatur, non esse eam Homiliam ad Rogerii tempora referendam ; csetera de epigraphe, ut excogilala a se el opina- ta non explurata, atque comperta dici.

Subtilis est, et satis acuta Rogerii in ῥόγον, vel ῥόγας immutatio : ut lantum antiquitatis servetur Theophani sub Basilio, et Leone. Fan: tamen nul- lam esse, ut opinor, cum supra abunde dertr:on-

curtatis syllabis venustatus. Scorsi machinz exa- p stratum sit, nulla causa fuerit, ut vires ingenii ad

minantor:Rogerii regis tempore Tauromenitanum episcopum floruisse, vel etiam fuisse in Sicilia ne- mo dixerit, vel lectu:n, vel traditum, modo histo- riarum lectione, et presertim Siciliensium rerum paululum sit imbutus. Probat testimonio Gaufridi Malaterra eorum temporum scriptoris, qui in sua Historia unius tantum Panormitani archiepiscopa- tus restitutionem a Rogerio comile, et duce Ro- berto commemorat. Qui sane cum lam diligenter eorum temporum facta describat, is quis alius ab ílla clade incolumis evasisset episcopus, dicere certe non omisissel. Siluerupt Thomas Faccellus, alii quorum hoe ipsum fuit institutum perscruteri,et in lucem prodere notitiam episcoporum. Si aliquid

tot comminiscenda exerceamus. Rogerii aevo nul- lus fuit Tauromen tanus episcopus, comprobatur- que silenlio scriptorum.Argumenlum ab auctori- tate negative,quantum valeat,doct:ssinii quique vi- ri sciunt. Cum omnia scripturum monumenta non sint ad manus. Et forte fuit, qui illius meminerit, incuria tamen hominum, vel injuria temporum, cum deperditus sit scriptor, non potuit nobis indi- cari.Id de Panormitano etiam restituto contigisset, nisi superstes Gaufridus Malaterra memorasset.Et Rogerii tempore plures in Sicilia episcopos Grz-

cos fuisse probari potest ex Rogerii Eclypo, cujus

Graecam inscriptionem nobis Scorsus ab aliis ac-

ceptam expressit.Qua enim causa lhogerius Crecis

de Tauromenitano episcopo ad Rogerii regis tem-(, litteris nomen imprimi suum procurasset, si a

pora supersiite alicubi scriptum esse reperissent, evulgassent.Et cum de aliis episcopatibas restitutis, sive erectio cum a Rogerio,tum a sequentibus regi- bus memoria habeatur, si Tauromenitanus instau- ra'us a Rogerio rege fuisset,id aliquis scriptor me- moris prodidisset. Propterea inscriptio τοῦ ῥηγὸς non conveni! cumiis,qua in ipsa Homilia dicuntur, in qua βασιλεὺς [61] appellatur, cujus prasentia, quam nunc Limeo, et contremisco sudore asper- $us, pavore occupatus, reverentia delentus, pa- tente anima,nulente mente, οἱ subsullante corde, intercluso eliura vocis sono,quod βασιλικαῖς kxox'5, imperultoriis auribus sermonem, quasi salsugine amarum propino. Tanta demissio, tantusque tremor dicentis nonnisi «b impera'oria majestate excitari videlur posse. Nomen βασιλέως copve- nire Rogerio non potuitetsolum appellatos impe- ratores a Michaelis Tertii temporibus usque ad concilium Florentinum trecentis post Rogerium annis celehratum comperitur.Hinc,necnon ea dia- demate,el consessu,adventugue episcoporum ,quz non alibi, quam in urbe ipsa Constantinopoli con- gruentius evenire posse videntur,et frequentia du

cum, et magistratum aule Constanünopolitanze illam Homiliam Constantinopoli habitam, et titu- lum corruptum suspicatur Scorsus; et cum eo die imperatores olim ac patriarche ῥύγας, hoc est mu- nera, et dona distribuerent, emendat, el vestibus

nemine vel intelligeretur, vel legeretur, et pre- serlim «o tempore, quod barbaries fere omnia oc- cupaverat, exslinclUs litteratura politicris lumini- bus ? Et sane nemini dubium esse debet eo tem- pore Gracis Siciliam abundasse,nondum per Lati- nos Graecis episcopis expulsis, vel summo etiam studio à Rogerio ipso, cui cum Romanis pontifi- cibus inimicit e fuere,et magna rei familiaris 608. troversie,procuratis, ut medio Schismate, [65] vel eorum quoque auxiliaribus conatibus se suis hosti- bus redderet formidabiliorem. Dicit Malaterra Ro- gerium, et Robertum adepto Panormo Ecclesiam Sancta Maris», qua antiquitus archiepiscopatus [uerat, violatam a Saracenis, reconciliata dote, et ornamentis ecclesiasticis auxisse, renovantesque restituisse archiepiscopum natum Graecum, qui in paupere Ecclesia sanclae Cyriace cultum Christia- na religionis pro posse exsequebatur. Quidquid sit de Tauromenitano episcopo,ex his Malaterre ver- bis nihil de Latinis episcopis elicitur: iino si verba illius attentius considerentur, Panormitanus epi- scopus Graeus eral nalione in templo sancte Cyriace cominorans, et forte etiam Graco ritu ordinatus, Grecoque ritu cultum Christian reli- gionis exercens : et lunc eumdem non alium re- vocantes restituerunt, Solent id Greci etiam sub tyrannide Barbarorum, et Chris'iane religionis hostium episcoposa se ordinatos :millere in eas

61

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA.

62

urbes,in quibus antequam a Barbaris occuparen A el unum episcopos subjectos, secundo loco ponit

tar, jus aliquod adepti fuerant. Imo hoc eodem tempore Rogerii fere per universam Siciliam,et ur- bes illius preecipuas Grecos episcopos a patriarcha Constantinopolitano ordieatos jurisdictionem et potestatem in eos populos exercuisse habeo ex auctore illius evi Nilo Doxapatrio, qui de quinque thronis patriarchalibus rogatus ab eodem Rogerio ad eumdem Rogerium scripsit, et praPfatur : Xoy- γράμμα γενόμενον παρὰ Νείλου ἀρχιμανόριτου τοῦ Δο- ξοπατρὶ κατὰ κέλευσιν τοῦ εὐγένεστάτου μεγάλου ῥηγὸς Ῥογερίου περὶ τῶν πέντε πατριχρχιχῶν θρόνων, καὶ τῶν ὑπ᾽ αὐτοὺς ἀρ (ιεπίσχοπῶν, χαὶ μητροπόλεων, xat τῶν ὑπὸ τὰς μητροπόλε:ς ἐπισχοπῶν, καὶ τῶν ἐνοριῶν ἐχάστου πατριαρχικοῦ θρόνου, καὶ πῶς xxl πότε συνέστη

Tauromenitanum.Illius verbain Syntagmate nostro de Ecclesic occidentelis,atqne orientali perpetua consensione lib. 1 posuimus. Primum enim locum Catania,secundum Tauromenium,tertium Messana occupat. Et antea dixerat suo &vo episcopatus a se nurmeralos,inler quos et Sicilienses fuere,quos ipse commemorat sub patriarcha Constantinopolitano fuisse Nov» οὖν χατέχει ὁ θεοφρούρττο: θοόνος Kov- στχυτινουπόλεως ὃν ὁ πρωτόγλητος ᾿Αυδοίας ἐνίδουτεν πρῶτος Ἐπίσχοπου ἐν αὐτῷ χαταστήσας της πόλεως ἔτι Βυζαντίου οὗτης͵ μέρος οὐκ ὀλίγον τῆς πόλεως xal τῆς ᾿Ασίας, χαθὼς ἑξῆς δηλώσομεν, Nunc. igitur possi- det a Deo custo litus thronus. Constantinopolita- nus, in quo adhuc cum esset Byzantium,primum

ἕκαστος πατρια» (ικὸς θρόνος, xal περὶ τῆς τάξεως a5- B 'ocatus Andreas primus instituit episcopum,par-

τῶν, xai τῶν ἰδικῶν ἑκάστου ὀνομάτων, xxi ποῦ λόγον ἐπέχουσι. Ζυνεγράφη δὲ ἔτει ζ΄ χνα΄, ἰνδιχτιῶνος (" Πανευγενέστατε αὐθέντα μου, περὶ ἧς μοι ἔγραψας ὑποθέσεως, μέμνημαι, ὅτι ἐν τῷ χαστελλίω Πανόρμῳ ὧν ἔγραψα πρὸς τὴν σὴν ἀντῆψιν, πλὴν οὖχ οὕτω πλατύτερον, ὡς νῦν ἠρώτησας᾽ νῦν δὲ πολλά εἰσι τὰ ἔρω- τηθέντα, xal χρεία λεπτοτέρας γραφῆς, xal διηγήσεως, Διὰ τοῦτο xal παντὸς πόνου χχαταφρονήσας (τυῦτο γὰρ tx χρέους ἐστὶν ἀπαραιτήτου ὀφειλόμενον, τὸ ὁλοψύχως ἐχπληροῦν τὸ παρὰ τῆς σῆς μεγαλυπερόχου Unspo fe ἐπιταττόμενόν μοι μετὰ xal προτροπῆς τοῦ ἀγίου μου Πατρὸς), πειράσομαι διὰ βραχέων ὅσον τὸ κατὰ δύνα- μιν διὰ γραφῆς σαφοῦς παραστῆσαι πάντα τὰ ἐπιτε- ταγμένα μοι. Commentatius concinnalus a. Nilo

tem non. parvam Europa, Asieque , ut. infra indicabimus. Potuit ergo Theophanes Roge- rii tempore Tauromenii episcopus esse, et coram Rogerio homiliam illam habere.

Quanam igitur ratione βατιλέως, illiusque titulis Rogerium regem prseter Graecorum morem insigni- vit Ὁ Tyrannis Rogerii, ambitio, fastus ; tum Gre- corum subditorum adulatio,qui de eo bcne mereri . cuperent, id fecit Solenine id fuit Grecis proprios dominos, non quibus illis debebantur titulis, sed multo amplioribus adornere, ut eos sibi simili ti- tulorum liberalitate conciliarent. Et ne plura hic aggeram ex eodem, ex quo Scorsus contrarium constabilire conatur, ἃ Nicela probatur, et. con-

Doxupatrio archimandrita,jussu nobilissimi ma- (, stantissime Photius illis iisdem temporibus, qui-

gni regis Rogerii de quinque patriarchulibus (hronis, οἱ ilis subjectis archiepiscopatibus, et metropolitatibus, οἱ qui metropolitatibus subdun- lur, episcopis, ei dicecesibus uniuscujusque sedis patriarchalis. Et quomodo, et quando patriar- Chici throni instituti sunt,el eorum ordine, el pro- priis nominibus, et. cujus locum leneant. Con- cinnatus est anno 6651, indiclione sexla.. Per quam illustrissime domine mi, de ev quod ad me scripsisti, argumento recordor me, cum in castro Panormo essem, ad (uam quastionem rescripsis- se, non ita lamen fuse, ut [66] nunc postulasti. Nunc vero qua a te poscuntur pleraque sunt, in- digentque scriptione exacliore et narratione. Propterea omni labore neglecto (hoc enim ex de- bito quod effugere nemo valet, tibi debetur, toto pectore ac animo explere, quidquid a tua praez- celsa eminentia mihi imponitur, el potissimum cum sancti Patris mei imperium accedat) cona- bor breviter, uti potero, scriptione plana, atque aperta commissa mihi omnia complanare. Si l'ogerii tempore nulli erant episcopi Greci in Si- cilia, frustra de quinque patriarchalibus thronis, el eorum subjectus episcopis quzesivisset Rogerius: Írustra enim eorum, quas ad nos non spectant co- gnitio queritur. Hic itaque Nilus cuim de episcopis patriarchee. Constantinopolitano obnoxiis ageret, Syracusani in Sicilia meruinit, cujus inter viginti

bus controversia hac inter orientales atque occi- dentales agitabatur, imperatori occidentali, atque imperatrici, si sibi morem gererent, pollicetur se βασιλεῖς proclamaturnim. Δδώρο c γὰρ λαμπραῖς ὅτι μάλιστα τὸν ῤῇγα Φραγγίας Λοδόνηχον, καὶ ᾿Ἠγγιλδέο- ταν δὲ τὴν αὐτοῦ γαμετὴν, ὑποποιούμενος βασιλεῖς τούτους ὀνευφημμεῖν ἐν Κωυσταντινουπόλει ἐπηγγέλ- λετο, εἴγε συνεργήσειεν αὐτῷ πρὸς τὴν ἄτοπον ταύ- τὴν καὶ ἀθεσμον, ἐπιθυμίαν, καὶ τὸν δίκαιον ἄνδρα τῆς xat' αὐτὸν ᾽Εχχλη σίας βιχίως ἐξωθήσειεν, Magnis eo- rum muneribus pracipue regem Francis Podoe- chum εἰ EnBhilbertam ejus uxorem sibi propitios reddens eos imperatores (Bas e1; in urbe Constan- tinopoli[67]se proclamaturum pollicebatur,si sibi opem ferrent in hac re adeo absurda,et injusta ,ut sanctum illum cirum ab F'eclesía vi ejicerenl. Si patriarcha in urbe Byzantii, reluctan'e, ac contendente iinpera'ore,nomen hoc exteris tribuis- sel, quanto ma, is minor episcopus in propria dic- cesi, tyranno, ac impio, et forte etiam ambitiose affeclanti, extra urbem Conslantinopolitanam ? Ne quid de minoribus etiam principibus,qui hoc idem inter Graecos obtinverunt, dicam, etsi serenitatis titulus praefecto urbi tribulum est, quare id non potuit,et honestiori respectu Rogerio tribui? Cun- cludam argumentum,si altero ejusdem szviseriptoris testimonio probavero, Rogerium honorum simi- lium ac dignilatum perquam cupidum fuisse,

63

LEONIS ALLATII. 6

nomenque imperatoris summopere captasse. His 4 Metaphrastz Psello seniori,qui centum annos an.

fuerit Joannes Cinnamus Historia librum m. 'Po- γέριος δὲ ἐπειδὴ τοῦ κατὰ σχοπὸν Eu e, πρέσόεις tiq βασιλέα Ἰωάννην, ἔτι περιόντα πέμψας, ᾧτεῖτο χάδους τοῦ Ex βασιλείων αἱμάτων ἐπὶ παιδὶ τεύξασθχι τῷ 25- τοῦ, ᾿Αλλ’ οὔπω tlyc τὰ τῆς πρεσδείας, xal ᾿Ιωάννης τὸν βίον κατέλυσε. Μετὰ C6 τινα χρόνον Μανουὴλ ἤδη τὴν αὐτοχρχτορίαν διέποντος, ταυτὰ xai πάλιν πέμψας ἠξίου, “Ὅθεν xai βασίλειός τις ἐπώνυμον Ξηρὸς εἰς Σι- χελίαν ἀφῖχτο, Ῥογερίψ περὶ τούτου διχλεξόμενος, ᾿Αλλ᾽ ἐχεῖνος χουσίῳ χλαπεὶς παρ᾽ αὐτοῦ ἀλλόχοτά τινα ὡμολόγει, ὧν δὴ χεφάλαιον ἣν τὸ ἐν ἴσῳ μεγαλείου Βασιλεῖ τε τοῦ λοιποῦ xai "Povtptov ἐπεσθαι, Ὅθεν δὴ τὰς μεγάλας ἀνχῤῥαγῆναι ξυμβέδηχε μι... ας. Ention (20 ὁ μὲν Ξηρὸς εἷς Βυζάντιον ἐπανίὼν τὸν βίον κατέσ- τρεψε, δίχην οὔπω τῶν τετολμημένων ξοὺς, βασιλεὺς ὅσα xai ἀθύρμασι ταῖς ἐκείνου πρεσδείαις προσεσχ ηχὼς, Ῥογέριον αὐτοῦ χαίρειν εἴα. Rogerius vero, quac ipse cupiebat assecutus ad imperatorem Joannem adhuc superstitem oratoribus missis ex impera- torio genere mulierem nuptum filio suolocare pos- cebat. Sed nondum [icgatio finem habuerat, el Joanses falto defungilur. Post aliquod tempus eum Manuel summam imperii administraret hac eadem rursus legatis missis postulabut. Hinc Da- silius quidum cognomento Xerus Siciliam venil de his cum Rogerio tractaturus : sed auro a Ro- gerio seductus, absurda quadam ex se, alque immania concedebat, quorum caput erat in pari dignitatis gradu imposteum cum imperalcre Rogerium futurum. Hinc ingentia bella exorta. sunt. Cum enim Xerus Bysantium 1ediens mortem obiisset, panis, quas ille meruerat ob ea quo deliquerat, non- dum persolutis, imperator illius legationibus veluti lu- dicris animum non adveriens,res Rogerii minus, mi- nusque impendio curavit. Hinc quantum fieri de- beat correctio illa de ῥόγου et ῥόγας prudens in- dicet lector. Et hec quidem pro :etate Theopha- nis, et Melaphrastz ad Scorsum.

Nunc ad Bollandum convertamus oralionem. Postremis suis verbis Bollandus in me latenter stylum exacuit.Ignoscendum nempe esse Baronio, qui cum aliunde zlatem Metaphraste non haberet, laudationem illam in Metaphrastem Psello *eniori adjudicavit: non item Allatio,qui cum eum posue- rit sub Constantino Porphyrogenito, non perspexit

Lecesserat attribui:se ? Ipse scripseram sub Leone et Constantino Melaphrastem,non sub Constartino, excluso Leone, statem zgisse, quod abunde supra probatum existimo. Sed quis vere dicet I'sellum Meltaphrastem pracessisse centum annos? Vixeril sub Theophilo Psellus,imo sub Leone Armeno,vi- vebat sub Leone sapiente Metaphrastes non ado- lescens, sed zlale matura, provectaque et dubio procul media. Numerantab Armeno ad sapientem annos 16 ab Theophilo annnos 65, si de defuncto Metaphraste sermo est,tum plane anni centum in- tercedant. Sed quis tam perspicam diem obitos Metaphrastz certo signaverit ἢ Coastantini impe- rium longissimum fuit, et aliorum dominatione

B sepius intrerruptum.

Scribit Bollandus,me in Diatriba de Psellis cen- sere, Panegyrim illum in Metaphrastem. juníori P*ello adjudicari nullo prorsus argumento. Auctorem fllius orationis Psellum alterum esse, non Leonis philosophi magistrum, nunquam evicluros, qui contre sentiunt. Videamus,quod ipse sentiam,cum de Ba- ronio ad seniorem Psellum panegyrim referente tracto pag. 11. Et nos ad quemnam Pisellum | oratio illa referri debeat,certo affirmare non possvmus : conjeiura, tamen. eaque levissimp ducimur heme re- centiorem esse illius auctorem:quod el plura seri- pserit in omni disciplina, et scriptorum omnium gloria celeberrimus fuerit. An aero senior ille aliquid scripto. tradiderit, certo non. constat. Qui negat omnia, negat quoque Panegyrim illam senioris Pselli fuisse Et qui orationis illius auctorem in dubium in incerlumque revocat, nihil de eocerto statuit; el qui polius ad recentiorem refert, senio- rem excludit. 1mo infra pag. 53 apertissimis verbis Psello juniori ascripsi. Sed dixi Panegyrim illam nullo argumento adjudicari Psello juniori,et alte- rum Psellum esse non Leonis Philosophi magi- Strum) nunquam 'evicturcs (Bollandus addit qui aliter sentiunt. Sed non Allatius, qui si quid addere vellet, adderet sine ulla hzsitatione) hereticos, contra quos tum agebat, et Metapbrastem ex 2late Pselli panegyris auctoris contendebant esse recen- tissimum.Frustra enim operam sumerent, etiamsi id totis viribusconarentur.Licet enim argumentum Bollandi de state Pselli, qui ante Metaphrastem

Metaphrastem non potuisse laudari mortuum ab Ὁ vila excesserat, gravissimum si!, mihi tamen ipsi

illo Psello; qui eum centum, ul minimum, annos antecesserat. [68] Vapulo, quod rei partem igno- raverim;quod partem sciverim, aliisque indicave- rim,nullus sum?Metaphrastae e:latem ignotam hac- lenus,et suspicionibus, iisque levissimis nixam,cer- tam atque indubiam ipse primus signavi: neque prepterea nimis mihi arrago, quamvis aliquid id quoque sit, et ad refellendos hereticos qui Vitis sanciorum tandumdem detrahunt, pietatemque que ex eorum lectione percip'itur,constabilienJam,ad- modum necessarium. Et miratur Bollandus me tempora exactius non digessisse, et laudationem

concludereni,cum respondere possent eodem ipso evo Constantini [69] Purphyrogeniti Psellum fuis- se, vel eumdem Metaphrast» encomiastem, vel alium omnino; certe Psellius Michaelis duce pree- ceptor esse non potuit, et cum diversum a primo illo fuisse eviuci non posset, firmissimum quodam- modo remanet,antiquissimum fuisse:et fuisse sub Porphyrogenneta Constantino ex latrico Pselli ad Constantinum Porphyrogennetam,cujus nob proce- mii copiam fecerit doetissimus Melchior Incofer, et legitum in Vaticana bibliotheca, et alibi,de quo animadverlebam pag. 89. Sive enim Constanti-

65

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA.

66

num Porphyrogene!'um primum, sive secundum, A liquas disciplinas omnes ingenuas jam deperdi-

qui cum Basilio imperio profvil, intelligas, Psel- lus auctor essenon potuit .quem subimperio Alexii Commeni vivum adhuc deprehendimus,nisi tum primum et natum, el libros componentem dicere velimus;et (unc etiam vitamejusullra cenlesimum annum productam fateri cogemur. laque Psellus hic utcunque ille sit, impedit,ne Hzretici certum quid e seniore Psello, et auctore laudationis in Metaphrastem pronuntient.

Quonam ergo tempore vixit Psellus auctor lauda- tionis in Metaphrastem ἢ Paruw id refert ad Meta- phrasta ciatem expiscandam, qua aliunde et fir- missimis argumentis hsbetur. Conferam tamen ipse nonnulla, ut rebus hisce exercitati et perspicacis

las sua industria, et diligentia fuisse restitutas. ᾿Ορᾷς, ὦ θειότατε βασιλεῦ, τὸν ἱερὸν τοῦτον val φι- λόσοφον σύλλογον ; τῆς ἐμῆς γεωργίας γεννήματα σύμπαντες, Πάντες ἐχ τῶν ἐμῶν ναμάτων πεπώχασι, καὶ τῆς ἐμῆς πηγῆς ἀπηρύσαντο, καὶ νῦν ἠκόνηνται μὲν καὶ πρὸς ῥητορείαν τὴν ᾿λῶσταν, οὐχ ὥστε μόνον διαιρεῖν ἐπιψειρεῦν τε, χαὶ περιεργάζεσθαι χαὶ διαφόροις ἰδέαις τὸν λόγον χαταχοσμεῖν, ἀλλ᾽ ὥστε καὶ πράττειν συστά- σεις προύλημάτων᾽ xai τὰ £n. Vides, o divinissime imperator, sacrum hunc, vereque philosophum catum. Omnes sunt reg. culture fetus et gei - mina; omnes ez meis laticibus adbiberunt, et ex meo fonte hauseruni : et nunc quidem lingua ad artem dicendi prompti sunt,et parati,non tantum

ingenii viri delerminent. Et ante alia propono g ut dividant,argumenta ducant,curiose elaborent, auctorem ante illam laudationem alia quoque sui et variis idearum formis orationem perficiant, sed ut εἴ ingenii monumenla scripsisse. Εἰ yap χἀμοὶ πολλὰ problemata construant, elc. Et infra ? Καὶ τὴν μὲν xxi περὶ πολλῶν συγγράφεται᾽ ἀλλ᾽ οὐκ ἂν ἔχοι τοιοῦ- τφιλοτοφιᾶν σδεσθεῖσαν αὐτὸς ἀνῆψα. Δεῖ γὰρ ἐν χαιρῷ τον ζῆλον xal μίμησιν τὰ σπουδάσματα, ἀλλὰ λογίοις xai παῤῥησιάσασθαι. ΕἸ exstinctam quidcm philoso- μὲν ἴσως ἀνδράσι φανήσεται περισπουδαστα, χαὶ ζηλώ- phiam ipse,ut noto lumine illuceret,effeci; necesse

σουσι ταῦτα διὰ τὴν λέξιν, xal. τὸν ποικίλιον σμημχτι- σμόν᾽ καταφρυνήσουτσι δὲ οἱ πολλοὶ, ὅτι μὴ μέλον αὑτοῖς ζητημάτων͵ καὶ ἐννοιῶν ἀποῤῥηττέρων͵, Nat οἰδὲ ὦ me multa quoque de multis :cribuntur, non habenl talem zelum,et commendalionem opera : sed viris quidem fortasse doclis videbuntur digna,in que sludium conferatur, et ea emulabuntur propter dictio- nem, et varias figuras: mulli autem contemnet, quod non sil eis curo questionis el sententia ni- mis arcane. Alterum est Michael«m Psellum, cujus mula circumfereuntur in quocunque argumenti genere monumenta, sub Constantino monomaclo, et disciplinis et dicendi gloria floruisse. Hoc adeo perspicuum est, ut. nihil. divinatione opus sit: ipsius enim oraliones post nonnullas alias, et laudationem in Melaphrastem exstant ali:e. ora- liones in codice meo satis anliquo, quem mibi post Diatribam meam de Psellis, licet lacerum, madore infirmatum, tineisque depastum conqui- siveram. Orationum initia in Diatriba pretermissa afferam. Prime initium tribus lineis mutilum est. Διδόασι γὰρ ὑποψίαν ὧν οὐχὶ τὸ ἐχάστου, Secundi,

esl. enim cum occasio sese offert,suas quemque laudes libere proferre. Qui artes ex:tinctas resti;uit, illisque restitutisita alios promovet,ut eas commo- de quoque pertractare possint, ea :etate censetur omnino, qua et puerilia nugamenta, et adolescen- tum morosas illecebras, primosque etiam ἰδ 18 virilis impetus firmiore ztate evitavit, qui plane minor quadragenario non est. Et ut melius :tas Pselli hujus dignoscatur,ex aliis quoque ipsiusora- tionibus proferam, qua sententiam nostram etiam conira moroeses disputatores firmabunt. Oratio- ne funebri in Joannem Xiphilinum patriarcham : Ὅσον ἐγὼ miv πρὸς th» τέχνὴν τῶν λόγων, καὶ τὴν φιλοσοφίαν ἀπένευσα, xal μαθημάτων Ἡψέμην, οὐ παρ᾽ ἄλλου λιδών: ἔσόεστο γὰρ αὐτοῖς ὁ πυρσός᾽ ἀλλ᾽ ἐγὼ αὖθις τοῦτον ἀνάψας, καὶ τοῖς ποθοῦτι διχπυρτεύσας, Et, ᾿Ἔντεῦθεν παραλαμβάνω μὲν Ἐγὼ τὸν νοῦν εὐφημού- μενος, χχὶ πρῶτος προσπελάξω τοῖς προπυλχίοις οὐκ ἀπονητὶ, οὐδ᾽ ἄνευ δοχιμασίας xal χρίσεως, ἀλλὰ πρῶ- tov δοχιμασθεὶς, xai βχσανισθεὶς ἐπὶ παντὶ λόγῳ, ἐπὶ πολλαῖς χρίσεσεν͵ ἐπὶ τοῖς αὐτοσχεδίοις συγγράμασιν, xal οὕτως συμπιεσθεὶς πρὸς τὴ, εἴσοδον ὧν μόλις που

Ἔδει ποτὲ, θειότχτε βασιλεῦ, τὴν πάντα χρίνουσταν τὸ πνεῦμα ἀνακαλέσχεθαι, Et ego quidem ad artem φιλοσοφίαν, Terlim, Ὦ βασιλεῦ ἤλιε, καὶ τίς ἂν μὲ dicendi, el disciplinas philosophicas animum ap- χαταιτιάσαιτο ταύτην σοι προσφυῶς τὴν χλῆσιν, plicui, et mathemata attigi, non aliis mihi tra- Quarle, 'à βασιλεῦ προσθήκης ὥπερ xai συναφῆς, D dila : lumen enim eorum ezstinctum evanuerat. xai μόνε τῶν ὄντων ἁπαράμιλλε, Quintee, Μὴ 0zo- — Sed ipse denuo illud accendens,qui similium de-

μᾶσῃς, ὦ βασιλεῦ, εἰ πλείστων λογίων àxzozadyusvoc. Sexüp, Μέγιστε βασιλεῦ, τον ὁρατὸν τοῦτον χόσμον, τὸ μέγα τοῦ Θεοῦ δῃμιουργημα, Septima. "Oc ἐκ τοῦ βασιλέως τοῦ μονομάχου [70] πρός τινά σοφὸν χανηχοηύμενον, P. ᾿Ανέγνων τὸ γράμμα σου, λογιώ- ταῖε χαὶ σοφώτατε, χαὶ τῷ ἀμυθήέτῳ χάλλει, Preterea hec scripsisse Psellum :etate adulla, el annis minimum «quadraginta natum, colligo ex ejusdem ad Monomachum oratione secunda, qui satis confidenter apud ipsum imperatorem asseverat, non lantum dicendi autem, sed re-

siderio lenebontur, illis preluxi. Et, Hinc ego praoccupo, laude ingenii celebris, primusque vestibulis admoveor, non. sine labore, non. sine probatione εἰ examine, sed primum in omni dicendi ge- nere examinatus approbatusque,tum denique hae ralione iniroitus earum rerum concessus est, per quas mihi nec respirare quidem licebat. Sermo est deimperio Monomachi. Multum temporis za- tisque [71] humanae non minima pars in similibus absolvendis consumilur : siquidem homines sunt que in istis se exercent, perficiunturque,

θὲ LEONIS ALLATII.

68

Nam enxcipi videtur beroum illud genus. Jose- 4 salutis 900. Et de etate Metaphrasts hzc satis

phus Scaliger, qui in musao abditus inclu-asque, quod exaliis non pctuerat,se magistro didicit,et vix delibatis conjugationibus Grzecis Homerum cum interpretatione arreptum,uno et vigiuti diebus to- tum didicit : poelicie vero dialecti vesligiis insis- tens granimaticam sibi ipsi formavit:neque ullam aliam didicit, quam quz sibi ex analogia verborum Homericorum observata fuit. Reliquos vero poetas Graecos omnes intra quatuor menses devoravit. Nescio an citius se expediisset, si in vastam illos voraginem simul colligatos projecisset. Immani fauces diducte& hiatu, quas tam operosus,indiscre- tusque bolus non strangulavit, sed de his elii di- ceat:ipse nequeo satis decernere. Addam tantum

multa.

His etiam patet, quam absurde ii sgant, qui ex uno Metaphraste duos faciunt: quamvis enim Me- laphraste cogno.nen a posterioribus Grecis aliis doctis bominibus, et illis potissimum qui Vilas sanctorum non bene consulas, neque aliquo di- cendi decore conspicuas, nova dicendi forma no- vaque figurarum structura a rure et agris in ele- gantissimas civitates,ut cum aliis civibus viverent, deduxerunt, ut in Constantino Acropolita factum vidimus, attamen dum de Symcone sermo est, solo Metaphrast:e cognomine contenti fuere cum aliis commuhicant, τοῦ νέου, Junioris addere consueve- runt. Quemadmodum itaque absurdum Metaphra-

modo Psellum nostrum,quamvis et ingerii acutis- g stem duplicare, ita ex Symeone novo Theolego,

simi fuerit, οἱ memorie tenacissime et nunquam intermissi laboris hbominei fuisse,nec supra quam ferant vires humana potuisse;quare cum tempore et :zlate in studiis, et comparanda prudentia pro- fecisse, e! hec, quz ex ipso retulimus, non alia quam dicla tate atlentasse,ausisseque.Pervenisse etiam ad Romanum Diogenem ex ejusdem ad alios et eumdem orationibus,certissimui fit.()uare eum imperia Basilii Junioris, el Constantini Porphy- rogennelz, sub quo Metaphrastes florebat, nepo- tum circa annum millesimum uatum non incon- grue dixerimus; potuisseque cominode ab iis, qui defunctum. Metaphrastem viderant, qua in ejus obitu evenere, audire,et aliis scripto tradere.Que-

madmodum ego jam fere sexagenarius multa a se- C

nioribus, qui viderant, adolescens audivi ante cen- tum annos gesta. Neque id implicat zetati mez,

sive juniore et Symeon Melaphraste anum facere Symeonem,quod suspicatur Grelserus, absurdissi- mum fuerit. Suspicatur enim ipsissimum Meta- phrastem esse Symeonem illum Juuiorem Theolo- gum, cujus Orationes de muribus Christianis et monasteriis verlit ex Graeco Pontanus et publicavit. Vult dictum Juniorcra Theologum respectu antiquio- ris Gregorii Nazianzeni, qui Theologi nomen ade- ptus fuerat. Subdit in Indice Bibliothecs Vaticape in cod. 38, legi: Too Μεταφραστοῦ xupoü Συμεὼν τοῦ νέο. Θεολόγου περὶ προσοχῆς. Metaphrastae Domini

Symeonis novi, seu junioris Theologi de Alten-

lione. Vides eum, qui junior Theologus est, nomi-

nari Metaphraslem?Nec obstare, quod Psellus alia ejusdem scripta non recensuerit, nec monachaius meminerit;nam Psellus satis habuit historica san- ctorum volumina attingere, et brevitati studens

quam ago; neque tempori quo h&c scribo. Quare nonoinnia de ea,que& poterat,sed quemdam addu- nec est alius Psellus junior querendus, qui lau- cere voluit; testarique idipsum encomium valde et dationem illam scripserit. Quid de Psello pre- rebus,et verbis concisum.Poterat plures alios ma- fante in Dioptra Philippi sentiendum sit, abunde nuscriptos codices cum ex Vaticana, tum ex aliis dixi in Diatriba mea de Psellis. bibliothecis adducere, qui Metaphrastem novum Nimis tandem subtiliter explicantur verbaPselli; Theologum nominant. Συμεὼν τοῦ Μετάφραστου dum narrationem ore factam cuin ea, que scripto καὶ νέον Θεολόγου κεφάλαια ἕτερα, Symeonis Meta- traditur confundimus. Jta loquimur,dicere aliquid phrasta,el junioris Theologi capita aliu. Τοῦ Me- Ciceronem, Livium, Tacitum, non quasi di (unc ταφραστοῦ, ἢ νέου Θεολόγου περὶ ἀρχῆς βίου τοῖς ἀρ- vivant, sed quia omnis otatis hominibus illorum χαρίοίς μοναχοῖς. Metaphrasta, sive novi Theologi 801 ipta loquuntur. Ut taceam cogit reverentia viri, deprincipio vite Archuriis monachis. Ante Gret- quem ob doctrinam singularem, et laborem immen- serum,Metaphrastem cum hoc novoTheologo con- sum summopere suspicio.Plura posse dicere satius , fudisse visus est Josephus Methonensis Apologia est, quam dicere. His quoque refellitur sententia ^ pro synodo Florentina contra Marcum Ephesium, Petri Lanselii disputatione apologetica de sanclo Καὶ Συμεὼν δὲ ὁ νέος θεολόγος, ὁ καὶ Μεταφραστὴς xa- Dionysio,atque ejus scriptis,temere decimo seculo λούμενος. Et Symeon novus Theologus,qui et Meta - Symeonem Metaphrastem ponentis: namque cum phrastes dicilur. Sed Gretserum exscriptorum in- jnitio noni Melaphrastes esset, ut supra probavi- curia nihil juvat nec dictum Methonensis aliis mus, telale provectiore, non poluil decimo super- intenti prolatum temere. Obstat, ne hi duo unus vivere,nisi eum centenario mejorem vitam obiisse sint, elasutriusque longe diversa ; vitze institutum dicamus.Nullus interim, ut id quoque notem inter varium, officii dignitas non eadem. Impedit deni- Hereticos cautius locutus est, et rem acu letigit, que dicendi forma, modus, orationis structura, ut proverbio fertur, [72] quam Franciscus Godu- reliqua, quae nos cum de Symeone hoc novo vinus de Presulibus Anglia cop. 1. de Conversione Theologo agemus, post nostrum Melaphrastem Britannie. Metapbrastes, octingentis εἰ amplius annis | examinabimus. post obitum D. Petri vizit,circa annum videlicet — [73|Scripsit Metaphrastes Vitas sanctorum,Seri-

69

DE SCRIPTIS SYMEONIS MEKTAPHRAST/£ DIATRIBA.

170

ptiones sive ab ipso,sive ab aliis vocat: sunt Mela- A αὐτῷ διὰ τὸ πλῆθος τῶν συγγραμμάτων, πολλάκις τὰ

phrases. Psellus in Acrostichide canonis in eum- dem: Μέίλπω στε τὸν γραψαντα τὰς Μεταφράτει:. Cano le, qui Metaphrases scripsisti. Ode 4 : l'ozo2«« ἐσχόλαξζες θείας, Üste, xxi. ἁγίων τοὺ βίου vp vary τούτων τὰ παθέμᾳτα, xa! τοὺς ἀγῶνας ἐξύμνεις ταῖς συφαῖς σοῦ Μεταφράσεσιν, Scripturis incubebas divinis confessor, οἱ sanctorum vitas vesti- gans, horum passiones, et certamina laudabas sapientibus luis Metaphrasilus. Dictte quod ex una phrasi, dicendique modo in alium delatz su. t. Hinc ipse postea sub Metaphrasta nomen posteris innotuil.Sic maxime fallitur Lipomannus scribens, Metaphrastem nostrum Vitss Sanctorum ex diversis auctorum libris in unum volumen redegisse; qua:

αὐτὰ ἀνχχυχλεῖν τε xxi ἐφορᾷν, ᾿Αλλ᾽ εἰ καὶ πολὺς [74] ὁ χάματος xal ἣ φροντὶς περιττοτέοχ τοῦ δέοντος, ἢ μᾶλλον πρὸς τοῦτόν δὴ ἀξιόχεως, ἀλλ᾽ ὅγε στάχις bve- νιχήχει μαχρῷ τὴν σποράν, καὶ τὸ λήϊον, οἷον οὐδέπω xai τήμερον, Εἴτε vai μηδὲν ἄλλο τῷ ἀνδρὶ διεσπούδαστο, μτιδὲ ἀποχρῶντα τὰ ἄλλα σύμπαντα, xal χαθέκαστον πρὸς ἀφορμὴν εὐφημία: ἀρκοῦν ἀλλὰ τόγε τοιοῦτον ἐλέσ- θχι σπυύδασμα͵ καὶ οὕτως καταπράξασθχί τε καὶ ἀχριδώ- σχαῦαι, χαὔταρχες ἀντὶ παντὸς ἄλλου πρὸς ἔγεώμιον τῷ ἀνδρί, Porr , autem dácunt, non leviter et quasi aliud agentem, hanc rem esse aggressum;me- que ipsum id sibi proposuisse,ut faceret quan- (um vellet, sed imperatoris adhortationes eum ad hoc addwurerunt, et ii, quibus cura. esset

alicujus viri titulo erant inseriptze, eas sub suo g doctrina et intelligentiz: et promptus ei fuit

titulo reliquisse ; rudi et inculte stylo descriptas multis laboribus et sudoribus exornasse,et erudi- tione sua expoliisse; quia nemine scripta fuerant, . ed quasi per manum, et traditionem a Patribus accepi, et pro. veris habite, has ipsum eleganti stylo et condito descripsisse,et legendas Ecclesiw proposuisse. Nam Symeon laborem omnem ad se assumpsit, et sive Vite illae auclu;em [.rxferrent, sive rudi stylo conges!z lectorem deterrent, eas re semper immota manente suo stylo circum vesti- rit, ut eodem omnes decore, unoque genio fideles ad sui lectionem allicerent.Symeonis Stylitae Vitam scripserat rudi sermone Antonius illius discipulus. Theodoretus elegan'issimo ; non contentus tamen * Metaphrastes,suis eam luminibus de ncvo aJorna- tam in publicum ire jussit. Stephanus Byzantinus jussu Epiphanii Vitam sancti Stephan! junioris col- legit, et edidit, et Metaphrastes illius conscribende denuo laboren: suscepit. Possem alios innumeras hic aff rre; rudiori stylo conscrip!:s non correxit, neque in aliquibus mutato stylo perpolivit, sed omnes ex integro,ut de aliis fecerat,suo ipse modo digessit. Multas etiam ex traditione acceptas, et quz? sola memoria hotminum fluctuarent, in se- riem el ordinem redegisse, non est a verosinili alienum.

Et ne tantum opus tanquam levi brachio actum, et negligenter prucuratum condemnes ipse, aut negligas, audi curam et. sudium ; sumptus etiam immanes ad id collatos, et auxilia al'orum, ac subsidia implorata, et fidem etiam, qua in rebus inajoribus administrandis adjuvant plurimum, et lege ex Psello in eumdem Symcecnem oratione. xol γέ τοι μηδὲ Ex. παρέργου τούτον ἦφθαι τοῦ mp£y- ματος, μηδὲ αὐτὸν προθέμενον cl μὴ ὅσον βούλεσθσι, Ba- σίλειοι δὲ τοῦτον παρακλήσεις ἐπὶ τοῦτο πρόσήνεγκαν, καὶ oic ἐφροντίζετο λόγος, καὶ σύνεσις, Καὶ ἣν αὐτῷ ἡ παρασχευὴ ἐξ ἑτοίμου, χύχλος τε οὐ βραχὺς τοῦ τε πρώ- τως ἐνσημαινομένων τὴν λέξιν, καὶ τῶν μετὰ ταῦτα τιθέντων. Καὶ ἄλλος ἐπ’ ἄλλῳ, ὁ μὲν τὰ πρῶτα ποιῶν, ὁ δὲ τὰ δεύτερα, καὶ ἐπὶ τούτοις οἱ τὰ συγγεγραμμένα ἐξαχριδούμενοι" ἵν᾽ ὅτι τοὺς ὑπογραφέας λάθοι, πρὸς τὴν ὑποχειμένην διορθώσωνται ἔννοιαν, Οὐ γὰρ ἑνὴν

apparatus, sed non. parvus orbis corum qui primo dictionem notis excipiebant, et. eorum qui postea. transcribebant: et alius post alium quidem primo faciebat; híc vero secundo scri- bebat, ei post hos alii, qui que scripta fuerant pulchre éntelligebant;ut quod scriptores latue- rat,ad propositam corrigerem senlentiam.Nam propter scriptionum mullitu !inem, non licebat e$ sape eud«m r«vulvere et videre; sed etii fuerit ingems labor, et major quam par essel sollicitudo imo tero digna qua in hoc adhibeatur sementem tamen longe vicit spica et seges, qualis nondum fuil usque 18. hodiernum diem. Quoniam etiamsi nihil aliud viro illi fuisset elaboratum et non. alia «mnia, qua nobis singula suffi- ciunt ad laudem conciliandam, opus tamen tale ince- pisse,et id tam pulchre eflectum reddidisse,viro cuivis ad laudem suffRiciat. Qua autem de causa rem tantam in se susceperit Metaphrastes, non ab alio, quam ipso Pse:lo pet nda est. Οἱ δέ πρὸ τοῦ θχαυχασίου τούδε ἀνδρὸς ἐνταῦθα τὰς Exeivuv πράξεις ava- γραψάμενοι, οὕμενουν τῆς μεγαλοπρεπείας ἐκείνων ἀφ΄- xovto. ᾿Αλλὰ τὰ μὲν χὐτῶν κατεψεύσαντο, τὰ δὲ μὴ δυνν,- θέντες κχτάλλτιλχ θεῖναι, ἄχομψον ἐχείνοις τὸ ἀγχθὸν xat ἀφιλότιμον συγγεγράφασιν, οὔτε καλὴν ὑποθέμενοι ἔν- ἡοιαν, οὔτε μὴν εὐπρεπέτι καταχοσμήσαντες λέξεσιν, οὐδ᾽ ἀχριδῶς ὑπογράψαντες, οὔτε τὴν τῶν κολχσάντων Bapó- τητα, οὔτε τὴν τῶν μαρτύρων πρὸς τὰς ἀπαχρίσεις moxe νότητα, ἀλλὰ χαὶ τοῖς ἀσκηταῖς τὴν ἄσχηιν ἐκιδδή- λοσαν, ἀφελῶς αὐτούς, xxi ὥσπερ Ex τοῦ παρατυχόντος τὰ ἑσπουδασμένα διεξιόντες. “ἔνθεν xot οἱ μὲν οὐδὲ ψι- λὴν ἑχαρτέρουν τὴν τῶν ὑπομνηματισθέντων ἀνέγνωσιν, τοῖς δὲ καὶ γέλωτος ἀφορμὴ τὰ λεγόμενα ἐγνωρίζετο, καὶ τὸ τῆς συνθήμλες δὲ Axa Aie, xal τὸ τῆς ἐννοίας, xat τὸ τῆς Αἐξεως εὐτελὲς, ἀγλευχὴ τοῖς ἀχούουσιν ἣν, xal ἀπη- ἀθάνοντο μᾶλλον, ἢ προσίεντο, Kat τὸ ἐπὶ τοῖς ἀναγρα- ψχμένοις διεκωμῳδεῖτο fu tv τὰ θαυμάσιχ τῶν τοῦ Χρι- τοῦ θεραπόντων ἀγωνίσματά τε καὶ τροπσιώ, Καὶ ξύμ- παντες μὲν διελοιδοροῦντο σαφῶς τοῖς συγγράμμασιν" ἀντεισενεγχεῖν δὲ τούτων τὰ χρείττονα, οἱ μὲν δι᾽ ὄκνον ψυχῆς, οἱ δὲ ὡς τελειέτατον σπούδασμα, καὶ ὡς μηδὲ βίος ἂν ὅλος ἀνδρὲς ἐξ χρκέσειεν͵ οὔτε βουλομένοις δύναμίς ot; προσῆν, οὖτε δυναμένοις βούλησις, Αλλ᾽ οὐχὶ καὶ ὁ θχυμάσιος Συμεὼν ταυτὸν ἐπεωόνθει τούτοις" ἀλλὰ μέχρι

11

LEONIS ALLATII. 12

τοῦ μέμψασθαι τοῖς γεγραμμένόι; συμπροϊὼ» αὐτοῖς, A integram, nihil de sententia immutans sno ser-

ἔπειτα περαιτέρω προδέδηχεν,͵ xal θα ὲεῖ τι πρᾶγμα vez- vix5y, μᾶλλον δὲ εὐτογὴ, πρᾶξιν, ἢν οὐδεὶς τῶ πάντων εὐτύληκε, Δι᾿ ἧς ἐκεῖνός τε περιφανέστερυς τῶν ἀπαντα- “τ, ἑλλογίμων ἐγένετο, καὶ τῷ τε Θεῷ τὰ κάλλιστα τῶν ὄντων ἀτωσιώσετο, xal τοῦ: τῶν pac toptov ἀγῶνας, καὶ ὁρόμους, τάς τε τῶν ἀσχντῶν ἐγαρατείσς, xat χαρτερίας ἐκάλλυνὲ τε καὶ χχτελύσμησε, 720 τὴν αὐτὴν ἐχείνοις [78] προϑενεγχὼν εὔτοιαν, τα παρὰ πάντων ἀντιίληφε, Qui aulem ante hunc bealum virum res gestas il- lorum scripserunt, non erant illorum assecuti magnificentiam ; sed partim quidem de iis erant mentiti, partim aulem ewm non possent rebus eoruin re:;pondentem afferre orationem, bonum illi conscripserunt, quod nec esset ulla

mone exornatus digessit: que landem erant optime scripts», nec sua ope iudigebant, ila eas inter suas elucere, veluti sidera, lapidesque pre- liosos reliquit, quibus et sux: celebriores fierent el piis hominibus, populoque acceptiores. Him frequenter inter ejus volumina occurrunt ora- tiones, et encomia iu varias festivi'ates aliorum ; inter eos procipui habentur Athanasius patriarcha Alexandrinus, Dasilius Magnus Caesariensis, Grego- rius Nazianzenus, Gregorius Nyssenus,Joannes Chry- sostomus, Basilius Seleuciensis,Amphilochius Ico. niensis, Ephrem Syrus, Ephraem [76 ]Chersonensis, Antipater Bostrorum episcopus. Cyrillus Alexandri. nus, Epiphanius Cypri,Joannes Damascenus, Geor-

de gralia ornatum, nec laude prosequendum a gius Nicomediensis, Pontaleo diaconus et carto- ul qui ne pulchram tribuerint sententiam,nec phylax Magna ecclesie, Theodorus Studiteg,An- cum verbis arzime decentibus,neque accurate | dreas Cretensis, Proclus patriarcha Constantinopo- descripserint, neque suevitiam ct atrocitatem — litanus,Leontius Bysantius, Leontius Hierosolymi- eorum, qui punierunt, neque martyrum in tanus, Procopius diaconus el chartophylax,Grego- dandis responsis prudentiam ;quin etiam mo- — rius Neocesariensis, Germanus patriarcha Constanti- nachorum adulterarunt exercitationem, sim- — nopolitanus,Asterius Amasez, Sophronius patriar- plicius,et quasi temere,et ut accidit,referentes, cha Hierosolym., Timotheus Hierosolymit. et alii, qua studiose ab illis facta sunt. [linc factum Sed quasnam Melaphrastes Vitas sanctorum estutnonnulli nelegere quidem sustinerentea, | conscripsit?Hoc vero difficillimum est discernere. quz erant litterarum mandata monumentis: | Nec alius poterit, nisi qui similes Vitas Grece aliis autem eo qua dicebantur, praberent ri- percurrerit, et orationem, et lumina in dicendo

dendi materiam:el compositionis inelegantia, sententia absurda et nulla consequentia t di- ctio vilis οἱ abjecta ,erant iis,qui audiebant,in- suavia, el odio habebantur potius, quam ad- Tiltebantwr ;el propler cos qui conscripserant nolis,ludibrio habebantur admirabilia Chris-

Symeonis optime calluerit. Nam id ex Latinis er- piscari stultissimum fuerit,quod continget difici-

lius, quod nondum capie qua causa id factum sit, cum in aliis orationibus et Vitis,auctorum ult pluri- mum nomina prefigantur ; in his, quas Symeon descripsit, nunquam aut raro prenotatum inve-

tianorum certamina alque tropza : et omnes niatur. Hinc viri de antiquitate ecclesiastica bene quidem aperte semper insectabantur maledictis,eorum | meriti Vitas sanclorum, qua auctorem sibi pre- eutem loco aff.rre meliora, aliis quidem propter eorum — scriptum non pra/ferunt, omnes non sine erroris socordiam, aliis autem,ut quod est opus perfectissimum — atque inscitie nola Symeoni vindicarunt,quae vere el mazimi studii, et cuí nec tola quidem viri vita suf- Symeonis non sunt. Vipndicantur tamen Symeoni, fecerit : neque vires aderant volentibus, nec iis αἱ veluti Symeonis germane evulgantur ἃ Surio, qui poterant,voluntas: sed non etiam admira- | etLippomano,et aliis Latine tantum, MenseJanua- bilis Symeon eodem modo quo ii. fuit affectus;sed cumeis rio 1, Sancti Basilii, Euphrosynes Alexandrinz. procedens ad reprehensionem, deinde processit ulterius, 5, Apollinaris virginis. 7, Luciani martyris. 9,

el juvenile aggrediens facinus, vel [clicem potius ac- tionem, quam nullus omnium gessit feliciter, per quam slle evasil clarior omnibus qui erant ubique eruditis, et Deo consecravit eo qu sunt. omnium pul- cherrima ; martyrum certamina οἱ cursus, ei monachoruin abstinentiam οἱ patientiam ornavit οἱ decoravit et eamdem | quam | dlli adhibens benevolentiam, etiam gratias vicis- sim accepit ab omnibus.

Non ita tamen adeo severe se gessit, ut omnes, omnium sanctorum Vitas οἱ laudes ante se ab aliis probatissimis auctoribus scriptas rejecerit,

et factis, decretisque jugulaverit ; sed falsas, aut.

nequiter compositas, veluti indignas, qua a piis legerentur voluntaria oblivione contrivit : ab aliis errata aliorum codicium, vel scriptorum fide cor- rexit, suoque stylo exornatas edidit ; aliarum rem

Polyeucti martyris, Jüliani martyris, et sociorum. 10, Marciani presbyteri. 11, Theodosii ceenobiar- cha.13,Hermyli et Stratonicl martyrum. 15, Joannis Calybite.22, Timothei apostoli, Vincentii levits et

D martyris, Anastasii Persz, 23, Clementis Ancyrani

episcopi,Joannis Eleemesynarii. 25, Eusebise, que cognominata est hospita.27, Joannis Chrysostomi, 28, Jacob Eremito. 31, Cyri et Joannis, Melane Romana. Mense Februario. 4, Ignatii episcopi, martyris, Pionii presb. mart. Ephremi Syri. Try- phonis. 3, Blasii Episcopi, sancti Isidori, Agathe virginis, 6,Faustze, Euelasii, et Maximing. 8, Eva- grii et Mari: ejus filie. 9, Nicephori martyris. 193, Martiniani anachorelz. 14. Auxentii abbalis. 16, Onesimi martyrium,Julianz. 18,Leonís et Paregorii martyrum. 19. Auxibii archiepiscopi Selensis. 20, Jadoth episcopi, et sociorum martyrum. 27, Àn-

i9

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA.

74

dronici, et Athanasie. Mense Martio. 9. Quadra- ἃ Agapii et Theopistes.Acindyni, Pegasii, Anempo-

ginta martyrum.10.Codrati, Cypriani, et sociorum. 19. Theophanis, qui et [saacius dictus est. 13.Sa bini. 15. Longini centurionis. 16. Abramii, et Marie neptis ejus.27. Isaacii. Mense Aprili t. Aga- pes, Chionis, et Irenes. 4. Theoduli lectoris et Agathopodis. 5. Theodore, et Didymi martyrum, Themes, et Pherbatha ejus sororis. 7. Calliopii martyris. 8. Bademi archimandrite. 10. Terentii Africani et sociorum martyrum. 41. Ántype Per- gamensis episcopi. 413. Carpi, Papyli, et sociorum martyrum.18:Eleotherii [77] episcopi, et Euanthise martyris. 22, Acepsimte, Josephi, et Aithale. 25. Georgii Magni martyris Marci evangelista, 27. Àn- thymi episcopi Nicomediensis. 28. Paphnutii ana-

disti, Aphthonii et Elpidophori martyrum. 4. Ian- vicii abbatis 9.Galactionis et Epislemes martyrum. Ilieronis et soc. mart. 8. Matronz. 9. Theodori Theronis mart. Aretha martyris. 10. Theoctistes Lesbize. 11. Mene /Egyptii martyris.195.Samona, Gurie et Abibi. 18.Joaunis Gbrysost. 22 Cacilis, Valerianietsociorum martyrum.23. Clementis mar- tyris episcopi Romani.Gregorii Agrigenlini episco- pi.24. Mercurii mart yris.25. Ecatherinz virginiset martyris.26.Alypii. [78] Cionita. Mense Decembri. 4.Barbare martyris.Sancti Sabz abbatis.6.Nicolai Myrensis episcopi. 8. Patapii martyris.10. Menz, Hermogenis et Eugraphi. 11. Danielis stylitav.12. Spiridionis episcopi Trimythuntis. 13. Eustralii,

choretz et sociorum. Mense Maio.1 Philippi apostoli. g Auxentii, Eugenii, Mardarii et Orestis. 49. Thyrsi,

Jacobi apostoli. 2. Athanasii episcopi Alexandrini. 8. Alexsndro, et Aptoninsg virg:nis.4.Pelagie Tarsen- sis.8.Acacii centurionis. 10.Glyceria,et Loodicii.12. Alexandri alterius.Joannis Silentiarii. 14. Victoris et Coronas. Pachomii, Mense Junio.5.Bonifacii.7 Pauli archiepiscopi Constantinopolitani.42.Justini philo- sophi,Charitonis et sociorum.13.Aquiline virginis. 19.Uul2 martyris.16.Quirici et Julitt».1 7. Manuel, Sabel exismact.19.Sozini, Nazarii, Gervasii, Protasii eisociorum.2; .Sumpsonis hospitum exceptoris.29. De peregrinationibus et laboribus sanctorum Petri et Pauli. Mense Julio.8.Procopii martyris.17. Alexii confesssris. Athenogenis martyris. 18. Mauritii et septuaginta militum.19.Arsenii abbatis. 20.Marise martyris. Helia Thesbite. 21. Danielis et trium puerorum. 223.Platonis martyris. 27. Septem dor- mientium. Panteleemonis martyris. 20. Callinici martyris. Éudocimi marlyris. Mense Augusto. 1. Sophise et filiarum ejus. 2. Stephani Romani pon- üücis. 19. Euplii martyris. 15. De ortu et educa- ione Virginis. 17. Mamantis martyris. Pauli et loliane. 49. Andree ducis exercitus, et socio- rüm. 29. De Joanne Baptista. De exportatione pretiogge manus Joannis Baptist». Mense Septem- iri. δ. Eudoxii, Romuli, Zenonis et Macarii 7. Sozontis. 9. Severiani. 17.Menodore, Metrodore οἱ Nymphodorz. 11. Theodore Alexandrins. 12, Autonomi. 13. Cornelii centurionis. 15 Nice» martyris. 16. Eophemis martyris. 19. Trophimi,

Lycii, Callinici,Philemonis, Apollonii,et reliquo- rum. 21. Thome apostoli. 23, Decem martyrum qui in Creta subiere martyrium.25. Anastasia mar- (tyris. Eugenise martyris. 26. Theodori, et Theo- planis scriptorum. Inde el Domna, et sociorum. 9'i Joannis apostoli et evangelist:e.29. Marcelli ar- chimandrite monasterii Accemitorum.30. Anysie, qua est Thessalonice.91.Silvestri pape Romani. Et hec quidem sive ipsius Symeonis, sive alterius Latine edita sunt ; Grece vero, vel Gracé et Lati- ne,qua ipse viderim, paucissima: namque Grece post Aretham in Apocalypsim, Vita Joannis apo- stoli et evangeliste.Grzce et Latine Vita Dionysii Areopagite a Baltassare Corderio recensita in eodem Dionysio.Àcta sancti Demetrii Myroblyte, Antuerpiz in quarto 1635, typis Joannis Meursii. Vita et martyrium sanct? Thecla per Petrum Plan- tinum cum Basilio Seleucensi ; De Vita et miracu- lis ejusdem sanct Thecla, Antuerpis in quarto. Vita sancti Athanasii cum ejusdem Athanasii ope- ribus. Vita Joannis Chrysostomi cum Chrysostomi operibus. Vita sancti Amphilochii inter ejusdem sancti orationes edita est a Francisco Combefis. Eum porro Metophrastz non esse stylus ipse et modus salis arguit. Metaphraste autem illud principium est : Kai τί τῶν χαλῶν ἔσται τίς τῇ μνήμῃ παραδιδούς ; Sub. Metaphraste nomine seu genuinos fcetus laudant, Vitas et martyria san- celorum. Suidas in "A62sw, Martyrium sanctis

Sabbati et Dorymedontis. 21. Matthei evangelis- C Thecla, In "'Avzigovec , Vita sancti Danielis

tp. 26. Cy priani et Justine martyrum. 27. Cosme el Damiani miracula. Callistrati et sociorum. 28. Charitonis abbatis.29.Cyriaci anachorete»x.30.Gre- gorii Magna Armenii. Mense Octobri. 1. Ananim. 5. Charitines. 7.Sergii et Bacchi.9. Dionysii Areo- pagitse et sociorum.10. Eulampii et Eulampiee. 13. Taracti, Procli et Andrenici.4 7. Andres,qui est in Caisi.18. Luce evangelista. 19.Vari et sociorum ejus.20.A rtemii martyris.22.Abercii episcopi Hie- ropolitani.24. Aretho et socioruin.25. Martiani et Martyrii. 28. Anastasi» Romane.30.Zenobii et Ze- nebup ejus sororis. 31, Epimachii martyris. Men- se Nopembrí.2. Eustachii, Theopisie, et filiorum

ParaoL, Gn, CXIV.

Siylite. In 'Apgotv, Vita sancti. Euthymii. In '"AÀAxala, Vita sancti Marcelli. Sancti Callicecadi in ᾿εξαπάτη, In No0esewsancti Luciani.In Καταπέλτης, sancti Agathyrsi. In 'Yna1006222:,sancti Symeonis Stylite Gennadius patriarcha Constantinopolitanus pro concilio Florentin. cap. 1, sancti Dionysii Areopagita; cap. 4,sancli Joannicii; cap.50,sancti Stepliani Junioris, et Joannis Chrysostomi, Jose- phus Methonensis Apologia pro concilio Florentino contra Marcum Ephesium,sancti Dionysii Areopa- gite : hanc eamdem Vitam veluti Metaphrasta pro testimonio citat Andreas presul Rhodi in Con- cilii Florentini sess. 7. Joannes Veccus in senten-

"

15

LEONIS ALLATII. 16

tiis Patrum pro processione Spiritus a Filio, et A nomine : et quz aliquando nomen praeferunt av-

Constantinus Melitiniotes Orat. 2, de processione Spiritus sancli. Kal à τὰς τῶν ἁγίων πολιτείας͵ καὶ τὰς αὐτῶν ἀθλήσεις ἀφηγησάμενος μεταφραστικῶς͵ εἰς τὸ τοῦ ᾿Αρεοπαγίτου μαρτύριον Διονυσίου φησὶ, τοῦ τῶν ἀποῤῥή- των ἐχφάντορος, δεήσων εἰπεῖν περὶ τῆς οἰχονυμίας Χρι- στοῦ, πρὸς τὸ τέλος ἐπὶ λέξεως οὕτω: ἐφθέγξατο, Καὶ εἰς οὐρανοὺς ὁ ἐμὸς Χριστὸς ἀναφέρεται, καὶ τὰ Ein; Et qui sanctorum res gestas ac cerlamina,ut metaphras- Ie solent,enarravit,in Dionysii Areopagilo mar- tyrio, illius, inquam, qui res qu& exprimi we- queani,revelavit,cum de Chrisui economia [19] ei disserendum esset, ipso in fine his verbis comple- zus est: Εἰ in celos Chrislus meus assumilur,eltc. Michael Glycas Epist,21. Sancta Anastasic. Nice-

ctoris,in aliis codicibus sine suctore jacentingloriz, Illas profecto omnes Melaphraste si vindicaveris acerbissime insaniveris; si nullas, multa impie sceleratequecommiseris.Observandum vero est ante alia, male a nonnullis dici, cum alicujus Sancii Vite nomen przfixum non habetur,eam Vitam legi apud Metaphrastem,quasi vero collectiones omnes Vitarum ab eodem Melaphraste confecta sint;quod ego eXistimofalsissimum.Cum [30]enim Collectiones similes,qu& fere innumerz sunt,raro aut nunquam inter se conveniant, sed hz plurea illa pauciores Vitas contineant, el alio atque alio dicendi modo methodoque conscripti», qui id fieri potuit, ut ab uno inchoate sint absolutzeque, nisi eum singulis horis

phorus Callistus lib. xiv, cap.51.Ecclesiastics his- Β atque momentisalia atque alia inente una versasse,

torie, sancti Simeonis Stylitee senioris,et lib. xvin eap.94.Sancti Simeonis Stylitee junioris. Quz vero hactenus ineditte, tenebris tineisque addicta biblio: thecarum loculos occupant, írusira tempus insu- merem si omnes hicrecensere conarer.Nulla enim fere bibliotheca fuerit, cum manuscripti codices adsint, in qua volumen aliquod barum vitarum non reperiatur. Verum ipse solius Antonii Augustini re- censitis ad reliqua gradum faciam.Ioa bibliotheca ila- que AntoDii Augustini sub Simeonis Metaphrastae no- cine bz legebantur.Mense Januario. Athanasii Ále- xandrini.Eutbymii. Timothei apostoli.Anastasii.Cle- mentis Ancyrapi.Eusc bie cognomento Xene.Grego- rii Nazianzeni Xenophontis et filiorum. De reliquiis saneti Joannis Chrysostomi.EphraemiSyri.Cyri ctJo- annis.Mense Februario. Tryphonis.Parthenii episcopi Lampsaci.Theodori Stratilatze. Luce Thaumaturgi. Nicephori.Blasii Martioiani.Mense Martio.Sancto- rum quadraginta duorum martyrum. Sanctorum quadraginta Narratio de obsidione Copstantinopolita- na. Mense Aprili. Georgii marlyris.Vense Junio.Ma- nuelis,Sabelii et Ismaelis.Sampsonis Xenodochi.Po- regrinationes Petri et Pauli. Mense Julio.Procopii. Pantaleonis.Callinici.Eudocimi.Mense Augusto.De ortu et educationc.Deiparze.De Christi imagine missa ad Agbarum.De JoanneBaptista. Mense Novembri. Samons,Guries et Abibi.Pauli archiepiscopi Con- stantinopolitani.Hieronis et qui cum eo passi sunt. Matronz.Theoctistes Lesbim. Meno /Egyptii.Joan- nis Eleemosynarii.Joannis Chrysostomi.Philippi a-

et modo has modo illas approbasse reprobasseque dicere velimus.Siunus eas absolvis,esedem semper in codicibus manuscriptis magna ex parte objiceren- tur : at modo aliter fit. Quare dicendum est, Me!a- phrastem scripsisse Vitas Sanctorum, non colle- gisse; et quas ipse scripsit, eodem semper servato ordine cudisse, ut asserit Baronius , iis etiam ali- quando annexis cum primi scriptoris nomine,quas ipse comprobasset, nec immulasset, Et hinc plane videatur Vitas ita a Melaphraste digestas fere sem- per eumdem modum in aliis codicibus serrare.

Male ergo affirmatur, cum quis nobis in manus

codex pervenerit, et in eo habentur Vitzs Sancto-

rum, nullo prefixo scriptoris nomine, illas Vitas haberi apud Metaphrastem,cum collectio illa Vi-

C tarum Metaphrastis non sit; et consequenter illas

Metaphrastem,el si non scripserit,approbasse, vel sallem dignas existimasse, quz per manus homi- num volitarent. Dixi supra arduum hunc esse la- borem et improbum,et quem ipse prudentioribus relinquerem. Conferam iamen aliquid studii et opere,et viam aliis aperiam, ut potero ; et quem- admodum prudens agricola post jacta in terra semina, enataque, ne genuina a spuriis, aliusque generis suffocentur, fructumque sincerum habeat, primum herbulas illas omnes,quas ille non agno- scit,sementis colligendi,germanas,etiamsi optime fuerint, severa diligentia exstirpat, reliquas fovet el colit; sic et ipse ex amplissimo isto, qui Meta- phraste nomineipvaluit campo,primus omnium Vítas

postoli:Mense Decembri. Bonifacii Romani. Sebas- D eas, quis posset omnes? evellam, ut ita dicam,et

tiani. Tranquillini,Nicostrati,Clsudii, Castoris, et alio- rum. Ignatii.Julians.Anastasi. Decem martyrum Cretensium.Eugenis et parentum.Theodori et Theo- pbanis Graptorum. Indi et Domne, et sociorum. Marcelli. Melanie Romana. Eleutherii [n Danie- lem prophetam,et tres pueros.Non aliarum biblio- thecarum indices conferam, cum rari admodum sint, qui eadem contineant. Omnes enim. fere ad unum eorum in iisdem mensibus, et diversorum sanctorum Vitas ct elogia, eorumdemque sanctorum Vitas varias proponunt; et quod maximo rei Ec- clesiasticee detrimento faclum est, sine auctoris

eradicabo (quarum sub nomine et martyria, et elogia, sive encomia, sive laudes tum in sanctos, tum in Christum, et. Deiparam intellectas velim) propriisque auctoribus, manuscriptorum ope co- dicum restiluam : tum de aliis, quz sine nomine sunt,judicabimus.Ut vero facilios intentum conse- quamur,primum apponetur principium operis,se - cundo loco nomen auctoris, tertio titulus ipse ope- ris,ut uno ictu, veluti in tabella, quis sibi inter Meta- phrasielaboreslocum occupaverit,siveita disponente Metaphraste,sive ex scriptoribus ipsis,qui uutommo- dumest etlubet,omnia audent,reforamusin codicem,

11

A

᾿Αγαθὴν ἄμιλλαν ἀνεστήσασθε, Athanasii archie- piscopi Alexandrini, βίους του ὁσίδυ Πατρὸς ᾿Αντω- viou.

᾿Αγαθὸν καὶ δίκαιον, καὶ πᾶσι τοῖς e9at6stv, Stephani Byzantini, περὶ τοῦ βίου xal μαοτυρίου τοῦ ἁγίου ὁσιο- μάρτυρος Στεφανου τοῦ νέου, Scriptor non [81]multos post annos vivebat, ut ex eodem colligitur. Οἶδε γὰρ ὥσπερ νεφέλη τὸν 7Àtov, οὕτω καὶ χρόνος χρύπτειν τὰ μὴ λαλούμενα, χαΐίπερ τεσσαραχοστοῦ δευτέρου ἔτους παραδεόραμηχότος, ἀφ᾽ οὔπερ τὴν διὰ μαρτυρίου ἱερὰν τελευτὴν ὁ παμμάχαρ Πατὴρ ἡμῶν ὑπέστη Στέφανος μέχρι τῆς νυνί, Ole προτραπεὶς ἀνελεξαμὴν παρὰ ἀλη- θευόντων ἀνδρῶν, xal τῶν αὐτοῦ φοιτητῶν ὧδε χάχεῖοε περιθέων χαί περιαθρίζων λέξαι τὰ ἐξ ἁπαλῶν ὁ ὀνύχων

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA.

18

Alitani λόγος εἰς τὸν Ἰὼδ τῇ ἁγίᾳ xai μεγάλῃ δεὺ-

τέρᾳ.

pum τινὶ πολυφώνῳ, Theodori Studiti, εἰς τὸ γενέσιον ᾿Ιωάννου τοῦ Προδρόμου.

᾿Αθλητιχοὺς ἀγῶνας εὐφημεῖν θέλων, Leonis impe- ratoris, εἰς τὸν ἅγιον Κλήμεντα,

Al μὲν Χριστοῦ πανηγύρεις, ὅσαι τὸ φῶς τῆς περὶ ἡμὰς οἰκονομίας, Constantini diaconi et chartophy- lacis, diaconi Magne Ecclesie Constantinopoli- tana, alterius ab Ácropolita, et Tio, ἐγκώμιον εἰς πάντας τοὺς [82] ἁγίους μάρτυρας. Meminit illius septima synodus generalis Act. 5.

Al χάριτες μὲν ἐπὶ τῶν προτέριον χρόνων, Nicolai Cabasilz, λόγος εἰς τὴν ἀνάληψιν τοῦ Σωτῆρος.

"Axout, οὐρανὲ, xxl ὁ τῶν ἀγγέλων ἄπας χύχλος.

αὐτοῦ χαὶ μέχρι γήρως, τὰ τὲ τῆς γε νέσεως χαὶ τοῦ Β Nicolai Cabasilz, εἰς τὰ σωτήρια πάθη τοῦ Κυρίου

θάνχτου φάστερπνα xal θχυμαστὰ διηγήματα. Solet siquidem. guemadmodum nebula solem, tempus eaà qua non commemorantur, occulere ; etsi duo el quadraginta. aüni / pretergressi sunt, er quo marlyrío beatissimus hic Pater nosler sacrum υἱἱιΒ exitum consecutus. est Stephanus ad. hunc diem:quo admonitus averacibus hominibus illius- que discipulis selegi huc atque illuc circumiens et colligens,ut scriplo mandarem,quo ille ex teneris ungutculis usque ad seneclam proasliterat et. ab illius ortu usque ud obitum, jucundissimas et admirabiles narrationes. Quod non arduum fuit, cum Stephani equales, amici et consanguinei su- perstites essent. lbid. Ταῦτά βου τοῦ ἐλαχίστου

τοῦδε πονήματος τὰ ἐχλεχρέντα παρὰ τῶν τοῦ ὁσίου C too; ἁγίους Σύρον καὶ

ἀγχιστέων, Ἰνωρίμων, συγγενῶν, συσσίτων, ὁμορόφων xai φοιτητῶν᾽ οὗ μὴν ἀλλὰ καὶ παρὰ τῶν τυράννου συμ- μυστῶν τῶν ἀχμὴν τῷδε τῷ βίῳ συζώντων ἀληθινά διηγήματα. Et hoc quidem minimé hujusce labo- ris a sancti parentibus, amicis, consunguineis, convivis, contubernalibus et discipulis, imo et a Ilyranni in facinore consortibus, qui usque dum in vita supersunt vero narrationes sunt. Vide de hoc auctore plura in capite de Joanne Damas- ceno, quod post has Diatribas publicamus.

᾿Αγαπητοί, ᾿Αψευδὴς ὁ Θεὸς διὰ τοῦ προφήτου ἐμαγγειλάμενος. Theodori episcopi Trimithuntis, περὶ τοῦ βίου, xal τῆς ἐλορίας, καὶ τῶν θλίψεων ᾿Ιωάννου τοῦ Χρυσοστόμου,

᾿Αγαπητοί, Οὐχ ἢν ἀπειχὸς εὐγνώμονας, lochii Inconiensis, εἰς τὸν βίον καὶ τὰ θχύματα τοῦ ὁσίου lia:póc ἡμῶν Βασιλείγυ ἐπισχόπου Καισα- ρείας.

᾿λγαλλιάσεως xai εὐφροσύνης ἡμέρα, Theodori Studite λόγοις εἰς τὼν προσχύνησιν τοῦ τιμίου xal ζωοποιοῦ Σταυροῦ, ἐν Μεσονηστίμῳ,

᾿Αγγελιγῆς πανηγύρεως ἣ προαφορισμένη κυρία παροῦσα συναθροίζει, Procopii diaconi et chartophy- lacis, ἐγκώμιον τῶν θείων καὶ μεγάλων ἀρχισιρατ- ἧγων Μιχαὴλ, καὶ Γσδριήλ.

"Aye δὴ καὶ σήμερον, φίλε, γνησιώτερον τοῦ γεν-

γαιωτάτου ᾿Ιώδ, Leontii presbyteri Constantinopo-

Amphi- D

ἡμῶν ᾿Ἰησοῦ Χριστοῦ,

᾿Αχούω Μωσέα τὸν μέγαν τὸ ξένον ἐχεῖνο. θαῦμα τῆς βάτου. Nicephori Gregora, λόγος εἰς τὴν ὑπὲρ- αγίαν Θεοτόχον ὀιαλαμδάνων τήν τε γέννησιν, xai τὴν εἰς τὰ qux τῶν ἁγίων εἴσοδον, καὶ ἀνατροφὴν αὐτῆς.

᾿Αλλ᾽ ἔμαιγε τοῖς σοῖς ἐπιδαλεὶν ἐγχωμίοις, ὦ Χριστοῦ βαπτιοτὰ, πόῤῥωθεν πειρωμένῳ. Theoduli abbotis, ἐγκώμιον εἰς τὸν μέγαν τοῦ Χριστοῦ βαπτι- στὴ» xal πρόδρομον ᾿Ιωυάννην.

ἤλλλοι μὲν ἄλλως τοὺς ἁγίους τιμείκωσαν. Sophro- nii monachi Sopliista, monasterii Sancti Theo- dosii, quod est in EÉremo prope Sanctam civitatem, ['ostea archiepiscopi Hierosolymitani, ἐγκώμιον εἰς ᾿Ιωάννην τοὺς μάρτυρας, Τῆς προθεωρίας ἡ ἀρχὴ, ᾿Ὀφθαλμῶν ἀῤῥωστίας ἕνεκα Κύρῳ xal ᾿Ιωάννῃ, Hujus mentio habetur in septima synodo generali Act. 4.

'AAÀ' οὐ πένθιμος ἣμῖν ὁ καιρός, Τούτου γέ τοι μαρτύριον σαφὲς T, νηστεία, Joannis Eucbaitarum Metropolite, εἰς τὴν μνήμην τοῦ ὑγίου μεγαλομάρ- τυρος θεοδώρου, xxl τὴν τον πρωτοσαδδάτου ἡμέραν ἐν Εὐχαΐτοις.

᾿Αλώμενος ἐγὼ χατὰ τὴν ἔφοδον τῶν Βαρθάρων. Nili monachi, εἰς τὴν &vaipso:w τῶν ἐν Σινᾶ καὶ Ῥαϊθοῦ ἁγίων Πατερων.

"A piv ἄν τις εἰχάσῃ τεχμήριον τὴν παροῦσαν ἔχων κατάστασιν, Maximi Planude monachi, λόγος εἰς τὴν θεόσωμον ταφὴν τοῦ Κυρίου,

᾿Αναδαλλεται μὲν ὁ ᾿Ιησοῦς, xal φῶς ὡς ἱμάτιον πηνίχα τοῖς μαθηταῖς ἀστράπτων ἐπὶ τοῦ ὄρους θα- δώρ. Theodori Αἰδηΐθ episcopi, λόγος σχεδιασθεὶς εἰς τὴν ταφὴν τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ τοὺ θεοῦ ἡμῶν.

᾿λναγχαῖόν ἐστι πάλιν σήμερον τῷ πρωὶ τοῦ λό- του, Eusebii Alexandrini, περὶ τῆς παρουσίας ᾿Ιωάν- vou εἰς τὸν ᾷδην,

᾿Ανάστασις τοῦ ἐμοῦ xai Θεοῦ, xal τοῦ νε- χρωθέγτος, Leonis imperatoris, λόγος εἰς τὴν ἁγίαν ᾿Ανάστασιν,

ἼΑνδρες φιλόξενοι, καὶ φιλόχοιστοι, xai φιλάδελ- qot, Gregorii Neoce&sariensis, λόγος εἰς τὰ ἅγια Θεο- φάνεια, ἢ εἰς τὰ ἅγια Φῶτα.

79

LEONIS ALLATII. 8

'Avisir τῇ τρίτη ἡμέρᾳ ὃ Κύριος. Eusebii Alex-A νῶν ἀπὸ προγόνων dura πάλιν, Ἐν τῷ aix p

andrini, εἰς τί,» 'Avíszaz:v τοῦ Κυρίου. ΝΣ ᾿Ανέτειλε μὲτῷὰ τ» ἀνάληψιν τοῦ Κυρίο) ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ πρὺς τὸν ἴδιον Πατέρα, Bar-aphte, μαρτύριον τοῦ yis) ἀποστόλο, ᾿Ανανίου, In fine enim legitur : Ἐγὼ 2: Βαρσχτῆᾶς ἔγραγα τὰ ὑπομνήματα αὑτοῦ, καί ἔθτ,κα πρὺς τὸ λείψανο" τοῦ γενναίου δήλτ,- τοῦ ᾿Ανανίου, 5va γένηται: εἰς ἐπιγραμμὺν, καὶ εἰς τύ- πο, ὠφελείας τοῖς ἐλπίσιν ἐπὶ Ung Un y iA τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν ᾿[ησοῦ Χριστοῦ. Ego tero Bursapka ecripsi commentaria ipsius, reposuique justa ca- dacer generosi atMete Ananic, ut sint. exem- plum εἰ typum utilitatis eorum, qai sperant super promissione Soltatoris nostri Jesu Chiisti. "Aziz, μὲν ἐγχωμίων λόγος. Theodori Daphno-

pate, ἐγγώμιων εἰς τὸν [83] ζγιον Παῦλον, τυλλεγὲν Β

ἀπὸ ὀιχτόρων λύγων τοῦ Χρυτοστόμου,

᾿Αποστολιχῖ, imngíav εὐττιμῖσαι πριθέμενος νῦν ὁ λόγος, Macarii Crysocephari archiepiscopi Philalelphiensis, εἰς τὸν ἅγιον ἀπόστολον χαὶ εὐαῦ- (ἔλισιτ,», ᾿Ιωάννην, καὶ Θεολύγον,

᾿Απόστολος ὁ τὴ» φαιδρὰν ταύτη» συγχροτήσας πανήγυριν, Procopii Chartophylacis, ἐγκώμιον εἰς τὸν ἄγιον ἀπόστολον χαὶ εὐχγγελιστὴν Ἰωάνυτ,», |

"Aptzny ἀνδρὺς ἐπαινεῖν χελευόμενον, Leonis im- peratoris, λύγος εἰς τὸν μέγαν ᾿Ιωζννη, τὸν Κρυσό. στομον,

᾿Αρίστη μὲ» καὶ ἢ, τῶν ὁρωμένων εὐπρέπειχ, Ma- carii Chrysocephali, λόγος εἰς τὰ ἐννέχ τάγματα τῶν ἀύλων δυνάμεων, καὶ εἰς τὸν πάμμεγαν ταξιζρχην Mty ax) τὸν ἀρ ιττράττγου.

᾿Αῤῥτιτα τῆς τοῦ Θεοῦ φιλανθρωπίας ὑπὲρ ἡμῶν", Isidori archiepiscopi Thessalonicensis, λόγος εἰς τὴ σωτήριον κατὰ 0322 χαὶ θείχν ivre) τοῦ Χρι- 9792,

'"Agyf μὲν ἡμῖν τῆς mobs τὸ ἀγαθὴν ἔχ τοῦ ma- λχιοῦ πτώματος, Michaelis Pselli, ὅΐος τοῦ ὁσίου Πατρὸς Αὐξεντίου,

᾿Αρχὴ μὲν τῶν ὄντων Otho οὖχ, ὡς συντεταγμένος τούτοις ὧν, Michaelis Pselli, λόγος εἰς τὸν Εὐχγγε- λισμόν,

'"Apy', τῷ κόσμῳ, Leonis imperatoris, εἰς τὸ γε- νέσιον τοῦ Προδρόμου.

᾿Αστέρες μὲν αἰσθητοὶ τῷ στερεώματι προδειχνύ- μένοι, πρὸς θέαμα κινοῦσι μέγα, Petri episcopi Ar- givorum, εἰς σοὺς ἤγίους, καὶ ἐνδόξους, xxi θχυματ- ὀυργοὺς ἀναργύρους Κοσμᾶν xal Δαμμιχνόν,

AUtn ἡμέρα Κυρίον, Leonis imperatoris, εἰς τὴν γέννησιν τῆς Θεοτόκου,

B

Βσσιλεύόοντος — 'Aprvátoo τῆς Περσικῆς — opas, γέγονε φιλονεικία, Anastasii episcopi Theopolitani, περὶ τῶν ἐν Περσίδι πραθέντων.

Πασιλεύοντος Διοχλητιχνοῦ xal Μαξιμιανοῦ πᾶσα

ἢ 'Ρωμχίων ἀρχὴ τῆς ἀθέου τῶν εἰδώλων ἐπεπλή- puo λατρείας. Martyrium sancti Eustratii, et socio- rum, Auxentii, Mardarii, Eugenii et Oresiz. Pu- blicavit Eusebius monachus in fine. ᾿Εγὼ δὲ ὁ ἁμαρ- τωλὸς Εὐσέδιος kx παιδόθεν μονάζων τὴν Σεῦχστη-

τοῖν ὄνων μετὰ πολλῶν χαὶ ζλλων μαρτορυλοτῳ, εἶχον “πἹῪ τὰ ὑκυμνήμχτα τοῦ ἀγίου τούτου ἐν λων πού, γα! CX τὸ μι, εἶνχτ τὰ λείῳ χυϊ τοῦ 2r» Εὐπτ, τίου τούτου ἐν τ, πῶει ταῦτι,, BYTE ἀχιχῳ. Ὑᾶ: μὲ παρὰ TUA, ὅτ: πετανέρωνται ἐν τῇ '"Apm. pIxrzeruv» τὰ ἅγιχ λείψανα αὐτοῦ, οὗτε ἐγὼ αὐτὶ ὑτιμοπίευσα τὰ ὑπομνήματε͵ οὔτε ἐξί,ττ,σέ τις ἴὰ παράσγω. Ἕν Oi τῷ Χρόνῳ τούτι, νεώτερός τις AX τος ὑπάργων χαθεχάσττ,ν δυνετύγμανε τῇ ταξεινώσι μου, 7131; δὲ τὰς ὑπχργούσας μοι βίδλους ἀνεγνωχὰς ἀνέγνω zii τὰ ὑπομνήματα ταῦτα͵ καὶ ἐπιστώσατό με, ὅτι 72: μαρτύριον αὐτοῦ ἔστιν εἰς τίν "A ρχυοχκτρῶν͵ τὶ δυνάμεις ἰχμάτων γίνονται δι’ αὐτοῦ, Τὰ δὲ ὑπομνήμει: τῶν ἁγίων τουτῶν οὐδεὶς τῶν ἐχεῖσε ἔχει, ὡς Evt:jin ἀθυμεῖν πάντας τοὺς τῆς χώμης ἐκείνης, μέλιστα δὲ ἐν ταῖς μνείαις αὐτῶν͵ "Emi πολὺ οὖν παρακαλοῦντός pt, ἐχξεδώχα αὐτῷ, καὶ ἀξιῶ πάντας τοὺς ἀναγινώσχοτας x1: τοὺς ἀχροωμένους t»yts):: ὑπὲρ ἐμοῦ. Ego auiem peccator monachus Eusebius a pueris monasti- cam [81] vitam secutus,Sebasianosm urbem a pre- genitoribus habitans, in cella mea degens, cua aliis multis martyrologiis consersabam εἰ hujas santi. Acta in arcula.Et cum hujusce sancti Eus- tralii reliquie in hac urbe non essent, mec ipse a quoquam asdissem in Arauracena fuisse rers. las,commentaria non retelaveram ; neque quis- piam a me illa petiit.Hoc vero tempore futenisqn- dam admodum studiosus quotidie mecam kunili sermonem conferens, cmnesque libros qui even apud me pereurrens,legit et ipsa Commentaria, affirmavit mihi etiam eorum martyríum esse in Arauracena,et morborum ibidem sanitatem com- parari.Verum acta horum martyrum nullum illis in locis possidere,adeo ut tristi essent amimo illius vicí accole,el potissimum cum eorum memoria recoleretur : is multis precibus e& a me eztlorsit. Togo interim omnes tum Lectores, cus. Audito- r£5, αἴ pro me Deo precas fundant.

Βασιλεύοντος᾽ Διοχλητιανοῦ τοῦ βασιλέως ἐγένετο διωγμὸς μέγας τῶν Χριστιανῶν, Martyrium. S. Dre- st: scriptum a przsente et vidente. 'Axoósac δὲ ταῦτα ὁ ἡγεμὼν, ἐχέλευσε τὸ λείψανον αὐτοῦ ῥιφῆ- ναι ἐν Φδῳ τῷ ποταμῷ ἄντικρυς τοῦ ὅρους, "A vüptoxov C6 τινα ἐθεασάμοθα, ὃς τὴν ἰδέχν εἴχε λαμπρὰν, ὡς ἥλιος, λαξόμενον τὸ λείψανον τοῦ ἀγίου μάρτυρος, ὅσ-

Ὁ τις καὶ κατέθετο αὐτὸ ἐν τῷ παραχειμένῳ ὄρει τῇ

πόλει Τυάνων. Haec eum. audisset dur. mandavit, radaver illius injici in. Phibum fluvium ἐπ coms- pectu montis. Nos cero vidimus quemdam homi- nem, veluti solem splendo:e pellucidum, qui ac- ceptum. cadaver. sancti martyris reposuit in ad- jacente monte civitati Thyanorum.

Βλάσιον τὸν μέγαν ἐν ἱεράραις xal μάρτυσι, πῶς ἂν ἄξίως θαυμάσωμεν. Theodori metropolytze, Ci- 2761, εἰς τὸν ἅγιον ἱερομάρτυρα Βλάσιον.

Γ Γυναῖχχ μὲν üvocelay ποῦ τις v, xal ὅπως εὖ

ὁ σοφὸς ἠτπόρισε Σολομών, Constantini ΑοΡΟρο

B1

τυρα Θθεοδοτίαν. [Y

Δεδοξασμένχ ἐλαλήθη περὶ σοῦ, ^ πόλις τοῦ Θεοῦ, Germani patriarchae Constantinopolitani, λόγος εἰς τὰ ἐγκαίνια τοῦ vao) τῆς παναγίας θΘεοτύχου τῶν Χρακοπρττείων, χαὶ εἰς τὴν χατάθεσιν τῆς ἁγίας Ζώης καὶ τῶν σεδχσμίων σπαργάνων τοῦ Σωτῆρυὺς ἡμῶν.

Δεῖπνον ἡμῖν πολυτελὲς Λάζαρος αὖθις, Hesychii presbyteri Hierosolymitani, εἰς τὸν τετραήμερον Ad- ζαρον.

Δεῦρο λοιπὸν, vii μου, καὶ περὶ τῆς προδοσίας, Eusebii Alexandrini, εἰς τὴν προλοσίαν ᾿Ιοὐδα.

Δεῦτε, φίλοι, καὶ τήμερον τῶν εὐχγνελιχῶν ἀόχνως,

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. - et Magni Logothele, λόγος εἰς τὴν ἁγίαν ὁστιομάρ. αὶ Διοχλητιανὸς ὁ Ρωμαίων αὐτοχράτωρ ἀναξίως τῶν

82

σχήπτρων ἐπιλαξόμενος, Sancli Georgii martyrium videtur scriptum ab ejus famulo. ᾿Επινεύσαντος δὲ τοῦ δεσμοφύλαχος εἰσῆλθεν ὃ οἰκέτης ἔξω τῆς φυλα- χῆς παραμένων, ὅστις xxi τὰ χατὰ τὸν ἄγιον ὑπο- μνήματα σὺν ἀχριδείᾳ πάσῃ, συνέταξε, Annuente car- ceris custode ingressus est [amulus,qui extra car- cerem morabatur,qui et de sancto commentaríum diligenter composuit. E

Ἔγγιστα τῆς πόλεως Καισαρείας τῆς Παλαιστινης. Vita et res gest: sancti Martiniani : scripta est ab ejusdem synchrono,ut legitur in principio. 'E» τού- τῷ τῷ ὄρει ἐστὶν ἔρημος παραχειμένη, ἐν ᾧ olxousty ἄνδρες πολλοὶ ἀτχητικὸ" βίον διάγοντες, ἐν εἷς ἔγνων

Procli patriarchae Constantinopolilani εἰς τὴν ἁγίαν B xai τὸν μακάριον xal Ἐνάρετον ΜΙ χρτινιανὸν, οἰχοῦ τα ἐν

μεταμόοφοσιν τοῦ Κυρίου xal ἡμῶν,

Δημήτριος ἡμῖν τοῦ τε συλλόγου, xal τῶν λόγων ἀφορμὴ πρόκειται σήμερον. [89] Philothei patriar- ch» Constantinopolitani, ἐγκώμιον εἰς τὸν ἅγιον Δημήτριον,

Δημήτριος τὸ γλυχὺ πρᾶγμα. Demetrii Chryso- loro, λόγος εἰς μέγαν Δημήτριον τὸν Νυροδλύτην,

Δίδου ἡμῖν, f οωνὴ τοῦ Λόγου, φωνήν, Sophronii archiepiscopi Hierosolymitani, ἐγκώμιον εἰς τὸν ἅγιον Ἰωάννην τὸν Πρόδρημον.

Διήγησιν ξένην «αἱ παράδοξον ἀκούσατε σήμερον παρ᾽ ἐμοῦ, ἀγαπητοὶ, ἥτις ἐστὶ γρήσιμος, Vila sanc- torum Galactionis οἱ Epistemes : scripsit Eutol-

Θεοῦ xai Σωτῆρος

τῷ ópet τούτῳ, In hoc monte eremus adjacet, in qua habitant plures homines ascelicam vilam agentes, inter quos cognovi beatum et virlulibus celebrem Marlinianum, hujusce montis accolum.

[86] ᾿Εγένετο ἐν ταῖς ἡμέραις AtoxÀnttavo3 τοῦ βατιλέως Ανθιμον τὸν ἔπαρχον ἀῤῥωστίᾳ, Martyrium sanct» Febronie. Scriptum est ἃ Thomaide, ut in (ine. ᾿Εγὼ δὲ θεωμαὶς μετὰ τὴν κοίμησιν Βρυένης ἐδεξάμην αὐτῆς τὴν διχκονίαν " χαὶ πάντα ἐξ ἀρχῆς ἐπισταμένη τὰ συμδεδηκότα τῇ Φευρωνίᾳ * ἔπειτα δὲ xai τὰ λοιπὰ διδαχθεῖσα παρὰ τοῦ χυροῦ Λυσιμάχου, ἄπαντα τὸν βίον καὶ τὰ ὑπομνήματα αὐτῆς συνεγρα- ψάμην εἰς ἔπαινον xal δόξαν τῆς ἀθλοφόρου καὶ μάρ- τυρος Φευρωνίας, προθυμίᾳ δὲ τῶν ἀκουόντων, τοῦ διε -

mius eorum famulus. Κἀγὼ γὰρ ὁ ταπεινὸς Εὐτόλ- Q, γείρειν αὐτοὺς εἰς προσκύνησιν xai δόξαν τοῦ Πατρὸς,

utoc, 6 ταύτην ἡμῖν τὴν ψυχωφελὴ ἱστορίαν προθέμε- νος, εἰ kal αὐτόπτης γέγονχ, καὶ ὑπηρέτης τῶν τοῦ ἐμοῦ Δεσπότου ἀγωνισμάτων καὶ ἀθλημάτων, ἀλλ᾽ οὐχ ἐχζέλωσα τὸν τούτου ἀγγελιχὸν βίον ἐμπαθῶς πολιτευ- σάμενος, xal τὴν σάρκα μᾶλλον ποθήσας ὑπὲρ τὸ τινεῦ- μα. Et, Πχρχχαλῶ οὖν, ἀγαπητοὶ, μήπως εἰς τὴν τοῦ λόγου μου βλέψητε βεδηλότητα, ᾿Αμαθὴς γάρ εἰμι, καὶ εἰχότως cox ἰσχγύσω τὴν διήγησιν ὑμῖν ἐν πείρᾳ ποιή- σασῦσι, "AAÀ' οἵὸχ ὑμᾶς, ὅτι οὐ πρὸς τὸ ἀχριόδὲς τοῦ λόγου βλέποντες ἀνχόχλλεσθε τὴν διήγητιν, ἀλλὰ πρὸς τὸ τῆς πίστεως ταπεινὸν [499 ἀποφθέγμα εὐπειθάσαντες τὸν παρ᾽ ἐμοῦ ἱστορεῖσθαι μέλλοντα τίμιον, Ego etenim humilis Eutolmius,qui vobis hanc animis peruti- lem historiam propono, licet oculis meis viderim, el minister meí Domini certaminum, el gestorum factus sim, nihilcminus illius angelicam vitam emulatus non sum a[fectibus obnoxius; et in car- nem quam in spirium maygis propensus. Et, Oro itaque,dilectissimi, ne in sermonis mei profanum prospicialis. Idiota enim sum : ideoque merito non potero hac mea narratione vobis salisfacere. Verumtamen scio vos non proplerea quod ezqui- site in sermones meos inquiritis,narrationem dif- ferre,sed ud fidei humilem dictionem respicientes illius venerundi Vitam, quam ego narratione hac mea proseculurus sum,etc. Eutolmii hujusce me- minit Symeon Metaphrastes in Vita sanctorum Galactionis et Epistemes.

χαὶ τοῦ Υἱοῦ, xx: τοῦ αγίου Πνεύματος, Ego porro Thomais post. Bryennce obitum, in me illius mi- nisterium accepi , el cum exacte trenerem quaecun- que Febronie acciderunt ; cum etiam reliqua a domino Lysimacho edocla essem, universam il- lius vitam et res memoratu dignas in laudem et gloriam virginis et martyris Febronie scripto consignavi, cupiens vero audientium animos ez- citare in adorationem et gloriam Patris,el Filii, et Spiritus sancti.

"Evivtto xatà τὴν τελευτὴν τοῦ ἀσεδεστάτου, Timothei episcopi Alexandrini, διήγησις τῶν θχὺ- μάτων τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυζος τοῦ Χριστοῦ Μηνᾶ,

᾿Εγένετο μετὰ τὸ ἀναληφθῆναι τὸν Κύριον, Eva- grii monachi, βίος «zi πολιτεία τοῦ ἐν ἁγίοις Πχτρὸς ἡμῶν Ixtxoaciov.

᾿Εγένετο μετὰ τὸ εἰσχοικισῆτινα! τὸ λείψ νου, τοῦ ἁγίου πρωτομάρτυρος Στεφάνου Narratio deportatio- nis reliquiarum sancti protomartyris Stephani. Auctor vivebat wlate Cyrilli Hierosolymitani, et Eusebii Constantinopolitani episcopi, consulatu Constantini imperatoris decimum octavum, ut ex titulo narrationis colligitur.Et iustituitur narratio lanquam a presente et vidente : nempe, '£v αὐτῇ δὲ τῇ νυχτὶ ἤλθομεν νομὰς τρεῖς ^ τὴν δὲ ἠμέραν ἢσυχάσαντες, τῇ ἑσπέρᾳ ὁδευόντων ἡμῶν βαθείᾳ γυχτὶ τὰ πνεύματα ἔκραζον, ΕἸ, ᾿Εφθάσαμεν εἰς

83

LEONIS ALLATIT. 8i

᾿λσκάλωνα τὶ,» παραθαλχπσίαν. Et, Πρωΐας δὲ γενομέ- À Κωνσταντινδυπόλεως ᾿Αντωνίου, τοῦ τὴν μονὴν to

νης ἤλθομεν ἐπὶ τὰ στενά, Et, "HA0opev eic Χαλκηδό- vx. Ipsa autem. nocte, przfecturas tres proler- gressi sumus, die «utem quieti corporibus tradi- tis, ad eesperam, cum iter prosequeremur pro- funda nocte, spiritus clamabunt. Et, Ascalonem maritimam pervenimus. Et, Et summo mane ad angustias appulimus. Et, Chalcedonem venimus. Et similia.

᾿Εγένετο μοί ποτε χαθεζομένῳ. ÀÁmmonii mona- chi, διήγησις περὶ τῶν ἀναιρεθέντων ὑπὸ τῶν Βαρδάρων ἐν τῷ Σινᾷ ὅρει xai ἐν τῇ Ῥαϊθοῖ ἀγίων Πατέρων.

Ἐγχαινίων πανήγυρις ἀδελφοί, Leonis imperato- Fi$, λόγος εἷς τὴν ἱέρωσιν τοῦ ναοῦ,

Καλέως συστησαμένου.

Εἰ δὲ οὐρανοῦ κάλλος, καὶ αὐγὴν ἡλίου φτιδρᾶν οὔτε ἐσίγησεν, Isidori archiepiscopi Thessaloni- censis, λόγος εἰς τὴν χοίμησιν τῆς ὑπεραγίχς θιο- τόχου.

Εἰ ix τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γνώσκετχι, χαὶ τὸ καλὸν δένδρον. Gregorii Palamz episcopi Thessa- lonicensis , ὁμιλία ἐχφωνηθεῖσα χατὰ τὴν εἰς τὰ “για τῶν ἁγίων εἴσοδον ἑορτὴν τῆς Θεοτόχου,

Εἰκόνα μαρτυρικὴν διαγράψαι βούλομαι. Ephrem Syri, ἐγχώμιον εἰς τοὺς ἁγίους Τεσσαρακοντα μάρ- τυρας.

Εἰ μὲν λαμπρὰ καὶ πχανεύφημα τὰ τῶν ἁγίων pa7- τύρων μνημόσυνα, Απόγοα Cretensis, ἐγκώμιον εἰς

Ἔδει μὲν ἡμᾶς πρὸς πεῖραν πολλῶν εὐεργεσιῶν ti- pg τὸν ἅγιον μεγαλομάρτυρα Γεώργιον,

ληφότας. Martyrium sancti Theodo!i Ancyrani. Scriptum est ἃ Nilo in inartyrio comite : Aeyeco οὖν τις ὅπερ βούλεται * ἡμεῖς ἄπερ χαὶ ἔγνωμεν, xal ὄψεσιν αὑταῖς ἐθεασάμεθα, τὴν χαρτερίχν τοῦ ἀνδρὸς, ὡς καὶ συμπαρόντες αὐτῷ, xal ἀξιωθέντες παρ᾽ αὐτοῦ ἀγίων λόγων voufisalac γάριν, x. τ. ὁ, Τότε ἔγνωμεν τὸν προδότην εἴνχι τὸν Πολυ χρόνιον, Dicat ilaque qua- cunque vult quilibet,nos quo cognovimus,et ocu -

El μὲν b τοῦ λόγου χήρυξ «αὶ πρόδρομος. Theo- dori Daphnopatz, εἰς τὸ γενέσιον τοῦ τιμίου flos- δρόμου, [n codice 1074 Vaticano tribuitur Theodo- rito Cvri episcopo, θεοδωρίτου ἐπισκόπου Κύρου.

El μετρεῖται vi, σπιθαμῇ, καὶ σπαρτέῳ rtptyoi- φεται θάλασσα, Georgii Nicomediensis, εἰς τὴν γένεσιν τῆς Θεοτόκου.

Εἶπεν ὁ Κύριός, Οὐδεὶς ἀναδέδιικε εἰς τὸν οὐρανόν͵

lis ipsis vidimus, fortitudinem viri, tanquam qui Joannis Calecz, λόγος τῇ Κυριχκῇ πρὸ cre ὑψώσεως prasentes illi fuerimus, dignique effecti sumus ab τοῦ ζωοποιοῦ Σταυροῦ, Gretserus notatione in hanc eodem sanctorum colloquiorum, |87] ad nostrum — orationem,ut ἐν παρόδῳ ipse quoque id notem; J//ec instructionem memorie commendabimus,etc.Jam — oratio, inquit, nomen profert Joannis Cale pa-

cognovitnus proditorem esse Polychronium. Et in triarche Constantinopolit. Sed quis ef quotus est

fine; Ταῦτα mdvtx ἐγὼ Νεῖλος ταπεινὸς ἐξέδιυχα ὑμῖν μετὰ πάσης ἀκριδείχς τοῖς θεοτφιλέτιν ἀδελφοῖς, ὅς xai tv τῇ φυλαχῇ συνὼν αὐτῷ, καὶ ἔχχστα γνοὺς X εἰς γνῶσιν ἤγαγον, πανταχοῦ τῆς ἀληθείας φροντίζων"

Calecas? Quis? Fuit Joannes, qui sub Joanne V Palzologo ac Joanne VI Cantacuzeno post Esaiam Byzantinam Ecclesiam rexit. Namque illi cogno- men Calecz fuit. Disco ex eodem Cantacuzeno in

ὅπως xal ἡμεῖς μετὰ πάσης πίστεως xai πληροφορίας procemio antirrheticorum adversus procherum ἀκούοντες σγοίητε μέρος μετὰ τοῦ ἁγίου xai ἐνδόξου — Cydonium. Signentur verbo. Συνόδου τοίνυν συγχρο- μάρτυρος θεοδότου, Hac omnia ego. humilis Nilus τηθείτης (loquitur de [88] Barlaamo,et A ncyndino

exquísita diligentia vobis credidi, Dei amanti- bus fratribus, qui in. ípso carcere cum eo fut, singulaque cognovi qug in commentarium 16- tuli, in omnibus veritatem secutus ; uL vos quo- que cum omni fide et certitudine audientes, par- tem cum sancto ei glorioso martyre Theodoto habeatis.

“Ἔδει πάντας ἀνθρώπους τὸν χαλὼν μὴ ἀμυήτους ὑπάρχειν, Polycapi asceta, βίος τῆς ἀγίχς Συγχλη- τιχῆς.

Ἔδει, ὦ Ἰωάννη πάγχρυσε, τοὺς τῶν σῶν ἐγκω- plov πειρωμένους ἐφάπτεθχι, Joannis Damasceni, ἐγχώμιον εἰς τὸν ἄγιον ᾿Ιωάννην τὸν Χρυσόστο- μον.

᾿Εὀόχεϊ μοι λέγειν τι περὶ τῶν ἀποστόλων προθυ. μουμένῳ. Maximi Planudge λόγος εἰς τοὺς ἁγίους ἀποστόλους,

ἽΕθος τοῦτο τῶν λόγοις ἀγωνιζομένων, Gregorii Cyprii patriarche Constantinopolitani oratio, εἷς τὸν μάρτυρα Γεώργιον.

El δὲ xai θνητὴν φύσιν ὃ “ρόνος, καὶ πάντων ἐστὶ πατὴρ, ὁπόσα φθορὰ xal γένεσις βήσχει, Nice- phori ΟΓοβογῶ, βίος τοῦ ἐν ἁγίοις πατριάρχου

εἰ Thessalonicensi Gregorio Palama) ἐν τῇ Kwvs- ταντινυυπόλει παρὰ τοῦ μαχαρίτου χαὶ ἀοιδίω ou Bani- λέως ᾿Ανδρονίχου τοῦ Πηλχιηλόγου τοῦ ἀδελφοῦ μου, Ἰωάννου τοῦ KaxÀixx τὸν πατριχρχιχὸν κατέχοντος θρόνον͵ παρόντος xai χὐτοῦ δὴ τοῦ Θεσσαλονίχγ,ς, xa- τεδικάσθη xai ἀπεπέμφθη ὡς αἱγετικὰ φρονῶν ὁ αὐτὸς Βαρλαάμ. Synodo itaque Constantinopoli coacta a beate memoria el percelebri imperatore Andro- nico Palaologo fratre meo,Joanne Coleca tum pa. Iriarchalem sedem lenente, prasente et ipso Thes- salonicensi, condemnatus est atque ejectus, veluti hzretice sentiens, ipse Barlaamus. Obscuris apud Afros natalibus ortus cum esset,in sacerdotali mi- nisterio dexterrimus magno domestico erat a sa- eris : postmodum in clerum imperatoris coopta- lus, ac pensionibus cumulatus, ay [robante impe- ratore, artibus et dolis ejusdem magri domestici, licet abnuerent adversarenturque reliqui preesu- Jes, quod vite curis implicitus, uxori el fi'iis co- habitaret, in. opulentissimam patriarchalem se

dem evehitur. Vide Cantacuzenum Historiarum lib. 2, cap. 24. Hincque planum fil, postremam hujus orationis partem, Xiphilinusne Joannes a

85

DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA.

86

Caleca, an Joannes Caleca a Xiphilino exscripse- A τὴν τῶν Παλαιστίνων χώραν, συνόντα τε τῷ πρεσθτέ-

rit. Caleca Joannes Xiphilinus antiquior est.

Εἴπερ ἀλλο τ' τοῖς λόγου θεοχπευταῖς, xal λόγοις ἐγκωμίων προσῆχον. Matthaei Carnariotz, ἐγχώμιον εἰς τοὺς τρεῖς ἱεράρχας Βασίλειον τὸν μέγαν, "ρηγόριον τὸν Θεολόγον, χαὶ ᾿Ιωάννην τὸν Χρυσόστομον.

Et ποῖε δὲτ γχίρειν ἄνθρωπον καὶ σχιρτᾷν. Ni- colai Cabasilg, εἰς τὸν Εὐχγγελισμὸν τῆς Θεοτό- X09.

εἰς βάθος οἰκτιρμῶν ἐμπεσὼν τοῦ Θεοῦ, καὶ τινα υθὸν σώτηρίχς τῆς αὐτοῦ φιλανθοωπίάς θεώ- μένος, Dasilii Caesariensis, λόγος εἰς τὴν γένεσιν τοὺ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χρ' “τοῦ,

Εἰς ὀόξχν τῆς πανταιτίου Τριάδος, χθὲς Εὐχγγε-

pip τῶν βασιλέων Διοχλητιανῷ, hvlex πρὸς τὴν Αἴγωπ- τον χατὰ τὴν ᾿Αλεξάνδρου πόλιν ἐπεστρατεύοντο, πολές- μου xal μάχης αὐτόθι, καὶ ἐπανχστάσεως τυραννιχῆς γενομένης. Quem adhuc in ephebis cum essel,ut di- zi,huc in Palestine regionem adventenlem cons- peri,et una cum seniore inter alios imperatores Diocletiano conjunctum cum in Egyptum et Ale- zandriam ducerent exercitum, bello ibidem atque eonfliclu exorto, ac rebellione tyrannica.

Ἔν πολλοῖς πολλάκις κίνησις. Hieronymi mona- chi, περὶ τοῦ βίου Παύλου τοῦ Θηδαίου.

ἐν ταῖς ἱστορίχις τῶν δώδεχα φυλῶν τοῦ ἸΙσραὲλ ἣν τις ἀνήρ, Jacobi Apostoli, λόγος ἱστορικὸς ἐξ- ηνούμενος, ὅπως τὴν ἐξ ἐπαγγελίας γέννησιν εἶχεν ἣ

λιτμῆς. Josephi Briennii, λόγος εἰς τὸν Εὐχγγελι- 8 θεοτόχος,

σμὸν τῆς Θεοτόχου,

Εἴτα πηγῆς μὲν $20, xal ψυχρὸν πιεῖν προδαλλο- μένης τὸ ῥεῖθρον, Nicephori Callisti Xanthopuli, λόγος διχλαμδάνων τὰ περὶ τῆς συστάσεως τοῦ σεδχτμίου οἴχου τῆς ὑπερχγίχς Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόχου τῆς ἀειζώευ πηγῆς. "Ett δὲ xal περὶ τῶν ἐν αὐτῇ τελεσθέντων ὑπερφυῶς θχυμάτων κατὰ μέρος ζιόγησις, ἀφ᾽ οὗ συνέστη μέχρι τοῦ σήμερον,

'"Éuoi ὃς xal οὐρχ ὃς εἶνχι δοχεῖ τὸ τῆς ᾽᾿ἔχχλη- στερέωμα, 1037v τε χάλλιστος. Theodori Meto- chitze Magni Logothela, ἐγκώμιον εἰς τὴν ἁγίαν τοῦ Χριστοῦ μεγχλομαρτυρα Μιαρίναν,

᾿Εμοὶ δὲ πολλῶν τὰ σὰ θαυμαζόντων, Nicolai Caba. sil, ἐγκώμιον εἷς τὴν ὁσίαν Θευδώραν τὴν ἐν θεσσα- λονίκῃ.

'"Ejol ὃὲ τὸν τοῦ μεγάλου μάρτυρος Κοῦράτου βίον διηγεῖσθχι τιρροελομένῳ, Nicephori Gregore, μαρτυριῦὴν τοῦ ἁγίου Κοδράτου, τοῦ ἐν Κορίνθιμ τῆς Πελοποννήσο».

᾿Εμοὶ δὲ τῶν ζωγράφων ἑχείνοις πολλάχι; ἐπῴει θχυμάσαι, Nicephori Gregorem, λόγος εἰς τὸν Εὐχγ- γελισμὸν τῆς ὑπεγαγίας Θεοτόχου,

᾿Εμοὶ μὲν τὸ ταριέστχτον ἀπάντων, Macarii Chrysocephali Philadelphiensis, [897 λύγος εἰς τὴν πχγχόσιιον ὕψωσιν τοῦ τιμίου Σταυροῦ.

'Ev ἀρχὴ ἣν ὁ λόγος, Theodori episcopi Pa- plii, εἰς τὸν βίον τοῦ ἅγιου Σπυρίδωνος,

᾽ν, γεννητοῖς γυνχιχὼν οὐδεὶς Ἰωάννου μέιζων ὁ σωτήριος ἀπεφήνατο λόγος, Antipatri episcopi Bo- Slrensis, εἰς xov ἅγιον ᾿Ιωάννην τὸν Βαπτιστὴν xal εἰς τὴν σιγὴν Ζαχαρίου, καὶ εἰς τὸν ἀσπασμὸν τῆς Θεοτόχου.

'Ev μιᾷ τῶν ἡμερῶν σπουδὴν ἐποιησάμτν ἐγὼ ὁ ἐλάχιστος Παφνούτιος, Vita sancti Onuphrii et alio- rum Patrum,qui solitariam vitam in eremo du- xerunt Scriptor ex principio et fine νι aper- tissime colligitur.

᾿Εννεαχαιδεχάτῳ ἕτει τῆς Διοχλυ,τιανοῦ βασιλείας, τῆς δὲ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, Vita et res gesta Metrophanis et Alexandri Byzantinorum episco- porum. Scriptor vivebat illa ipsa eorumdem etate. Scribitenim de Alexandro. Ὅν xxi ἔφηδον ὄντα, ὡς ἔφην, ἐθεασάμην ἐντχῦθα ἤχοντα χατὰ

σ'ας

Ἔν τοῖς καιροῖς ᾽ΑὙτωνίνου τοῦ βασιλέως ἣν διωγμὸς μέγας τῶν Χριστιανῶν, Florentii, μαρτύριον τῶν ἀγίων Σηνάτωρος, Βιάτωρος, Κασσιοδώρας, καὶ τῆς μητρὸς αὐτῶν Δομινάτας, Colligo ex eadem Vita, in fine : ᾿Εγὼ δὲ Φλωρέντιος, ὁ 9:9À0q καὶ ὑπηρέτης τῶν ἁγίων μαρτύρων, μετὰ τὸ ὑποστρέψαι με ix τῆς τῶν Σικελῶν νήτου ἐν τῇ Καλαύρίᾳ, ἔμεινα ἐν τῷ ναῷ τῶν ἁγίων μαρτύρων τοῦ Χριστοῦ ἐνιαυτοὺς δώδεχχ. Μετὰ δὲ τὸ καταντῆσαι με εἰς γῆρας xal ἀδυναμίαν, μετῆρα ἑαυτῷ ἐν τῇ μεγίστῃ Ῥώμῃ, καὶ ἐνεδυσάμην τὸ ἅγιον σχῆμα τοῦ μονήρους βίου, Τὸ δὲ μαρτύριον τῶν ἁγίων Σηνά- τωρος, Βιάτωρος, Κασσιοδώρας, xal Δομινάτας τῆς μητρὸς αὐτῶν, ix τῶν πολλῶν ὀλίγα, ὅσον μετὰ δύνα- μιν ἴσχυτα, ἔγραψα, καὶ ἀπέστειλα εἰς πάντα Χριστια-»

C và», ἵνα μετὰ φόδου xal χαρᾶς μεγάλης ἐχτελεῖν γαὶ

πανηγυρίζειν τὴν μαρτυρίαν αὐτῶν, Ego vero Floren- tius servus et minister sanctorum marlyrum,cum rediissem ez insula Sicilie in Calabriam, mansi in templo sanctorum Christi martyrum annos duodecim. Verum postmodum, confectus sento et imbecillitate,me in Marimam urbem Romam con- tuli,et indutus sum sancto aolitarie vito» habitu. Marlyrium vero sanctorum Senatoris, Viatoris, Cassiodore et Dominatee eorum 12aírís, ul per vircs licuit, breviter scripto complexus sum, mi- sique ad omnem Christianum, ut cum timore et magno gaudio eorum celeb.itatem celebrent, et Martyrium recolant.

[90] ᾿Εν ὑπατείᾳ Διοαλητιχνοῦ σεδαστοῦ τὸ πρῶ- τον, τῇ πρὸ ὀ“τὼ Κιαλχυδῶν ᾿Απριλλίων, Martyrium SS. Probi, Tarachi οἱ Andronici. Scriptum est ἃ Marcione, Felice e! Barniba, οἱ aliis prissertibus et videntibus, ᾿ὡς οὖν ἴδομεν τούτους ὑπὸ τῶν στρα- τιωτῶν περιφερομένους, προσελθόντες ὀλίγον &vln- pev tv τῷ πλησίῳ ὅσει μετὰ σπουδῆς, καὶ καθίσχν- τες xaf' ἐχυτοὺς, εὐχαῖς καὶ δάκρυσι xal στεναγμοῖς μετὰ τῶν πετρῶν ἠτυγάζομεν, elc. ᾿Εγὼ δὲ Μαρχίων xxi Φῆλιξ, χαὶ Βαονάδας περιεμείναμεν τῇ ἀγίᾳ ἀναλέψει αὐτῶν. Hi δὲ λοιποὶ τὸν Θεὸν αἰνέταντες ἐφ᾽ οἷς ἡμᾶς κατηξίωσεν, προπεμφθέντες ὑφ᾽ ἡμῶν πρὸς ὑμᾶς ὥρμησαν, οὕς προσδέξασθε μετὰ φόδου καὶ πολλῆς αἰδοῦς ὄνεας ἐργάτας τοῦ Χριστοῦ, Ut vero nos vidimus hos a militibus huc ac illuc asportatos.

87

zimum montem sollicite;et sedentes ínter nos,pre- cibus οἱ lacrymis el ejulatibus inter petras quiesce- bamus,etc. Ego autem Marcio et Feliz,et Barna- bas eorumdem assumptioni perduravimus.Reliqui vero Dco laudato, ob ea quibus non dignavit, ante a nobis ad vos missi pedem moverunt,quos accipi- tecum timore el mulla reverentia, cum Christi operarii sint.Et in medio martyrio loquuntur. T2 ἀχόλουθα τῆς ἐπιστολῆς τῶν ἔνδεχα ἀδελφῶν περὶ τῆς τελειώσεως τῶν ἁγίων. Qua sequuntur epistole un- decim fratrum de morte Sanctorum.

᾿ἘΕξελθόντος Φιλίππου τοῦ zeo3t10299 tn; Vla^- λαίας. Ephremii Chersonis, z:p: τῶν θχυμάτων τοῦ ἁγίου Κλήμεντος.

᾿Επαινετὸς καὶ οὗτος τῆς Ἐσκχλησίς ὁ νόμος. Gre- g tit.

gorii episcopi Antiocheni, εἰς «7, θεύσοκον ταφὴν τοῦ Κυρίου, καὶ εἷς τὸν Ἰωσὴφ, χαὶ εἰς τῇ» τριήμερον ᾿Ανάστασιν.

Ἐπειδὴ ἣ τῆς μάρτυρος παυσεδάσμιος μνήμτ, ταῖς alqÀngópt«zte ἄνωθεν χατχυγασθεῖσχα ἐλλάμψε- σιν, Georgii Grammatici, ἐγκώμιον τῆς ἁγίας τοῦ Χριστοῦ μεγαλομάρτυρος Βαρόάρας.

Ἐπειδὴ μάρτυρος σήμερον ἐπέστν, πανήγορις, xxl τοσαύτη γέγονεν ἢ συυόθροισις, Ársenii Corcy- rensis martyrium sancte Barbare virginis et martyris.

᾿Επειδίπερ πολλάκις, καὶ ἀπὸ τῆς καθόδου) τῆς τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ παρουσίας, Martyrium sancti Phoca. Scriptum est a priesente ac vidente.

᾿λμέλει χαταπετὼν ᾿Αφριχανὸς ἡμιθανὴς ἐπὶ τὸ ξδχ- c

τος χαὶ ἀγανὴς ἔχειτο, χαὶ πᾶς ὁ πεοὶ αὐτὸν στρχτὸς, ἔν οἷς ἴδομεν, οἷς ἠδουλήθη ὁ Κύριος δετέχι ἐχλάμ- ὑχῦτος “ἃ φωτὸς μεγάλου OtxanÀastoy doo, οὐρα- voy προεφάνησαν ἄγγελοι τρεῖς ἔφιπποι πύρινο:, καὶ πολὺν vov γὰὶ τρόμον ἐμποιοῦντες ἡμῖν, ᾿Ομοθυμαδὸν δὲ πατες ἀγα εἴς ἔστημευ, [Namque cencidens Afri- canus in terram semimor(uus ac stupidus jace- bat,et.